De onderwerpen die nu het nieuws beheersen (corona, klimaat, wonen) hebben één ding gemeen: ze brengen tegenstrijdige belangen aan het licht. Die zijn inherent aan een samen­leving; daarom is het goed dat we in Nederland in alle openheid kunnen discussiëren over moeilijke kwesties. Zo kunnen we tegenstrijdige belangen inzichtelijk maken en meewegen in de besluitvorming.

In het eerste weekend dat er in het centrum van Haarlem getest kon worden voor toegang tot horeca en evenementen, was het gelijk heel druk. Bij de gemeente Haarlem zijn meerdere klachten binnengekomen over lange rijen in de Kleine Houtstraat. 

In de Kleine Houtstraat zijn twee testlocaties gevestigd - The Coronalab en Spoedtest.nl - waar sinds 11 oktober ook getest kan worden voor toegang tot horeca en evenementen. Afgelopen weekend hebben veel mensen hier gebruik van gemaakt. Bij één van de locaties was het zelfs zo druk, dat er buiten een lange rij stond voor de etalages van naastgelegen winkels. 

"Vooral op vrijdag was het heel druk", vertelt een medewerker van een kapperszaak aan de overkant. "Wij hadden er hier geen last van. Maar ze hebben aan de overkant wel met tape kruizen op de grond gemaakt waar de mensen niet mochten staan."

De ontstane drukte heeft waarschijnlijk niet alleen met uitgaanspubliek te maken, maar ook met vakantiegangers. Afgelopen weekend begon de herfstvakantie en bij één van de testlocaties kunnen mensen zich laten testen voordat ze op reis gaan. 

Handhaven

De gemeente Haarlem heeft na meerdere klachten over de rijen het betreffende bedrijf via handhaving benaderd over de overlast. Die heeft extra personeel laten komen, waardoor de rijen snel korter werden. Handhaving heeft hier toezicht op gehouden.

De gemeente verwacht dat er komende week geen rijen zullen ontstaan, omdat er meerdere testlocaties in de stad bijkomen die dan ook open zijn. Ook is de herfstvakantie dan voorbij, waardoor de druk op testen zal afnemen.

Het aantal nieuwe coronagevallen is afgelopen etmaal met 3389 gestegen, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is iets minder dan het weekgemiddelde. Afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM dagelijks gemiddeld 3534 nieuwe gevallen per dag.

De voormalige Amerikaanse politicus en generaal b.d. Colin Powell is overleden. Volgens zijn familie zijn complicaties van een coronabesmetting hem fataal geworden, ondanks dat hij volledig was gevaccineerd. Powell werd 84 jaar.

Colin Powell is overleden. Volgens zijn familie zijn complicaties van een coronabesmetting hem fataal geworden, ondanks dat hij volledig was gevaccineerd. De voormalige politicus en topmilitair werd 84 jaar.

Naast paden lopen of rennen - dwars door het bos heen - kan niet in een beschermd natuurgebied, 'zeker niet zonder toestemming te vragen', vindt Samuelle van Deutekom, boswachter in de Schoorlse duinen. Dat is echter wel wat er bij de opnames van Jachtseizoen is gebeurd en daar zijn ze verre van blij mee in Schoorl. 

"Deze verstoring van de natuur accepteren wij niet!" Boswachter Samuelle van Deutekom kan er aardig boos om worden dat er voor de internetserie 'Het Jachtseizoen' van StukTV opnames zijn gemaakt in de Schoorlse Duinen. In het programma ontsnappen deelnemers en worden deze vervolgens achtervolgd. Dat bracht de deelnemers naar het Schoorlse natuurgebied, waar ze van de paden afweken en door het natuurgebied renden.

Daarmee heeft de natuur een flinke knauw gehad, want het is totaal niet de bedoeling dat mensen van de paden afgaan. "Mensen mogen op de paden lopen, maar dieper in het bos komt normaal niemand. Als daar opeens mensen lopen, schrikken dieren erg en zoeken ze een andere plek of komen niet meer terug", verduidelijkt Van Deutekom.

Geen toestemming gevraagd

De paden zijn er voor een reden: zo verstoren bezoekers van het gebied de natuur het minst. Honden kunnen namelijk geuren achterlaten en daarnaast dieren laten schrikken. "Om dan nog maar niet te spreken over de mossen en paddenstoelen die worden vertrapt." Maar: ondanks de regels gaat het af en toe verkeerd, en is er niet altijd iemand om in te grijpen, legt de boswachter uit.

Toestemming is er van tevoren niet gevraagd, iets wat Van Deutekom misschien nog wel het meeste steekt. "Het ligt ook een beetje aan hoe groot de aanvraag is, maar in principe kan een akkoord wel in een week geregeld worden. Dat weten zij ook", zegt Van Deutekom. Van een collega, die de deelnemers ergens in de duinen spotte, hoorde ze uiteindelijk over de opnames. "Heel bijzonder dat het op die manier gebeurde. De boswachters hebben nooit toestemming gegeven voor de opnames van Jachtseizoen."

"Normaal gesproken vraagt een filmploeg toestemming om in duinen te filmen: dan betalen ze een bedrag en gebeurt dit op een verantwoorde manier", vertelt de boswachter. In een Facebookpost spreekt ze zich uit over de opnames. "Ik hoopte op die manier voor reuring te zorgen, maar kreeg niet meer reacties dan normaal", zegt ze ietwat teleurgesteld. "Het gaat allemaal om bewustwording: als Staatsbosbeheer willen we laten zien dat het niet oké is en dat wij hier iets van vinden."

