Alle twaalf provincies staan vanaf donderdag op rood op de kaart van coronagevallen in Europa. Dat is het op een na hoogste waarschuwingsniveau. De laatste vier provincies die nog oranje waren - Noord-Holland, Noord-Brabant, Groningen en Drenthe - gaan ook omhoog. Dat komt door het snel oplopende aantal positieve tests.

Hoewel het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen toeneemt, liggen er nu bij lange na niet zoveel mensen als tijdens de twee eerdere pieken. Waar de coronabezetting momenteel 859 bedraagt, ging het vorig jaar maart om bijna 5000 patiënten en vorig jaar december om nagenoeg 3000. Waarom komen er dan toch zulke alarmerende signalen vanuit de zorg?

De Nederlandse bevolking groeide in het derde kwartaal voor het eerst weer net zoveel als in dezelfde periode in 2019. Dat kwam volgens onderzoekers van het statistiekbureau CBS met name vanwege migratie. Wat ook meetelde, was dat het aantal geboortes hoger lag dan het aantal sterfgevallen.

De bevolkingsgroei in Nederland valt voor het eerst sinds de uitbraak van het coronavirus hoger uit dan de cijfers van voor de pandemie. In totaal steeg de bevolking in het derde kwartaal van 2021 met bijna 59.000 mensen, duizend meer dan in dezelfde periode van 2019.

Het aantal ziekenhuisopnames van coronapatiënten loopt snel op. Mensen die nu op de verpleegafdeling of ic liggen zijn vaak ongevaccineerden van niet-westerse origine. Waarom zijn die zo moeilijk te bereiken? „We zijn bang te discrimineren als we bepaalde kenmerken bijhouden, maar laten daarmee de kans liggen om de gezondheid te verbeteren.”

Het aantal ziekenhuisopnames van coronapatiënten loopt snel op. Mensen die nu op de verpleegafdeling of ic liggen zijn vaak ongevaccineerden van niet-westerse origine. Waarom zijn die zo moeilijk te bereiken? „We zijn bang te discrimineren als we bepaalde kenmerken bijhouden, maar laten daarmee de kans liggen om de gezondheid te verbeteren.”

Normaal zien ze een persconferentie op televisie, maar vanochtend mochten leerlingen van verschillende basisscholen zelf de vragen stellen. Tijdens de persconferentie voor kinderen konden ze deskundigen van de GGD Kennemerland het hemd van het lijf vragen. 

Zo'n twaalf leerlingen van drie verschillende basisscholen uit de regio Haarlem hebben hun vragen goed voorbereid. Voordat de persconferentie begint, krijgen de kinderen eerst een rondleiding door het gebouw van de GGD en leren ze wat een persconferentie precies inhoudt.

Na het theoretische gedeelte, gaan de kinderen naar een ruimte die is ingericht als persruimte: met camera's, microfoons en stoelen voor de kersverse 'journalisten', met er tegenover drie stoelen voor de mensen die de vragen gaan beantwoorden: de directeur van de GGD Bert van de Velden, brandweervrouw Sandra Tol en kinderarts Michel Weijerman.

Een voor een stellen de kinderen hun vragen. Zo vraagt Thomas zich af wat precies het verschil is tussen corona en covid-19 en wil Anne graag weten wat de ziekte met je lichaam doet.

Kinderarts Weijerman legt uit dat de naam corona aan de ziekte is gegeven omdat het visus onder de microscoop stekeltjes heeft, zoals een kroontje. En kroontje betekent in het Spaans corona.

"En de ziekte, die via je neus of mond binnenkomt, maakt je lichaam ziek", vertelt Weijerman. "Je wordt verkouden en je krijgt koorts en dan word je ziek." Anne zit ondertussen aandachtig te luisteren.

Daniel schuift naar voren op zijn stoel als de kinderarts zijn vraag over het vaccin voor kinderen onder twaalf beantwoordt.

"Ze zijn dus al aan het testen met een vaccin", zegt Daniel na de persconferentie. "Als het er is, ga ik het zeker nemen, zo kan ik tenminste geen andere mensen meer besmetten en kan ik weer veilig naar oma en oma."

Daniel vindt niet dat al zijn leeftijdsgenoten zich moeten laten inenten. "Dat moeten ze zelf natuurlijk bepalen." Op de vraag of niet-ingeënte kinderen dan wel zijn opa en oma  kunnen besmetten, moet hij even nadenken: "Ja, dat is wel waar. Het is gewoon heel moeilijk."

Geslaagde ochtend

Bert van de Velden spreekt van een zeer geslaagde ochtend. "Het was fantastisch om te doen met veel goede vragen. Wat ik echt een leuke vraag vond, is: hoe ziet het virus eruit? Dan moet je toch even nadenken hoe je dat moet omschrijven."

Ook viel het hem op dat de kinderen wel degelijk opletten met de verschillende termen en bewoordingen. "Het coronavirus versus covid-19. Dat vind ik gewoon een geel goede vraag."

