Alle remmen zijn weer los. Mensen doen alsof de uitbraak van corona net zo lang geleden is als die van de pest in 1347. Viroloog Marion Koopmans vindt dat ‘deprimerend’. Want het virus kan in een snotje en een kuchje terug zijn. „Ik had gehoopt dat iedereen nu wakker geschud zou zijn”, zegt ze. Maar dat is niet gebeurd. „Kennelijk hebben we een paar dreunen achter elkaar nodig.”

We worstelen al ruim twee jaar met de enorme gevolgen van corona. Covid is nog lang niet weg uit ons leven, maar inmiddels lijkt Nederland zich vooral druk te maken om het apenpokkenvirus. Experts spreken opnieuw over testen, vaccins, isolatie en quarantaine. Laten we ons gek maken door monkeypox?

We worstelen al ruim twee jaar met de enorme gevolgen van corona, die tal van ellende en beperkingen tot gevolg hebben (gehad) én die zorgen voor grote frustratie en spanningen in de samenleving. Covid is nog lang niet weg uit ons leven, maar inmiddels lijkt Nederland zich vooral druk te maken om het apenpokkenvirus. Experts spreken opnieuw – tot ontgoocheling van sceptici – over testen, vaccins, isolatie en quarantaine. Laten we ons gek maken door monkeypox?

'Dit doen we volgend jaar weer'. Het was het eerste dat Theo (70) en Margreet (53) Bootsma tegen elkaar zeiden toen ze in 2019 na een klim van ruim 6 uur over de finish kwamen in Alpe d'Huez. Door corona moesten ze er twee jaar langer op wachten, maar nu mogen ze eindelijk weer de berg op voor de Alpe d'HuZes. Het Alkmaarse stel staat te popelen: "Wij zijn tot op het bot gemotiveerd."

Eva Veerman

Alleen tijdens de eerste golf van de coronacrisis, van maart tot juni 2020, gingen Nederlanders minder vaak naar de huisarts. Tijdens de tweede golf, van september tot december van hetzelfde jaar, was dat niet meer zo.

In 2018 kreeg Beroepsonderwijs aan Zee van de onderwijsinspectie de beoordeling 'zeer zwak', een jaar later werd het niveau van Lyceum aan Zee als net zo slecht bevonden. Beide keren werd schooldirecteur Hans van Beekum erbij betrokken en in beide gevallen kon slechts één jaar na het slechte nieuws de vlag uit bij de vestigingen van Scholen aan Zee in Den Helder. "We gingen terug naar de essentie: het kind moest centraal staan."

Hans van Beekum was schooldirecteur van de vestiging Mavo aan Zee toen het de verkeerde kant op leek te gaan met Beroepsonderwijs aan Zee en Lyceum aan Zee, alle aangesloten bij Scholen aan Zee, de enige scholengemeenschap in Den Helder. 'Zijn' school Mavo aan Zee deed het op dat moment als enige van de Helderse vestigingen goed, waarna Van Beekum in de lente van 2018 was gevraagd de directeur van Beroepsonderwijs aan Zee te vervangen.

In juli 2018 kwam de mededeling dat Beroepsonderwijs aan Zee het predicaat 'zeer zwak' had gekregen, en hoewel Lyceum aan Zee iets verbeterd leek bleef ook die school 'zwak'. Het bleef zorgelijk op de school waar in 2017 slechts 56 procent van de havisten direct slaagde.

Tekst gaat verder onder de verwijzingen.

Aan Van Beekum de taak om, allereerst, Beroepsonderwijs aan Zee op peil te brengen. Dat lukte. De school was binnen een jaar tijd van 'zeer zwak' naar 'voldoende' gegaan. Een prestatie van formaat. Dus toen Lyceum aan Zee diezelfde maand de beoordeling 'zeer zwak' kreeg, werd Van Beekum er weer bij betrokken. Ook nu was het cijfer na een jaar voldoende.

Juiste mensen

Toch wil Van Beekum zichzelf niet een te grote rol toeschrijven. "Je moet de juiste mensen om je heen verzamelen. En ik mocht ook de managementteams samenstellen. Zij waren complementair." Ze probeerden terug te gaan naar de basis: de leerling. "Wij wilden datgene doen wat het beste was voor de leerling. We wilden uitzoeken wat een les een goede les maakt. Aan welke eisen moeten die voldoen? Maar we waren ook bezig met hoe we met elkaar omgaan, communiceren, dat we de ouders en de omgeving betrokken hielden."

"Op de werkvloer stuurden we aan op gesprekken, je kunt zo ook van elkaar leren. Je moet de docent in zijn kracht zetten. Onze doelstelling was 'les(s) is more' en afspraak is afspraak."

Positiviteit was een belangrijk punt hierbij. Van Beekum: "We wilden leerlingen positief benaderen. Bij Beroepsonderwijs aan Zee gingen we daarom de leerlingen 's ochtends welkom heten bij de deur. En in augustus organiseerden we een 'nieuwjaarsreceptie' voor de ouders, compleet met oliebollen, om ze een gelukkig nieuw schooljaar te wensen."

Wat meespeelde was dat elke school van Scholen aan Zee een ander bestuur had. "Het ene beleid was goed, het ander minder en dat leidde tot grote verschillen en verzwakking." Dat is nu anders: "Nu zijn we een brede scholengemeenschap met één team en één gedachte."

Dekkingsgraad

Er is goed contact met de onderwijsinspectie, waar de school regelmatig mee om de tafel gaat. "Toen we een slechte naam hadden, wilden leraren niet bij ons werken. Maar − even afkloppen − we hebben geen moeite (meer) om leraren te vinden. Ze melden zich spontaan aan. En ook de leerlingen gaan niet meer naar scholen in de omgeving. We hebben nu een gezonde situatie met een dekkingsgraad van 90 procent. Als kinderen voor een andere school kiezen, dan is dat een bewuste keuze omdat ze ander onderwijs willen als groen onderwijs."