Volgens Van de Velde zijn we door corona beter met elkaar gaan communiceren. "Dit moeten we ook vanuit de GGD blijven volhouden en meer in verbinding blijven staan met de samenleving. Dat kan door dit soort dingen, maar ook door met mensen in gesprek te gaan. Dus dit zou iets kunnen zijn voor de toekomst."

Normaal zien ze een persconferentie op televisie, maar vanochtend mochten leerlingen van verschillende basisscholen zelf de vragen stellen. Tijdens de persconferentie voor kinderen konden ze deskundigen van de GGD Kennemerland het hemd van het lijf vragen. 

Zo'n twaalf leerlingen van drie verschillende basisscholen uit de regio Haarlem hebben hun vragen goed voorbereid. Voordat de persconferentie begint, krijgen de kinderen eerst een rondleiding door het gebouw van de GGD en leren ze wat een persconferentie precies inhoud.

Na het theoretische gedeelte gaan de kinderen naar een ruimte die is ingericht als persruimte: met camera's, microfoons en stoelen voor de kersverse 'journalisten' met er tegenover drie stoelen voor de mensen die de vragen gaan beantwoorden: directeur van de GGD Bert van de Velden, brandweervrouw Sandra Tol en kinderarts Michel Weijerman.

Een voor een stellen de kinderen hun verrassende vragen. Zo vraagt Thomas zich af wat precies het verschil is tussen Corona en Covid-19 en wil Anne graag weten wat de ziekte met je lichaam doet.

Tekst gaat door onder de foto.

Kinderarts Weijerman legt uit dat de naam Corona aan de ziekte is gegeven omdat het visus onder de microscoop stekeltjes heeft zoals een kroontje. En kroontje betekent in het Spaans corona.

"En de ziekte, die via je neus of mond binnenkomt, maakt je lichaam ziek", vertelt Weijerman. "Je wordt verkouden en je krijgt koorts en dan word je ziek...", Anne zit ondertussen aandachtig te luisteren.

Daniel schuift naar voren op zijn stoel als de kinderarts zijn vraag over het vaccin voor kinderen onder twaalf beantwoordt.

"Ze zijn dus al aan het testen met een vaccin", zegt Daniel na de persconferentie. "Als het er is, ga ik het zeker nemen, zo kan ik tenminste geen andere mensen meer besmetten en kan ik weer veilig naar oma en oma."

Daniel vindt niet dat al zijn leeftijdsgenoten zich moeten laten inenten. "Dat moeten ze zelf natuurlijk bepalen." Op de vraag of niet-ingeënte kinderen dan wel zijn opa en oma  kunnen besmetten, moet hij even nadenken: "Ja dat is wel waar. Het is gewoon heel moeilijk."

Geslaagde ochtend

Bert van de Velden spreekt van een zeer geslaagde ochtend. "Het was fantastisch om te doen met veel goede vragen. Wat ik echt een leuke vraag vond, is: hoe ziet het virus eruit? Dan moet je toch even nadenken hoe je dat moet omschrijven."

Ook viel het hem op dat de kinderen wel degelijk opletten met de verschillende termen en bewoordingen. "Het coronavirus versus Covid-19. Dat vind ik gewoon een geel goede vraag."

Volgens Van de Velde zijn we door corona beter met elkaar gaan communiceren. "Dit moeten we ook vanuit de GGD blijven volhouden en meer in verbinding blijven staan met de samenleving. Dat kan door dit soort dingen, maar ook door met mensen in gesprek te gaan. Dus dit zou iets kunnen zijn voor de toekomst."

Alle ongevaccineerden op een eiland: dat zou de ideale oplossing zijn, aldus babbelprogrammaviroloog Ab Osterhaus. Maar, zo voegt hij daar haastig aan toe, ‘dat is niet acceptabel’.

Om het coronavirus voor de zoveelste keer te beteugelen, worden mondkapjes mogelijk weer op meerdere plekken verplicht. Ook het herinvoeren van de anderhalve meter, bijvoorbeeld in brandhaarden, is weer een optie die volgens betrokkenen die bij het demissionaire kabinet op tafel ligt.

Wat velen het afgelopen jaar al vreesden, is intussen werkelijkheid: tweedeling door corona. Vanaf het begin was die er al tussen arme en rijke landen. Veel burgers van arme landen wachten nog altijd op hun eerste prik terwijl die in rijke landen al praten over een derde vaccinatie om de levenskansen bij een eventuele besmetting met het coronavirus te vergroten.

Fred Kroket zit tot mei 2022 goed op zijn tijdelijke plek naast de gevangenis in Westzaan, maar als hij daarna mag verhuizen naar een permanente plek, is de grote vraag of hij zijn frituur wel kan aansluiten. Het grote tekort op het elektriciteitsnet zorgt voor slapeloze nachten bij ondernemers, bedrijven en scholen.

Voor Fred is het niet de eerste tegenslag in een korte tijd. Eerst raakt hij door het coronavirus zijn baan in de evenementensector kwijt. Maar hij blijft positief en begint iets nieuws: Fred Kroket. Al snel weten frituurliefhebbers de enthousiaste Zaankanter te vinden, maar dan slaat de volgende onzekerheid toe.