De ambities zijn Van Beekum onverminderd hoog: "Corona gooide eigenlijk roet in het eten, want we waren in zo'n goede flow. We hadden 'goed' kunnen worden, of zelfs 'excellent'. Maar er kwam afstandsonderwijs en de school moest dicht. En we hebben het momentum gemist om met collega's in gesprek te kunnen gaan van andere scholen. Maar de basis is ons streven om 'goed' te worden, dan willen we op z'n minst als monopolist in Den Helder. We zijn ermee bezig en gaan er met z'n allen tegenaan. Voldoende is niet goed genoeg."

Een restaurant biedt een bijzondere bonus voor hun nieuwe chefkok, een uitzendbureau dat met man en macht zoekt naar nieuwe krachten, en iemand die goed betaald krijgt voor uitzendklussen. Het UWV spreekt van een 'ongekende krapte' op de arbeidsmarkt en dat is voor deze drie Amsterdammers goed te merken.

Inderdaad - het is wat onorthodox, zegt Lisa ten Brink van Bar Kaspar. "Maar op dit moment zijn er in Amsterdam zo'n vijftig vacatures voor koks. Dus ja, wij merken de krapte zeker." Voor het restaurant aan de Stadionweg in Zuid reden om een originele startbonus aan te bieden: een woonruimte. Compleet gemeubileerd, in een populaire buurt binnen de ring. 

Het is vooral om op te vallen, legt Lisa uit. "Als werkgever is het goed om je te onderscheiden. En het is goed als je personeel een fijne plek heeft om te wonen." Overigens is het appartement niet gratis - er dient wel degelijk huur te worden betaald. Hoeveel, dat hangt dan weer af van de salarisonderhandelingen. Maar Lisa belooft hun toekomstige chefkok dat het 'een vriendenprijsje' zal zijn.

De horeca is niet de enige sector die zit te springen om personeel, vertelt Alexandra Benning van het UWV. Zij brengt sinds enkele jaren de arbeidsmarkt in de hoofdstad in kaart en ziet: de markt is hier nóg krapper dan het landelijk gemiddelde. "Aan het einde van het 4e kwartaal 2021 stonden in Groot Amsterdam maar liefst 41.300 vacatures open." Net als in de rest van Nederland is het werknemerstekort het hoogst in de ICT, de techniek en de logistiek. 

Uitzendbureaus moeten er dan ook flink aan trekken om vacatures te vullen. "We doen heel veel aan marketing op het moment", vertelt Mariska van Wilpe. Haar studentenuitzendbureau StudiJob richt zich op Amsterdamse hoogopgeleide jongeren. "Wij hebben ons marketingteam uitgebreid van één naar drie."

Verder werkt Mariska's bedrijf aan een sollicitatieprocedure via WhatsApp. "Zo kan je heel snel laten weten dat je geïnteresseerd bent." Dat is nodig, zegt ze, want voor je het weet is de kandidaat al weggekaapt door een andere opdrachtgever: werkgevers zitten meer dan ooit te springen om snel de juiste mensen te vinden.

Marko van Tol werkt bij YoungCapital, een ander uitzendbureau. Hij bevestigt het beeld. "Wij merken dat de krapte steeds verder toeneemt. In Amsterdam zien we bijvoorbeeld dat werkzoekenden steeds hogere salarissen uitvragen."

Dat merkt ook Irene Ruhé. Ze is recent afgestudeerd en rijgt sindsdien de lucratieve bijbaantjes aan elkaar. "Ik werk voor mezelf en kies zelf al mijn werkgevers." Irene doet dat niet via traditioneel uitzendwerk, maar bladert op online platforms zelf door beschikbare baantjes. Vaak zijn dat klussen voor één dag in de horeca of catering. "Ik heb gewerkt in de bediening in VIP-secties van Schiphol, en ben ook gastvrouw geweest op de Zuidas." Freeflexen, noemt ze dat: flexwerk dus, maar dan zonder tussenkomst van een uitzendbureau. Zelf het werk kiezen op momenten die haar uitkomen.

De krapte op de arbeidsmarkt pakt gunstig uit voor werkenden als Irene. "Soms kan ik ook onderhandelen over mijn salaris. Als ik zie dat er spoed bij is, kan je daar gebruik van maken."

Eén van die platforms is Temper, opgericht in 2016 en gevestigd in de Riekerpolder aan de A4. Medeoprichter Niels Arntz ziet dat het onderhandelen over de beloning steeds vaker gebeuren op zijn site. "Mensen voelen dat ze daar ruimte toe hebben. In april is er meer dan zesduizend keer succesvol onderhandeld." 

Opmerkelijk genoeg reageren op elke klus grofweg evenveel mensen als vóór de coronapandemie. "Toen was dat gemiddeld 4 personen per klus, nu is dat 3,5. Niet eens zoveel minder dus." Desalniettemin ziet Niels op Temper de uurtarieven flink omhoog gaan. "Sinds het begin van dit jaar zijn die met zestien, twintig procent gestegen." Opdrachtgevers moeten minimaal 14 euro per uur bieden, maar het gemiddelde tarief is nu 21 euro. En zoals wel vaker gaat het dan in Amsterdam om nóg meer geld. "Daar kan je in de horeca kan zo 25, 30 piek pakken."

Een restaurant biedt een bijzondere bonus voor hun nieuwe chefkok, een uitzendbureau dat met man en macht zoekt naar nieuwe krachten, en iemand die goed betaald krijgt voor uitzendklussen. Het UWV spreekt van een 'ongekende krapte' op de arbeidsmarkt en dat is voor deze drie Amsterdammers goed te merken.

Inderdaad - het is wat onorthodox, zegt Lisa ten Brink van Bar Kaspar. "Maar op dit moment zijn er in Amsterdam zo'n vijftig vacatures voor koks. Dus ja, wij merken de krapte zeker." Voor het restaurant aan de Stadionweg in Zuid reden om een originele startbonus aan te bieden: een woonruimte. Compleet gemeubileerd, in een populaire buurt binnen de ring. 