Geen stroom meer

Hij moet zijn tijdelijke plek afstaan aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens en een andere fastfoodketen ligt mogelijk op de loer. Fred heeft veel vragen en ondanks dat de gemeente zegt dat de nieuwe plek nog niet vergeven is, starten klanten een petitie. Die wordt meer dan 3.000 keer ondertekend.

Om Fred te helpen wordt zijn contract verlengd tot mei 2022. Of hij definitief in Westzaan kan blijven is nog niet bekend. De ondernemer blijft zijn schouders eronder zetten, maar dan komt een paar weken geleden het nieuws dat het elektriciteitsnet vol zit. 

Netbeheerder Liander liet eerder weten dat er in ieder geval de komende vier jaar geen nieuwe grootgebruikers bij kunnen in een groot deel van de provincie, omdat het net vrijwel vol zit. Hier moet volgens de provincie snel iets aan gedaan worden.

Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie van de provincie Noord-Holland geeft aan dat de provincie haar best doet om de knelpunten op de lossen. Provincie Noord-Holland roept Den Haag op om de wet- en regelgeving rondom de uitbreiding van het elektriciteitsnet te versoepelen en extra geld beschikbaar te stellen.

De onzekere periodes geven Fred lichamelijke klachten: "De spanningen en stress in het lijf. Iedereen die binnenkomt, heeft het erover." Toch blijft de altijd optimistische Fred Kroket hoop houden op een goede afloop: "Het lijkt mij onmogelijk dat er geen stroom is voor Fred Kroket."

Frisdrankproducent Coca-Cola heeft in het derde kwartaal de omzet verder verhoogd, nu de coronamaatregelen in veel landen steeds meer zijn versoepeld en de horeca is heropend.

Johan (*) heeft het helemaal niet naar zijn zin op het kantoor waar hij iedere dag heen moet om zijn dagelijks brood te kunnen betalen. Werkelijk helemaal niets deugt in zijn ogen aan de organisatie van het bedrijf. Daar werkt Johan nog geen jaar als hijzelf en enkele collega’s corona krijgen, in ieder geval symptomen daarvan. Een deel van het bedrijf komt stil te liggen en een ander deel gaat deels thuiswerken.

Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend zijn 7301 nieuwe coronagevallen vastgesteld. Dat is het hoogste aantal sinds 19 juli.

Farmaceut Merck, dat in Europa actief is onder de naam MSD, deelt de patenten voor zijn nieuwe coronapil. Anderen kunnen die pil dan goedkoop maken voor 105 arme landen, voor wie het middel anders onbereikbaar zou zijn. MSD heeft woensdag een deal aangekondigd met de zogeheten Medicines Patent Pool, een internationale organisatie die door de Verenigde Naties wordt gesteund.

Het aantal coronapatiënten op intensive cares in de Nederlandse ziekenhuizen is opgelopen tot 200, het hoogste aantal sinds 21 september. Dat zijn er 8 meer dan dinsdag, maakte het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) bekend.

Geheime codes die worden gebruikt om te controleren of een QR-code in een corona-app echt is, zijn mogelijk uitgelekt.

Geheime codes die worden gebruikt om te controleren of een QR-code in een corona-app echt is, zijn mogelijk uitgelekt. Daardoor zouden kwaadwillenden valse QR-codes kunnen maken die door scanners niet kunnen worden herkend. Het ministerie van Volksgezondheid doet onderzoek, laat een woordvoerder weten na een bericht van RTL Nieuws.

Het aantal coronabesmettingen stijgt en de hoeveelheid ziekenhuisopnames groeit mee. Dinsdag 2 november is er daarom weer een persconferentie, waarin nieuwe coronamaatregelen aangekondigd zullen worden. Welke maatregelen vind jij dat het kabinet moet invoeren?

Een groep Europarlementariërs, onder wie drie Nederlanders, verzet zich tegen de invoering van de coronapas voor politici en medewerkers in het Europees Parlement. Of deze verplichting er gaat komen is nog niet zeker, maar het scenario ligt wel op tafel.

Gaan we in ons land nieuwe, aparte coronamaatregelen voor ongevaccineerden invoeren, zoals demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge niet langer uitsluit? In andere landen om ons heen gebeurt het al. De rigoureuze oplossingen om de crisis het hoofd te bieden lopen uiteen van een verplichte lockdown tot het inhouden van salaris.

De nu nog vrijblijvende adviezen zoals afstand houden en thuiswerken moeten dwingender worden opgelegd door de overheid. Dat zegt Het Outbreak Management Team-lid en viroloog aan het Amsterdam UMC Menno de Jong. De toename aan infecties gaat sneller dan verwacht en deze week gaat het OMT overleggen hoe de stijgende aantal coronabesmettingen terug te dringen.