Het is vooral om op te vallen, legt Lisa uit. "Als werkgever is het goed om je te onderscheiden. En het is goed als je personeel een fijne plek heeft om te wonen." Overigens is het appartement niet gratis - er dient wel degelijk huur te worden betaald. Hoeveel, dat hangt dan weer af van de salarisonderhandelingen. Maar Lisa belooft hun toekomstige chefkok dat het 'een vriendenprijsje' zal zijn.

De horeca is niet de enige sector die zit te springen om personeel, vertelt Alexandra Benning van het UWV. Zij brengt sinds enkele jaren de arbeidsmarkt in de hoofdstad in kaart en ziet: de markt is hier nóg krapper dan het landelijk gemiddelde. "Aan het einde van het 4e kwartaal 2021 stonden in Groot Amsterdam maar liefst 41.300 vacatures open." Net als in de rest van Nederland is het werknemerstekort het hoogst in de ICT, de techniek en de logistiek. 

Uitzendbureaus moeten er dan ook flink aan trekken om vacatures te vullen. "We doen heel veel aan marketing op het moment", vertelt Mariska van Wilpe. Haar studentenuitzendbureau StudiJob richt zich op Amsterdamse hoogopgeleide jongeren. "Wij hebben ons marketingteam uitgebreid van één naar drie."

Verder werkt Mariska's bedrijf aan een sollicitatieprocedure via WhatsApp. "Zo kan je heel snel laten weten dat je geïnteresseerd bent." Dat is nodig, zegt ze, want voor je het weet is de kandidaat al weggekaapt door een andere opdrachtgever: werkgevers zitten meer dan ooit te springen om snel de juiste mensen te vinden.

Marko van Tol werkt bij YoungCapital, een ander uitzendbureau. Hij bevestigt het beeld. "Wij merken dat de krapte steeds verder toeneemt. In Amsterdam zien we bijvoorbeeld dat werkzoekenden steeds hogere salarissen uitvragen."

Dat merkt ook Irene Ruhé. Ze is recent afgestudeerd en rijgt sindsdien de lucratieve bijbaantjes aan elkaar. "Ik werk voor mezelf en kies zelf al mijn werkgevers." Irene doet dat niet via traditioneel uitzendwerk, maar bladert op online platforms zelf door beschikbare baantjes. Vaak zijn dat klussen voor één dag in de horeca of catering. "Ik heb gewerkt in de bediening in VIP-secties van Schiphol, en ben ook gastvrouw geweest op de Zuidas." Freeflexen, noemt ze dat: flexwerk dus, maar dan zonder tussenkomst van een uitzendbureau. Zelf het werk kiezen op momenten die haar uitkomen.

De krapte op de arbeidsmarkt pakt gunstig uit voor werkenden als Irene. "Soms kan ik ook onderhandelen over mijn salaris. Als ik zie dat er spoed bij is, kan je daar gebruik van maken."

Eén van die platforms is Temper, opgericht in 2016 en gevestigd in de Riekerpolder aan de A4. Medeoprichter Niels Arntz ziet dat het onderhandelen over de beloning steeds vaker gebeuren op zijn site. "Mensen voelen dat ze daar ruimte toe hebben. In april is er meer dan zesduizend keer succesvol onderhandeld." 

Opmerkelijk genoeg reageren op elke klus grofweg evenveel mensen als vóór de coronapandemie. "Toen was dat gemiddeld 4 personen per klus, nu is dat 3,5. Niet eens zoveel minder dus." Desalniettemin ziet Niels op Temper de uurtarieven flink omhoog gaan. "Sinds het begin van dit jaar zijn die met zestien, twintig procent gestegen." Opdrachtgevers moeten minimaal 14 euro per uur bieden, maar het gemiddelde tarief is nu 21 euro. En zoals wel vaker gaat het dan in Amsterdam om nóg meer geld. "Daar kan je in de horeca kan zo 25, 30 piek pakken."

Van professionele muzikanten tot amateurs en van jong tot oud. Iedereen met enig muzikaal gevoel en die een keer in een echte band wil spelen, kan meedoen met De Grootste Band van Nederland (DGBVN). Op de ijsbaan in Haarlem-Noord werd vandaag voor de derde keer dit evenement georganiseerd. En het werd weer een groot muziekfeest. 

De grote man achter dit evenement is de Haarlemmer Alain Timmers. Hij kwam op dit muzikale idee door een filmpje op YouTube. 

"Ik zag eens filmpje van de Rockin' 1000 uit Italië. Zij wilden The Foo Fighters naar Italië halen en speelden daarom met duizend muzikanten het nummer Learn to Fly van de Amerikaanse Rockband. Toen ik dat zag, dacht ik: dat kunnen wij ook." 

Tekst gaat door onder de foto

Na een editie in 2016 op de Grote Markt en een jaar later in de Waarderpolder was het een tijdje stil rond DGBVN. Mede financiële tekortkomingen en twee coronajaren ging het evenement de afgelopen jaren niet door. 

Laatste keer Timmers 

De derde editie van DGBVN werd gehouden op de middenplaats van de ijsbaan in Haarlem-Noord. Er waren zo'n vierhonderd muzikanten. Ondanks wederom een succesvolle editie, was dit de laatste keer dat Timmers zich met de organisatie bezighield. 

"Ik heb al eens eerder gezegd, na eerdere edities, dat ik zou stoppen en dat zeg ik nu weer", reageert hij lachend. "Maar dit is dan ook ècht de laatste keer. Ik heb het te druk met andere dingen."

Een opvolger is er nog niet gevonden. "Mensen kunnen het zo overnemen", vervolgt Timmers. "Alle draaiboeken liggen klaar en ik zal je nog ondersteunen ook. Maar echt: dit is definitief mijn laatste keer geweest."

Twee jaar geleden vertrok de inmiddels 22-jarige Denise Blankenzee uit Julianadorp naar Amerika om daar, met een studiebeurs op zak, haar bowlingtalent verder te ontwikkelen. Ze is nu even terug op haar oude nest. De komende zomer speelt ze samen met Oranjeteammaatje en dorpsgenoot Samantha Greiner op twee grote, internationale toernooien.

"Ik ben daar echt veel beter geworden", zegt Blankenzee die meerdere malen Nederlands kampioen werd en ook de Europese titel binnenhaalde bij de jeugd. "Ik kan het nu ook gewoon zeggen. Voorheen vond ik het lastig om te zeggen en zei ik 'ik kan wel een beetje bowlen', maar nu durf ik op basis van prestaties wel te zeggen dat ik veel beter ben geworden."

De bowler uit Julianadorp vertrok twee jaar geleden om te gaan spelen bij het Bearcats College-team in Texas. "Ik sta nu elke dag 3 à 4 uur op de baan. Dat heb je hier niet, hier is het leven heel anders", legt Blankenzee uit. "Daar wordt het gezien als een echte sport. Dus ik ben zes, soms zeven dagen in de week volledig aan het trainen. Mentaal en op de baan zijn we met het team dag en nacht bezig."

Blankenzee is niet naar Nederland teruggekomen om uit te rusten. Integendeel: er staat een stevig programma op de agenda. Samen met dorps- en ploeggenoot van het Oranjeteam Samantha Greiner heeft ze twee grote toernooien voor de boeg. "In juli gaan we naar de World Games in Alabama", vertelt Greiner. "In augustus dan naar Aalborg in Denemarken voor het EK. Een spannende tijd, maar na al die coronajaren heb ik daar wel heel veel zin in."

Greiner en Blankenzee kennen elkaar al jaren. "Ja, Julianadorp is blijkbaar een goed dorp om te beginnen met bowlen. Wij zijn ook gewoon vriendinnen. Ik volg haar altijd, als ik het online op YouTube kan zien, kijk ik altijd even mee. Ik moedig haar dan ook aan en ben erg trots op wat ze daar gepresteerd heeft", zegt Greiner, die natuurlijk zelf ook niet voor niets in het Oranjeteam zit.

Tekst gaat verder onder de video.

Blankenzee zit in Amerika goed op haar stek en kan er zelfs een jaar langer blijven om de verloren tijd door corona te compenseren. "Ik heb een leuk team. Ik heb ook veel mensen uit andere teams leren kennen die allemaal dezelfde droom hebben", vertelt Blankenzee. "Het is fijn om mensen om je heen te hebben die dezelfde levensstijl hebben als ik."

Helemaal terug naar de roots zit er niet meer in. De baan in Julianadorp waar ze de sport heeft leren spelen, bestaat niet meer. Trainen doet ze daarom nu af en toe op de baan bij Hotel Den Helder, een paar kilometer verderop. "Julianadorp was mijn stekkie. Gelukkig heb ik, ook in Amerika, nog steeds contact met mijn oude coach Ronald. Daar ben ik heel dankbaar voor. En Den Helder is gewoon prima hoor."

Volkstuinen zijn razend populair. Volgens de Bond van Volkstuinders zijn er op dit moment zelfs zesduizend mensen die een volkstuin willen. Maar die kunnen lang wachten, want er zijn ook maar zesduizend volkstuinen in de hele stad. "Het is wachten tot er iemand neervalt."

"Als je het berekent met de vijf procent die elk jaar ongeveer zijn tuin achterlaat, zou je twintig tot dertig jaar moeten wachten", vertelt Eric van der Putten van de Bond van Volkstuinders. Hoe lang je echt moet wachten, verschilt in de praktijk per park.

"Eerst hadden we ongeveer honderd inschrijvingen", vertelt Linda Pietersen, vrijwilliger bij Volkstuinpark de Eendracht. "Maar nu staan er tweehonderd op de wachtlijst." Volgens Pietersen komt het onder andere door corona, omdat mensen toen doorhadden dat het fijn is als je even in de natuur kunt zijn, in plaats van constant tussen vier muren. "Ook is er steeds meer aandacht voor de natuur, het tuinieren en voor het milieu."

Volkstuinen die dichter bij het centrum liggen, zijn over het algemeen ook populairder. Bij volkstuinen rondom het Westerpark is het bijvoorbeeld geen uitzondering als je vijftien jaar moet wachten, vertelt Van der Putten. Pietersen: "Bij ons ligt de wachttijd ook aan je eigen eisen. Het is minimaal twee à drie jaar voor een huisje dat je zelf nog erg moet opknappen."

Werkkamp

Om te kijken of alle mensen op de wachtlijst wel écht een tuin willen, worden nieuwkomers bij de Eendracht eerst verwacht voor een kennismaking. Daar wordt in een uur uitgelegd hoe ze een tuintje kunnen krijgen en wat er daarna van ze wordt verwacht. Wat ze namelijk wel moeten weten, is dat je je tuin en de publieke plekken van het park heel goed moet bijhouden. Meerdere volkstuinders vertellen dan ook grappend dat het leuk is, "maar het ook vaak een werkkamp wordt genoemd."

Wachtlijst

"Ik zou heel graag een tuin willen", zegt een van de nieuwkomers. "Ik woon zelf in een appartement zonder tuin, dus ik zou graag naar buiten willen op deze manier." Op de vraag hoe lang ze denkt dat ze moet wachten op een plekje, antwoordt ze: "Laat ik positief blijven. Ik hoop dat ik dit jaar een tuin heb." Een andere groenliefhebber staat er minder rooskleurig in: "Het is wachten tot er iemand neervalt. Tegen de tijd dat ik aan de beurt ben, lig ik zelf in de kist."

"Mensen vinden het niet leuk", zegt Pietersen. "Mensen willen gewoon nu een tuin. De wachtlijst is ook lang, maar er vallen ook vaak later mensen af. Het hoeft dus niet tien jaar te duren."

Op dit moment zijn de Open Nederlandse Kampioenschappen Boccia gaande in Hilversum. Een sport die steeds populairder wordt in Nederland. Bart en Chantal doen mee en zijn superambitieus. 