Het Outbreak Management Team spreekt vandaag over mogelijk nieuwe maatregelen. Het OMT-advies zou vrijdag komen, maar is twee dagen vervroegd. Het aantal mensen dat met corona in het ziekenhuis belandt, is veel sneller toegenomen dan verwacht.

Volgens OMT-lid Menno de Jong moeten we kijken of bepaalde maatregelen, die nu vrijblijvend geadviseerd worden, dwingender moeten worden. Thuiswerken, afstand houden en de mondkapjesplicht vallen daaronder. 

Persconferentie 

Het kabinet maakt zich grote zorgen over het snel stijgend aantal coronagevallen en gaat zich beraden op aanvullende maatregelen. Het kabinet zal volgende week dinsdag op een persconferentie toelichten welke maatregelen de besmettingen moeten terugdringen. Welke dat zijn is nog niet duidelijk. 

Het herinvoeren van de mondkapjesplicht, strengere controles op QR-codes of het sneller zetten van een derde prik worden door artsen en deskundigen als mogelijke middelen gezien, om de snelle verspreiding van het virus een halt toe te roepen.

Woonbootbewoners balen dat ze ook volgend jaar het eerder verhoogde tarief van precariobelasting moeten betalen. De afgelopen tijd sprak hun belangenvereniging met raadsleden in de hoop dat het tarief lager kon worden, maar dat lukte niet. Dat terwijl dezelfde belasting voor terraseigenaren wel kwijtgescholden is.

Het gaat om de precariobelasting. Dat is belasting die betaald moet worden voor het gebruik van een vierkante meter grond of water. Onder meer voor terrassen en woonboten moet precariobelasting betaald worden. Dat tarief werd in 2021 voor de woonbootbewoners verdubbeld, maar vanwege de coronacrisis hoefde de belasting voor terrassen niet betaald worden. Dat is ook dit jaar zo.

"Het zou zogenaamd in het coalitieakkoord afgesproken zijn en dan kun je er niet aankomen", zegt Sander Rutten van Woonbootvereniging Amsterdam. "En wat schetst onze verbazing. Bij de terrassen kan het geld herhaaldelijk wel gevonden worden."

Hij erkent wel dat de horeca het nog steeds niet makkelijk heeft door de coronaregels. Zo moeten horecazaken om 00.00 uur sluiten. "Ze zitten met een verplichte sluitingstijd, klopt. Maar voor de terrassen weten we denk ik allemaal als Amsterdammer, op een zonnige dag kun je geen plek vinden."

"Ik gun het die terrassen en ik snap dat die horeca-eigenaren verschrikkelijke jaren achter de rug hebben", zegt een woonbooteigenaar die op de Levantkade op het KNSM-eiland woont. "Maar als de gemeente elk jaar dit soort verhogingen gaat doen, dan kan bijna niemand meer op een schip wonen." 

Morgen wordt het onderwerp besproken tijdens een commissievergadering in de Stopera. "We hopen wederom dat ze kritisch willen kijken", zegt Rutten. "En laat ik zeggen, laten we het middelen. Terrassen naar het oude tarief, wij naar het oude tarief. Dat lijkt met toch een hele faire uitkomst van deze discussie. Gelijke monniken, gelijke kappen."

Een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt benadrukt dat het om verschillende groepen gaat, namelijk bewoners en ondernemers. Het stadsbestuur komt met een lastenverlichting ondernemers tegemoet omdat ze gedupeerd zijn door de coronamaatregelen. Dat staat volgens de woordvoerder los van de precariobelasting van de woonbootbewoners.

De Chinese hoofdstad Beijing beschouwt het voorkomen van coronabesmettingen tijdens de komende Olympische Winterspelen als de belangrijkste opdracht.

Bierbrouwer Heineken heeft in het derde kwartaal behoorlijk last gehad van de lockdowns tegen het coronavirus in Zuidoost-Azië, waaronder Vietnam.

De aantallen coronapatiënten nemen toe in de ziekenhuizen. Acht op de tien mensen op de ic is volgens het RIVM niet gevaccineerd. Intussen lopen de achterstanden in de reguliere zorg op. Krankzinnig, vindt Charlotte Goulmy. ’Het is hoog tijd voor een coronaziekenhuis.’

Haarlem is bereid om vanaf maandag tijdelijk op een passagiersboot in het Spaarne 106 asielzoekers op te vangen. Maar de gemeenteraad en burgemeester Jos Wienen zijn wel kritisch op het Rijk dat ze het grote tekort aan opvangplaatsen zo heeft laten oplopen. "Het is ook nog eens goedkoper als je constant een flinke capaciteit beschikbaar hebt en houdt", zei Wienen gisteravond in een politiek debat.

Op een enkele politicus na ontvangt de Haarlems raad de asielzoekers met open armen. Alleen vinden een aantal partijen het wel jammer dat het zover heeft moeten komen. En die kritiek vindt burgemeester Wienen terecht. "Ik hoop dat het Rijk de signalen ook oppakt." Hij doelt daarmee op de wens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om meer structurele asielzoekerscentra te beheren.