"Ik wil over twee jaar meedoen aan de Paralympische Spelen in Parijs", vertelt Chantal van Engelen. Ze behaalde in april dit jaar goud en zilver op het WK Boccia in Rio de Janeiro. Dit weekend speelt ze in Hilversum. "Ik ga m'n best doen om op het podium te eindigen."

Ook Bart van der Veen is één van de deelnemers. "Ik doe dit nu tien jaar en in die tijd ben ik van onervaren speler naar het Nederlands team gegaan. Daar ben ik erg trots op."

Het spel lijkt een beetje op jeu de boules. "Maar de ballen zijn lichter en kleiner", vertelt Chantal. "Het doel van het spel is om de ballen zo dicht mogelijk bij de witte bal te krijgen, daar scoor je punten mee."

En wat is er nou zo leuk aan? "Ik beleef erg veel plezier aan het spel", vertelt Chantal. "Het leukst is de tactische kant van het spel, het punten scoren en dat je kan leren van andere spelers."

Beide topsporters wonen in Hilversum en trainen vier volle dagen in de week. Volgens hen is boccia de ultieme sport voor mensen in een rolstoel. "Er zijn verschillende niveaus, afhankelijk van je spierkracht en motoriek", vertelt Chantal. Zo zijn er ook deelnemers die de bal vanaf een goot laten rollen, met behulp van een begeleider. "Die zit met z'n rug naar het spel en mag alleen de aanwijzingen volgen van de speler."

Bart was de afgelopen drie jaar regerend Nederlands kampioen. "Dat kwam door corona, haha. Mijn kampioenschap werd automatisch verlengd", aldus Bart. Dit weekend gaat hij alles op alles zetten om er nóg een jaartje aan vast te plakken. "Ik was bij de eerste wedstrijd heel zenuwachtig, maar ik bleef rustig en ik heb gelukkig gewonnen."

Hij wil graag in 2028 naar de Paralympische Spelen in Los Angeles. "Ik heb al veel bereikt, maar ik wil nog veel meer bereiken", zegt hij. Volgens hem is boccia een goede sport om je te ontwikkelen als sporter met een beperking. "Alles is mogelijk, ook als je in een rolstoel zit. Ik ga ervoor!"

Sinds de coronaregels in de binnenstad zijn opgeheven, zijn de Wallen weer overvol. Bewoners van de Heintje Hoekssteeg zijn er klaar mee en willen dat de gemeente de overlast in hun steeg aanpakt. Naast het afval dat door voorbijgangers op de grond wordt gegooid zorgt drugshandel voor veel overlast. "Het is zelfs zo erg dat vrouwen bang zijn om 's avonds of 's nachts naar binnen te gaan", zegt buurtbewoner Lennard.

Nachtelijke vechtpartijen, schreeuwende toeristen en geveltuintjes waar zakjes harddrugs in worden verstopt; het is aan de orde van de dag voor de bewoners van de Heintje Hoekssteeg. Lennard woont al dertig jaar in deze buurt en prikt dagelijks zijn straatje schoon. Volgens hem is de situatie de laatste paar maanden geëscaleerd. "Het gaat zelfs zo ver dat vrouwen 's avonds en 's nachts hun huis niet meer in durven", zegt hij.

Onveilig

's Nachts wordt de Heintje Hoek bevolkt door ongure types. "Ik doe mijn verhaal anoniem voor mijn eigen veiligheid", zegt één vrouwelijke bewoner van de steeg. Vaak moet ze langs drugsdealers of -gebruikers om bij haar voordeur te komen. "Ik voel me niet veilig op dat moment." Een buurvrouw legt uit hoe ze 's nachts de straat over gaat. "Ik gebruik mijn fiets, dan heb ik tenminste nog iets tussen mij en de dealers."

Veel bewoners pleiten voor een toegangssysteem, zoals een hek waarmee de steeg na 23 uur alleen nog toegankelijk is voor bewoners en bestemmingsverkeer. De gemeente laat in een schriftelijke reactie weten geen hek te willen plaatsen. In plaats daarvan wordt geprobeerd de overlast op een andere manier tegen te gaan. Zo worden straatdealers persoonlijk aangepakt en het gebied waar alcohol verkocht wordt uitgebreid.

Ondanks alle problemen peinzen de bewoners er niet over om ergens anders te gaan wonen. "Dat zou ook een beetje de omgekeerde wereld zijn, dan zou je de stad dus overgeven aan overlastgevende types", zegt Lennard.

Het aantal gevallen van apenpokken in Nederland is opgelopen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zegt dat er inmiddels „enkele patiënten” zijn gevonden. Het is niet bekend om hoeveel gevallen het gaat. Zo’n bericht doet denken aan ruim twee jaar geleden, toen corona ons land binnendrong. Belanden we hiermee weer in een pandemie waarvoor strenge maatregelen nodig zijn om het te beteugelen? Experts verwachten dat het wel mee gaat vallen. „Dit is makkelijker te stoppen dan corona.”

De Britse premier Boris Johnson ligt onder vuur om een nieuwe rel in het schandaal ‘partygate’. De reden is een niet eerder bekendgemaakte ontmoeting ruim een maand geleden met topambtenaar Sue Gray, die onderzoek deed naar borrels en -feestjes van overheidspersoneel op momenten waarop in Engeland strenge coronamaatregelen golden.

De uitbraak van apenpokken is volgens hoogleraar Chantal Bleeker-Rovers van het Radboudumc geen reden tot paniek. Wel verwacht ze dat de ziekte weer veel inspanning gaat vragen van het RIVM, de GGD’en en de hele zorgketen. De hoogleraar, die is gespecialiseerd in uitbraken van infectieziekten, schat de kans om deze uitbraak te stoppen groter in dan bij het coronavirus.

Om te ontsnappen aan de ‘saaie’ lockdown, experimenteerde de 14-jarige Pepijn met drugs. Het werd hem fataal. Hoewel corona achter de rug lijkt, wil moeder Titia Bloemhof (52) aandacht blijven vragen voor de kwetsbaarheid van jongeren.

De Amerikaanse president Joe Biden en zijn Zuid-Koreaanse ambtgenoot Yoon Suk-yeol hebben Noord-Korea coronahulp aangeboden. De leiders spraken elkaar in Seoul onder meer over de uitbraak van het virus in het geïsoleerde land en de rakettesten die het regime in Pyongyang uitvoert.

De komende jaren krijgt Noord-Holland er veel inwoners bij. Tot 2030 komen er, volgens de plannen, zo'n 250.000 extra woningen en 200.000 extra banen. De drukte op onze wegen neemt steeds verder toe. Bereikbaarheid én veiligheid worden daarom steeds belangrijker. In 'Expeditie Noord-Holland onderweg' zoekt onze presentator Koen Bugter uit hoe we straks slim, schoon, veilig én voortvarend op weg kunnen naar onze bestemming in Noord-Holland.

In 2018 begon de Vervoerregio met het verduurzamen, oftewel het elektrisch maken, van het busvervoer in Edam. De ambities zijn groot, want in 2025 moet al het openbaar vervoer in de Vervoerregio rond Amsterdam elektrisch of op waterstof rijden. Nu al rijden er bussen in Edam en dat gaat goed, maar het energieverbruik is groot. "De bus verbruikt in een kwartier aan stroom wat je normaal in je huis aan stroom gebruikt", aldus Gerard Hellburg, programmamanager Zero Emissie Mobiliteit van de Vervoerregio.

Overbelast

Presentator Koen Bugter ziet een uitdaging: er is al een overbelast elektriciteitsnetwerk in Noord-Holland. Kan de Vervoerregio de duurzame elektrische ambities dan wel waarmaken?
"Je ziet dat je veel met Leander in gesprek moet zijn om keuzes te maken: waar wil je gaan laden en hoeveel stroom mag je dan gebruiken? Sommige van onze huidige projecten lopen tegen de grenzen van het electriciteitsnetwerk aan", beaamt de programmamanager.

Gerard Hellburg geeft toe dat elektrische ambities in gevaar kunnen komen: "We moeten slimme oplossingen bedenken, bijvoorbeeld het delen van stroom. Als er twee bedrijven naast elkaar zitten waarvan de ene overdag stroom nodig heeft en de andere 's nachts, dan kun je eigenlijk een stroomaansluiting gebruiken. Met dezelfde hoeveelheid stroom kun je twee bedrijven bedienen."

Kabelbaan

We staan ondertussen met z'n allen na corona weer steeds vaker in de file. Er wordt al langer door bestuurders nagedacht hoe huidige verkeersstromen kunnen worden ontlast. In Amsterdam zijn er, naast de bestaande verbinding van het pontje en de tunnel onder het IJ, ook plannen voor een kabelbaan en een extra fietsbrug.

Inwoners van Amsterdam hebben zo hun twijfels: "Het zal met een kabelbaan niet zo snel gaan en je moet wachten op een cabine." Dames uit Brabant zien het als 'een leuke toeristische attractie'. Een andere bezoeker van het pontje is zelfs ietwat fatalistisch: "Een boot kan al zinken, maar met de kabelbaan kan je ook naar beneden vallen en dan alsnog zinken."

Noord-Zuidlijn doortrekken

De sprong over het IJ zal in de toekomst ongetwijfeld meer opties krijgen. Bestuurders denken ook nog steeds na over het doortrekken van de Noord-Zuidlijn. Ondanks de hoge kosten en de vertragingen bij de eerdere aanleg van Amsterdam-Noord naar Station Zuid.

Wethouder Haarlemmermeer Verkeer en Vervoer is Marja Ruigrok en zij is enthousiast en overtuigd. "Hier komt die Noord-Zuidlijn! Het is de bedoeling dat hij via Schiphol naar Hoofddorp gaat lopen." 

Miljardenproject

Is een nieuw miljardenproject maatschappelijk nog wel verantwoord? Ruigrok: "Daar hebben we een studie naar gedaan. Wegen de kosten en de baten tegen elkaar op? De kosten zijn enorm: 3 miljard euro. Wie weet wordt het inderdaad iets meer, minder zou het bijna nooit worden. De baten oftewel de opbrengsten zullen hoger zijn."

De komende jaren krijgt Noord-Holland er veel inwoners bij. Tot 2030 komen er, volgens de plannen, zo'n 250.000 extra woningen en 200.000 extra banen. De drukte op onze wegen neemt steeds verder toe. Bereikbaarheid én veiligheid worden daarom steeds belangrijker. In 'Expeditie Noord-Holland onderweg' zoekt onze presentator Koen Bugter uit hoe we straks slim, schoon, veilig én voortvarend op weg kunnen naar onze bestemming in Noord-Holland.

In 2018 begon de Vervoerregio met het verduurzamen, oftewel het elektrisch maken, van het busvervoer in Edam. De ambities zijn groot, want in 2025 moet al het openbaar vervoer in de Vervoerregio rond Amsterdam elektrisch of op waterstof rijden. Nu al rijden er bussen in Edam en dat gaat goed, maar het energieverbruik is groot. "De bus verbruikt in een kwartier aan stroom wat je normaal in je huis aan stroom gebruikt", aldus Gerard Hellburg, programmamanager Zero Emissie Mobiliteit van de Vervoerregio.

Overbelast

Presentator Koen Bugter ziet een uitdaging: er is al een overbelast elektriciteitsnetwerk in Noord-Holland. Kan de Vervoerregio de duurzame elektrische ambities dan wel waarmaken?
"Je ziet dat je veel met Leander in gesprek moet zijn om keuzes te maken: waar wil je gaan laden en hoeveel stroom mag je dan gebruiken? Sommige van onze huidige projecten lopen tegen de grenzen van het electriciteitsnetwerk aan", beaamt de programmamanager.