Brede steun

Dat zou volgens Wienen niet alleen rustiger voor de asielzoekers zelf zijn, maar daarmee voorkom je volgens hem ook emotionele discussies in de samenleving. "Hier in Haarlem wordt de extra noodopvang breed gesteund, maar er zijn ook plekken in Nederland waar het moeizamer loopt."

En meer structurele opvangplekken zou ook goedkoper zijn, zegt de burgemeester, 'dan in ijltempo op te bouwen en in ijltempo af te bouwen'. Wienen is met collega's in de regio Zuid-Kennemerland dan ook op zoek naar een permanente locatie voor een asielzoekerscentrum, want hij weet niet of hij na de winter weer aan een noodhulpvraag van het COA kan voldoen. Na 31 maart moet de kade weer beschikbaar zijn voor reguliere passagiersboten die Haarlem aandoen.

De boot voor asielzoekers is niet de eerste opvangboot aan de kade in Haarlem-Noord. Vanaf vorige winter werden economisch daklozen gehuisvest op de Aurora. De reguliere opvang raakte overvol, omdat door de coronacrisis meer mensen op straat belandden. Sinds kort ligt er ook een schip voor de opvang van Afghaanse vluchtelingen met een Nederlands paspoort.

De boot Aurora, die er voor de daklozen lag, vaart zondag weg. Daarna meert het schip Virginia aan. Het COA kan hier 106 personen onderbrengen. Dit zijn asielzoekers uit zogenoemde 'onveilige landen', die grote kans maken op een statushoudersschap, laat locatiemanager Menno Schot van het COA weten.

'Meet and greet'

Voor de direct omwonenden van de ligplaats vlakbij de Florresstraat in de Indische Buurt was maandagavond een informatiebijeenkomst georganiseerd. Eén buurman kwam opdagen, Rick Kors. Hij vindt een nieuwe opvangboot tot 31 maart een prima plan.

"Ik heb tot nu toe geen problemen ervaren met bijvoorbeeld de daklozen", vertelde hij aan de aanwezige burgemeester Jos Wienen. Wel wist Kors dat buurtgenoten van hem wel meer argwaan hebben. Volgens hem zou een snelle 'meet and greet' met de asielzoekers op de Virginia al de lucht kunnen klaren.

Ook wil hij en ook andere buurtgenoten juist wel meehelpen met bijvoorbeeld een dagbesteding. Dat klonk Schot van het COA bekend in de oren. Tijdens de noodopvang in de voormalige gevangenis De Koepel, door de grote stroom Syrische vluchtelingen zes jaar geleden, stonden ook veel Haarlemmers klaar om hulp te bieden bij dagbesteding en taallessen. "Wij willen nu ook niet dat de mensen vijf maanden niks gaan zitten doen", aldus Menno Schot.

Het kabinet denkt na over nieuwe coronamaatregelen, gericht op ongevaccineerden. Viroloog Ab Osterhaus zou het een ‘ideale oplossing’ vinden als zij allemaal op een eiland worden gezet, al stelt hij ook dat het niet acceptabel is.

Haarlem is bereid om vanaf maandag tijdelijk op een passagiersboot in het Spaarne 106 asielzoekers op te vangen. Maar de gemeenteraad en burgemeester Jos Wienen zijn wel kritisch op het Rijk dat ze het grote tekort aan opvangplaatsen zo heeft laten oplopen. "Het is ook nog eens goedkoper als je constant een flinke capaciteit beschikbaar hebt en houdt", zei Wienen gisteravond in een politiek debat.

Op een enkele politicus na ontvangt de Haarlems raad de asielzoekers met open armen. Alleen vinden een aantal partijen het wel jammer dat het zover heeft moeten komen. En die kritiek vindt burgemeester Wienen terecht. "Ik hoop dat het Rijk de signalen ook oppakt." Hij doelt daarmee op de wens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om meer structurele asielzoekerscentra te beheren.

Brede steun

Dat zou volgens Wienen niet alleen rustiger voor de asielzoekers zelf zijn, maar daarmee voorkom je volgens hem ook emotionele discussies in de samenleving. "Hier in Haarlem wordt de extra noodopvang breed gesteund, maar er zijn ook plekken in Nederland waar het moeizamer loopt."

En meer structurele opvangplekken zou ook goedkoper zijn, zegt de burgemeester, 'dan in ijltempo op te bouwen en in ijltempo af te bouwen'. Wienen is met collega's in de regio Zuid-Kennemerland dan ook op zoek naar een permanente locatie voor een asielzoekerscentrum, want hij weet niet of hij na de winter weer aan een noodhulpvraag van het COA kan voldoen. Na 31 maart moet de kade weer beschikbaar zijn voor reguliere passagiersboten die Haarlem aandoen.

De boot voor asielzoekers is niet de eerste opvangboot aan de kade in Haarlem-Noord. Vanaf vorige winter werden economisch daklozen gehuisvest op de Aurora. De reguliere opvang raakte overvol, omdat door de coronacrisis meer mensen op straat belandden. Sinds kort ligt er ook een schip voor de opvang van Afghaanse vluchtelingen met een Nederlands paspoort.

De boot Aurora, die er voor de daklozen lag, vaart zondag weg. Daarna meert het schip Virginia aan. Het COA kan hier 106 personen onderbrengen. Dit zijn asielzoekers uit zogenoemde 'onveilige landen', die grote kans maken op een statushoudersschap, laat locatiemanager Menno Schot van het COA weten.

'Meet and greet'

Voor de direct omwonenden van de ligplaats vlakbij de Florresstraat in de Indische Buurt was maandagavond een informatiebijeenkomst georganiseerd. Eén buurman kwam opdagen, Rick Kors. Hij vindt een nieuwe opvangboot tot 31 maart een prima plan.

"Ik heb tot nu toe geen problemen ervaren met bijvoorbeeld de daklozen", vertelde hij aan de aanwezige burgemeester Jos Wienen. Wel wist Kors dat buurtgenoten van hem wel meer argwaan hebben. Volgens hem zou een snelle 'meet and greet' met de asielzoekers op de Virginia al de lucht kunnen klaren.

Ook wil hij en ook andere buurtgenoten juist wel meehelpen met bijvoorbeeld een dagbesteding. Dat klonk Schot van het COA bekend in de oren. Tijdens de noodopvang in de voormalige gevangenis De Koepel, door de grote stroom Syrische vluchtelingen zes jaar geleden, stonden ook veel Haarlemmers klaar om hulp te bieden bij dagbesteding en taallessen. "Wij willen nu ook niet dat de mensen vijf maanden niks gaan zitten doen", aldus Menno Schot.

Haarlem is bereid om vanaf maandag tijdelijk op een passagiersboot in het Spaarne 106 asielzoekers op te vangen. Maar de gemeenteraad en burgemeester Jos Wienen zijn wel kritisch op het Rijk dat ze het grote tekort aan opvangplaatsen zo heeft laten oplopen. "Het is ook nog eens goedkoper als je constant een flinke capaciteit beschikbaar hebt en houdt", zei Wienen gisteravond in een politiek debat.

Op een enkele politicus na ontvangt de Haarlems raad de asielzoekers met open armen. Alleen vinden een aantal partijen het wel jammer dat het zover heeft moeten komen. En die kritiek vindt burgemeester Wienen terecht. "Ik hoop dat het Rijk de signalen ook oppakt." Hij doelt daarmee op de wens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om meer structurele asielzoekerscentra te beheren.

Brede steun

Dat zou volgens Wienen niet alleen rustiger voor de asielzoekers zelf zijn, maar daarmee voorkom je volgens hem ook emotionele discussies in de samenleving. "Hier in Haarlem wordt de extra noodopvang breed gesteund, maar er zijn ook plekken in Nederland waar het moeizamer loopt."

En meer structurele opvangplekken zou ook goedkoper zijn, zegt de burgemeester, 'dan in ijltempo op te bouwen en in ijltempo af te bouwen'. Wienen is met collega's in de regio Zuid-Kennemerland dan ook op zoek naar een permanente locatie voor een asielzoekerscentrum, want hij weet niet of hij na de winter weer aan een noodhulpvraag van het COA kan voldoen. Na 31 maart moet de kade weer beschikbaar zijn voor reguliere passagiersboten die Haarlem aandoen.

De boot voor asielzoekers is niet de eerste opvangboot aan de kade in Haarlem-Noord. Vanaf vorige winter werden economisch daklozen gehuisvest op de Aurora. De reguliere opvang raakte overvol, omdat door de coronacrisis meer mensen op straat belandden. Sinds kort ligt er ook een schip voor de opvang van Afghaanse vluchtelingen met een Nederlands paspoort.

De boot Aurora, die er voor de daklozen lag, vaart zondag weg. Daarna meert het schip Virginia aan. Het COA kan hier 106 personen onderbrengen. Dit zijn asielzoekers uit zogenoemde 'onveilige landen', die grote kans maken op een statushoudersschap, laat locatiemanager Menno Schot van het COA weten.

'Meet and greet'

Voor de direct omwonenden van de ligplaats vlakbij de Florresstraat in de Indische Buurt was maandagavond een informatiebijeenkomst georganiseerd. Eén buurman kwam opdagen, Rick Kors. Hij vindt een nieuwe opvangboot tot 31 maart een prima plan.

"Ik heb tot nu toe geen problemen ervaren met bijvoorbeeld de daklozen", vertelde hij aan de aanwezige burgemeester Jos Wienen. Wel wist Kors dat buurtgenoten van hem wel meer argwaan hebben. Volgens hem zou een snelle 'meet and greet' met de asielzoekers op de Virginia al de lucht kunnen klaren.

Ook wil hij en ook andere buurtgenoten juist wel meehelpen met bijvoorbeeld een dagbesteding. Dat klonk Schot van het COA bekend in de oren. Tijdens de noodopvang in de voormalige gevangenis De Koepel, door de grote stroom Syrische vluchtelingen zes jaar geleden, stonden ook veel Haarlemmers klaar om hulp te bieden bij dagbesteding en taallessen. "Wij willen nu ook niet dat de mensen vijf maanden niks gaan zitten doen", aldus Menno Schot.