Gerard Hellburg geeft toe dat elektrische ambities in gevaar kunnen komen: "We moeten slimme oplossingen bedenken, bijvoorbeeld het delen van stroom. Als er twee bedrijven naast elkaar zitten waarvan de ene overdag stroom nodig heeft en de andere 's nachts, dan kun je eigenlijk een stroomaansluiting gebruiken. Met dezelfde hoeveelheid stroom kun je twee bedrijven bedienen."

Kabelbaan

We staan ondertussen met z'n allen na corona weer steeds vaker in de file. Er wordt al langer door bestuurders nagedacht hoe huidige verkeersstromen kunnen worden ontlast. In Amsterdam zijn er, naast de bestaande verbinding van het pontje en de tunnel onder het IJ, ook plannen voor een kabelbaan en een extra fietsbrug.

Inwoners van Amsterdam hebben zo hun twijfels: "Het zal met een kabelbaan niet zo snel gaan en je moet wachten op een cabine." Dames uit Brabant zien het als 'een leuke toeristische attractie'. Een andere bezoeker van het pontje is zelfs ietwat fatalistisch: "Een boot kan al zinken, maar met de kabelbaan kan je ook naar beneden vallen en dan alsnog zinken."

Noord-Zuidlijn doortrekken

De sprong over het IJ zal in de toekomst ongetwijfeld meer opties krijgen. Bestuurders denken ook nog steeds na over het doortrekken van de Noord-Zuidlijn. Ondanks de hoge kosten en de vertragingen bij de eerdere aanleg van Amsterdam-Noord naar Station Zuid.

Wethouder Haarlemmermeer Verkeer en Vervoer is Marja Ruigrok en zij is enthousiast en overtuigd. "Hier komt die Noord-Zuidlijn! Het is de bedoeling dat hij via Schiphol naar Hoofddorp gaat lopen." 

Miljardenproject

Is een nieuw miljardenproject maatschappelijk nog wel verantwoord? Ruigrok: "Daar hebben we een studie naar gedaan. Wegen de kosten en de baten tegen elkaar op? De kosten zijn enorm: 3 miljard euro. Wie weet wordt het inderdaad iets meer, minder zou het bijna nooit worden. De baten oftewel de opbrengsten zullen hoger zijn."

Burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls is tijdens de coronatijd bedreigd. In een interview met De Gelderlander vertelt Bruls dat eind november vorig jaar een „concrete dreiging” bestond dat actievoerders hem en zijn gezin „thuis kwamen opzoeken.” Uit voorzorg werd het gezin snel naar elders gebracht.

Drie groepen met 55-plussers trainen al bij korfbalclub Koog Zaandijk (KZ) en als het aan voorzitter Corrie Noom ligt komt er daar nog eentje bij. Vandaag rondde een groep een tiendaagse af, waarbij de deelnemers elke dag een andere sport uitprobeerden. De gelegenheidstrainer Piet Hein Havik is er blij mee: "De talenten zijn wisselend maar iedereen is enthousiast."

Dat het hard nodig is om mensen aan het sporten te krijgen, bleek vanochtend wel uit de cijfers van het onderzoek Zo Sport Nederland 2021 van het NOC*NSF. De conclusie daaruit kwam aan: we kunnen zeggen dat Nederland te maken heeft met een beweegcrisis.

Ook bij KZ merkten ze dat: "Vooral bij de jeugd", zegt Havik. "Omdat we twee jaar geen schoolkorfbal konden doen. Dat is deze week weer voor het eerst gelukt, dan lopen er weer een paar honderd kinderen over het veld. Dat vinden wij ook heel plezierig, want op die manier krijg je ook weer nieuwe leden binnen. Maar als je er geen kennis mee kunt maken, dan blijf je thuis. Zo gaat het gewoon."

Ondertussen gaat het er behoorlijk fanatiek aan toe op het veld. Havik moet zelfs even ingrijpen: "Rustig aan hè, nu ga je hardlopen. Snelwandelen mag, maar niet rennen!"

Groep uit elkaar gevallen

Een man in een felgroen shirt gooit een bal weg en zegt: "Ik heb vorige week het walking football gemist. Dat vond ik wel jammer, dat had ik wel willen proberen. Ik zoek op dit moment iets om een of twee keer per week te doen. Ik deed aan een sport, maar door corona lukt dat niet meer: de hele groep is uit elkaar gevallen."

Dat kennismaken met sporten probeert ook het Sportbedrijf Zaanstad bij 55-plussers, zegt verenigingsondersteuner Simon den Heeten. "Je ziet het in de cijfers en ook op locaties, je komt meer mensen met overgewicht tegen. We proberen ook de doelgroep te bereiken die sport over het algemeen niet zo leuk vindt door dat te combineren met andere activiteiten." In dit geval dus met de Sportkennismakings10daagse: tien verschillende sporten, tien weken lang voor tien euro.

Voorzitter Corrie Noom vult aan: "Het is gewoon goed. We weten dat er meer bewogen moet worden in Nederland. Hier kunnen dus ook ouderen sporten, we hebben nu drie groepen en we hopen dat er dat vier worden. Het levert ons ook leden op die ook enthousiast zijn om te kijken bij de wedstrijden en die wat doen voor de club. Dat is een hele mooie combinatie."

De huisartsenpost in Alkmaar krijgt 's avonds en 's weekends vaker te maken met mensen die klachten hebben die prima kunnen wachten tot de eigen huisarts beschikbaar is. Hierdoor wordt de druk op de medewerkers steeds hoger. "We merken dat mensen soms een plek opeisen als dit eigenlijk niet nodig is." Daarom heeft de huisartsenpost deze week 'beslisboom' op de website gelanceerd, waarmee patiënten kunnen checken hoe urgent hun zorgvraag is.

Vanaf 1 januari van dit jaar tot en met 18 mei hebben ruim 25.000 mensen contact opgenomen met de huisartsenpost, vertelt Inge van Hulst, manager van huisartsenpost Alkmaar. "In bijna de helft van die gevallen, 47 procent, hoeven mensen geen contact op te nemen met de huisartsenpost."