De kans is groot dat het kabinet volgende week nieuwe coronamaatregelen afkondigt. Toch is het de vraag of mensen die maatregelen net zo goed navolgen als bij eerdere coronagolven. Hoogleraar Arie Dijkstra legt uit dat de situatie anders is dan vorig jaar.

Haarlem is bereid om vanaf maandag tijdelijk op een passagiersboot in het Spaarne 106 asielzoekers op te vangen. Maar de gemeenteraad en burgemeester Jos Wienen zijn wel kritisch op het Rijk dat ze het grote tekort aan opvangplaatsen zo heeft laten oplopen. "Het is ook nog eens goedkoper als je constant een flinke capaciteit beschikbaar hebt en houdt", zei Wienen gisteravond in een politiek debat.

Op een enkele politicus na ontvangt de Haarlems raad de asielzoekers met open armen. Alleen vinden een aantal partijen het wel jammer dat het zover heeft moeten komen. En die kritiek vindt burgemeester Wienen terecht. "Ik hoop dat het Rijk de signalen ook oppakt." Hij doelt daarmee op de wens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om meer structurele asielzoekerscentra te beheren.

Brede steun

Dat zou volgens Wienen niet alleen rustiger voor de asielzoekers zelf zijn, maar daarmee voorkom je volgens hem ook emotionele discussies in de samenleving. "Hier in Haarlem wordt de extra noodopvang breed gesteund, maar er zijn ook plekken in Nederland waar het moeizamer loopt."

En meer structurele opvangplekken zou ook goedkoper zijn, zegt de burgemeester, "dan in ijltempo op te bouwen en in ijltempo af te bouwen." Wienen is met collega's in de regio Zuid-Kennemerland dan ook op zoek naar een permanente locatie voor een asielzoekerscentrum, want hij weet niet of hij na de winter weer aan een noodhulpvraag van het COA kan voldoen. Na 31 maart moet de kade weer beschikbaar zijn voor reguliere passagiersboten die Haarlem aandoen.

De boot voor asielzoekers is niet de eerste opvangboot aan de kade in Haarlem-Noord. Vanaf vorige winter werden economisch daklozen gehuisvest op de Aurora. De reguliere opvang raakte overvol, omdat door de coronacrisis meer mensen op straat belandden. Sinds kort ligt er ook een schip voor de opvang van Afghaanse vluchtelingen met een Nederlands paspoort.

De boot Aurora, die er voor de daklozen lag, vaart zondag weg. Daarna meert het schip Virginia aan. Het COA kan hier 106 personen onderbrengen. Dit zijn asielzoekers uit zogenoemde 'onveilige landen', die grote kans maken op een statushoudersschap, laat locatiemanager Menno Schot van het COA weten.

'Meet and greet'

Voor de direct omwonenden van de ligplaats vlakbij de Florresstraat in de Indische Buurt was maandagavond een informatiebijeenkomst georganiseerd. Eén buurman kwam opdagen, Rick Kors. Hij vindt een nieuwe opvangboot tot 31 maart een prima plan.

"Ik heb tot nu toe geen problemen ervaren met bijvoorbeeld de daklozen", vertelde hij aan de aanwezige burgemeester Jos Wienen. Wel wist Kors dat buurtgenoten van hem wel meer argwaan hebben. Volgens hem zou een snelle 'meet and greet' met de asielzoekers op de Virginia al de lucht kunnen klaren.

Ook wil hij en ook andere buurtgenoten juist wel meehelpen met bijvoorbeeld een dagbesteding. Dat klonk Schot van het COA bekend in de oren. Tijdens de noodopvang in de voormalige gevangenis De Koepel, door de grote stroom Syrische vluchtelingen zes jaar geleden, stonden ook veel Haarlemmers klaar om hulp te bieden bij dagbesteding en taallessen. "Wij willen nu ook niet dat de mensen vijf maanden niks gaan zitten doen", aldus Menno Schot.

De nu nog vrijblijvende adviezen zoals afstand houden en thuiswerken moeten dwingender worden opgelegd door de overheid om de stijgende besmettingen te beteugelen. Dat zegt OMT-lid en viroloog aan het Amsterdam UMC Menno de Jong in een nieuwe Corona Q&A op AT5. De toename aan infecties gaan sneller dan werd verwacht. ''En dus baart het iets meer en iets sneller zorgen.''

Het Outbreak Management Team (OMT) spreekt deze week over mogelijk nieuwe maatregelen. ''Als je de snelheid ziet waarmee ook het aantal ziekenhuisopnames weer toeneemt, dan moeten we ons wel even achter de oren krabben, als samenleving maar ook als overheid'', zegt De Jong.

Hij vervolgt: ''We moeten kijken of het wel goed gaat en of we bepaalde maatregelen die nu dringend geadviseerd worden, dwingender moeten worden. Dan denk ik bijvoorbeeld aan het thuiswerken. De 1,5 meter wil je natuurlijk liever niet laten terugkomen, dat hebben we als samenleving ook gedeeltelijk in de hand. Je kan ook eerst aan mondkapjes denken om weer in het straatbeeld terug te gaan zien. Sommige winkels doen dit zelf al en nemen zelf verantwoordelijkheid in het licht van deze stijging."

Over of er ook maatregelen nodig zijn zoals in de eerste golf en tweede golf werden genomen, zal in het OMT worden besproken. De Jong: ''Als je het al over zulke maatregelen hebt, dan zullen het maatregelen zijn die nu al wat vrijblijvender geadviseerd worden. We hopen echt dat we straks nog steeds naar cafés gaan kunnen, maar dan is het handhaven van het coronatoegangsbewijs echt noodzakelijk.''

Een mogelijke oorzaak van de stijgende besmettingen is de afnemende effectiviteit van de vaccins tegen infecties. ''De vaccins werken heel goed tegen ernstige infecties, maar je ziet dat het afneemt qua voorkomen van infecties. Je ziet een steeds groter deel in de testraten van mensen die positief testen die gevaccineerd zijn. Dat kan een deel van de verspreiding verklaren'', aldus het OMT-lid.

De Jong denkt dat in de grote versoepelingen van deze zomer ook een verklaring kan worden gevonden. ''Dankzij het coronatoegangsbewijs kunnen we een hoop weer doen, tegelijkertijd lijkt het wel alsof we alle maatregelen hebben losgelaten. Er bestaan nog steeds adviezen vanuit het kabinet om elkaar de ruimte te geven, om waar het kan zoveel mogelijk afstand te houden, om thuis te werken, maar ik zie dagelijks files. Voor heel veel mensen is het volgens mij weer business as usual.''

Ook gaat het volgens de viroloog niet altijd goed met het coronatoegangsbewijs. ''Het is niet full proof. Een deel van de gevaccineerden kan toch besmet worden. Die kunnen wel een nachtclub betreden zonder klachten en toch mensen besmetten. De handhaving van de toegangsbewijzen is in heel veel branches heel goed, maar er zijn ook genoeg restaurants, cafés en nachtclubs waar de handhaving wat minder is.''

Zelf maakte De Jong het onlangs ook nog mee. ''Ik ben naar Tuschinski geweest en mij werd de toegang ontzegd, omdat ik mijn identiteitsbewijs was vergeten. Dat is geweldig, dat is goede handhaving. Maar ik ben ook in een restaurant geweest waar ik ook ben weggegaan omdat er niet eens werd gevraagd om het coronatoegangsbewijs. Daar zeg ik wel wat van en ik ga er ook niet eten. Het zou mooi zijn als meer mensen dat gaan doen. We hebben met zijn allen nog steeds een verantwoordelijkheid om te voorkomen dat er allerlei maatregelen weer door de overheid worden verordonneerd.''

Een vaccinatieplicht zou een oplossing kunnen zijn, maar persoonlijk is De Jong daar geen voorstander van. ''Puur epidemiologisch gezien, als je dus kijkt vanuit bestrijding van het virus, zou het zeker uitkomst bieden. Maar als vrijheidslievende Nederlander ben ik ook tegen vaccinatieplicht. Ik hoop dat mensen hun verantwoordelijkheid nemen. Als iedereen gevaccineerd zou zijn, dan zouden we in een stuk betere situatie zitten.''

Toch zorgen juist ongevaccineerden mensen op dit moment voor grote druk op de zorg. ''Ook in het Amsterdam UMC maakt men zich nog steeds zorgen. Iedereen is moe van twee jaar heel hard werken. Ongeveer driekwart van de mensen die nu in het ziekenhuis ligt, is ongevaccineerd. Er is nog steeds een groot deel van de mensen niet gevaccineerd, zij lopen het grootste risico om in het ziekenhuis opgenomen te worden. Dat is nu ongeveer 75 tot 80 procent van de opnames. Als je op een bierviltje uitrekent van 800 mensen in ziekenhuizen, dan zouden dat er 200 zijn als iedereen volledig gevaccineerd was. Dan kijk je al naar hele andere getallen. Het is belangrijk dat er continu gepusht wordt om zoveel mogelijk mensen te vaccineren.''

Wat het lange najaar ons gaat brengen nu de stijging eerder is ingezet dan werd verwacht, is nog onduidelijk. De Jong: ''De winter is een beetje afhankelijk van wat er de komende weken gaat gebeuren. In het ultieme geval, als nog meer mensen gevaccineerd zijn, als we een boostershot zullen gaan geven aan relevante populaties in de samenleving, als we ons wat meer houden aan de gewone adviezen, dan zie ik de winter met vertrouwen tegemoet. Als dat niet zo is, dan maak ik mij wat meer zorgen. Het wordt een spannende winter en ik hoop dat de hele samenleving dat vindt, zodat we wat meer rekening met elkaar gaan houden. We moeten dit met zijn allen tackelen.''