Sneller blessures?

Dit is zo'n 20 procent meer dan vorig jaar. Van Hulst denkt dat die toename een combinatie is van meerdere factoren: "Nu er geen coronamaatregelen meer zijn, gaan veel meer mensen er op uit en weer sporten. Hierdoor lopen ze sneller blessures op waarvoor ze de huisartsenpost bellen. Dat zou één van de verklaringen kunnen zijn, maar het blijft een beetje speculeren."

Van Hulst merkt ook dat mensen minder snel genoegen nemen met een afwijzing. "Wanneer je de huisartsenpost belt, krijg je een zorgmedewerker met een triage-opleiding aan de telefoon. Die schat aan de hand van verschillende vragen in of iemand naar de huisartsenpost moet komen of niet. We merken dat mensen soms een plek opeisen als dit eigenlijk niet nodig is."

En dat is lastig, vertelt ze. "Mensen kunnen heel mondig zijn. De huisartsenpost is bedoeld voor acute hulpvragen en het is natuurlijk niet altijd fijn om te horen dat je niet tot die doelgroep behoort", aldus Van Hulst. "We laten heus wel eens iemand langskomen als het niet echt nodig is, omdat die persoon ontzettend ongerust is of de triagist zelf een onderbuikgevoel heeft. Tegelijkertijd neemt de druk op ons personeel enorm toe en moeten we ervoor zorgen dat het voor hen behapbaar blijft."

Beslisboom als 'voorzichtige' inschatting

Ze hoopt dan ook dat mensen eerst de beslisboom op de website nagaan, om te checken of ze direct zorg nodig hebben. "Dit is een systeem waarmee al 70 procent van de huisartsenposten werkt en het is heel accuraat", vertelt Van Hulst. Wel kan het voorkomen dat iemand op de website het advies krijgt om de huisartsenpost te bellen, maar dat na een gesprek met de triagist blijkt dat het niet nodig is om langs te komen.

Tekst loopt door.

Dat komt doordat de beslisboom 'aan de voorzichtige kant van het spectrum zit'. "We willen bij twijfelgevallen natuurlijk alsnog een telefonisch gesprek, omdat de triagist gerichter kan doorvragen", aldus Van Hulst. "Die medewerker kan daarna heel goed afwegen of acute zorg nodig is."

De huisartsenpost hoopt dat de beslisboom eraan bijdraagt dat mensen de huisartsenpost zoveel mogelijk inschakelen wanneer dat nodig is. "Doordat er zo'n toename aan telefoontjes is, zetten we ieder weekend een extra huisarts in. Dit is iemand die meestal ook een eigen praktijk heeft, dus dat zorgt echt voor extra werkdruk. We zijn tevreden als we gewoon weer kunnen doen waarvoor we bedoeld zijn."

In de coronajaren 2020 en 2021 gingen een heleboel huwelijken niet door. Dat zorgt dit jaar weer voor een ware vloedgolf aan trouwfeesten. Populaire trouwlocaties zijn dan ook lastig te boeken, om over leveranciers nog maar te zwijgen.

Het GVB verwacht de komende één à twee jaar tientallen miljoenen euro's steun van de overheid nodig te hebben om de dienstregeling op peil te houden. Doordat een flink deel van de reizigers sinds de coronapandemie thuiswerkt, ziet de vervoerder de eigen inkomsten hard teruglopen.

Dat blijkt uit het jaarverslag over 2021 dat het GVB vandaag uit heeft gebracht. Door corona halveerde het aantal reizigersritten ten opzichte van voor de pandemie van 266,8 miljoen naar 133,4 miljoen. Zonder de zogeheten beschikbaarheidsvergoeding van de overheid, zou de vervoerder het afgelopen jaar ruim 150 miljoen euro verlies hebben geleden.

Thuiswerken

Door de verschillende lockdowns ging de vervoerder van lege naar vollere trams en weer terug naar bijna lege trams. Doordat er weinig tot geen reizigers instapten en toeristen wegbleven, waren de inkomsten uit kaartverkoop laag. Het openbaar vervoer kon blijven rijden dankzij de 156,9 miljoen euro coronasteun van de overheid. Om kosten te besparen kromp de dienstregeling met twaalf procent in vergelijking met voor corona.

Volgens de laatste cijfers is het aantal reizigers inmiddels toegenomen tot zo'n 85 procent en opzichte van voor corona. Het GVB verwacht echter dat een deel van de kantoorwerkers de komende jaren niet zullen terugkeren, omdat corona heeft gezorgd dat een deel van hen deels blijft thuiswerken. Het woon-werkverkeer komt daardoor naar verwachting de komende twee jaar nog niet op het niveau voor corona, aldus het GVB. Onbekend is nog hoe het reisgedrag van forensen en ook toeristen zich verder zal ontwikkelen.

Bezuinigen

Of die overheidssteun ook wordt toegekend is nog onzeker. Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Verkeer en Vervoer) moet daarover nog een besluit nemen. Het GVB hoopt op een garantiestelling, waarbij de vervoerder de overheidssteun teruggeeft als het die uiteindelijk niet nodig denkt te hebben. Indien die steun niet wordt gegeven, en ook de gemeente en de Vervoerregio Amsterdam niet kunnen bijspringen, zal uiteindelijk moeten worden geschrapt in de dienstregeling, zo vreest het GVB.

Volgens een woordvoerder kan namelijk niet worden bezuinigd op personeel en materieel, aangezien de vervoerder die in de toekomst juist hard nodig zal hebben. De Vervoerregio Amsterdam., een van de aandeelhouders van het GVB, waarschuwde in april al voor mogelijk 20 tot 30 procent minder openbaar vervoer volgend jaar als er geen nieuwe coronasteun van de overheid komt.

De directeur van het GVB wilde niet ingaan op een uitnodiging om de cijfers voor camera toe te lichten.