Aangifte van vernieling

Van Deutekom zegt dat de producers van het programma van StukTV benaderd zullen worden. Ook Joke Bijl, woordvoerder Staatsbosbeheer, bevestigt dat. Het overtreden van de ‘huishoudelijke regels’ kán namelijk gewoon niet, zegt ze stellig. Al ligt het wel ingewikkeld met de regels: "Juridisch gezien is het onze grond, maar wij staan vooral voor het beschermen van de natuur, de dieren en de kwetsbare vegetatie."

Daarnaast is het wettelijk gezien ook niet verplicht om de aanwezigheid van de filmploeg te melden, als zij zich maar aan de regels houden. Ze kunnen dan ook niet gestraft worden: dat kan alleen als ze op ‘heterdaad worden betrapt’ bij het afwijken van de paden. "Wel kan er aangifte worden gedaan als er sprake is van vernieling." Mocht blijken dat er in de uitzending van de aflevering wel vernielingen in het bos te zien zijn, kan Staatsbosbeheer dus wel aangifte doen. 

Straffen mag dan niet mogelijk zijn, praten kan wel. "Goede communicatie wordt altijd gewaardeerd. Normaal gesproken wordt er bij het filmen voor een commercieel doel om een vergoeding gevraagd. Wij hoeven er niets aan te verdienen: dan plaatsen wij er bijvoorbeeld een bankje van of vernieuwen we een pad."

Meer groene boa's 

Het gaat volgens Bijl dan ook niet om het straffen, maar om het verduidelijken van de situatie naar de redactie van het programma toe. "We zullen contact opnemen en het voorval bespreken om dit in de toekomst te voorkomen."

"De Schoorlse Duinen bestaan uit 1800 hectare grond, wij kunnen niet overal zijn om te controleren. Bovendien hebben wij in de hele kop van Noord-Holland maar één boa lopen en dat maakt het heel lastig", zegt Bijl. Wel zal er meer geld vrijkomen voor het aannemen van 'groene boa's'. "Tijdens Prinsjesdag werd bekendgemaakt dat er meer budget vrijkomt voor het aannemen van groene boa's en dat is fijn, omdat zij nodig zijn voor het beschermen en het behoud van het gebied."

Het is belangrijk dat het natuurgebied en de geldende regels duidelijk zijn, en ook worden gehandhaafd: juist omdat het gaat om openbaar terrein. "Waar we erg op proberen te sturen is dat mensen zich bewust zijn waarom deze regels er zijn. Dat mensen snappen waarom je hond aan de lijn moet en dat we het niet doen om te pesten. De boetes zijn niet het doel, maar het middel", concludeert Van Deutekom.

Het aantal coronapatiënten dat is opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen is afgelopen etmaal toegenomen met 57, de grootste stijging in één dag sinds 29 april.

Hester Zitvast schrijft over dat wat haar opvalt in het nieuws. Dit keer over het bericht dat recente cijfers het nu ook onomstotelijk bewijzen: zwangere vrouwen worden ernstiger ziek door de deltavariant van het coronavirus. ’Ik ben blij dat ik me tien weken geleden heb laten vaccineren.’

PSV heeft in het boekjaar 2020-2021 een nettoverlies van 23,2 miljoen euro geleden. Dat blijkt uit het jaarverslag dat door de Eindhovense club maandag naar buiten is gebracht. Het is de eerste verliesrekening in tien jaar. Als oorzaak geldt de coronapandemie.

Na anderhalf jaar doorrijden op de Nederlandse wegen, is het sinds de laatste versoepelingen in de coronapandemie weer bal. Het ene na het andere filerecord wordt verbroken. Het einde van de opstoppingen is nog lang niet in zicht met de verwachte bevolkingsgroei en huizenbouw. Een permanent verkeersinfarct dreigt.

Een domper voor Wout Weghorst. De aanvaller van VfL Wolfsburg is positief getest op het coronavirus en mist de Champions League-wedstrijd tegen RB Salzburg.

Immuun voor corona en toch telkens weer testen. Met een antistoffentest zou het niet meer hoeven, maar het komt er waarschijnlijk toch niet van. Onbegrijpelijk, vinden experts en politici. „Het toelaten van mensen met natuurlijke immuniteit kan het draagvlak voor de overheidsmaatregelen vergroten.”

Artsen waarschuwden er al voor en nu blijkt het ook uit de cijfers van de afgelopen maanden: zwangere vrouwen worden ernstiger ziek door corona.

Ze hebben er door corona anderhalf jaar op moeten wachten, maar nu mochten ze weer. De G-disco in Castricum beleefde een herstart. Van alle aanwezigen was Dylan Schiphorst daar misschien nog wel het meest blij mee.  De onder de artiestennaam DJ Dylan draaiende IJmuidenaar had de avond van zijn leven.

Het is een uur voor aanvang van de disco voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapte jongeren in Discovey als DJ Dylan zijn playlist bestudeert en concludeert dat de muziekkeuze vanavond nauwelijks verschilt van het pré-coronatijdperk. Cool & The Gang met Celebarion, Beat it van Michael Jackson. Dat werk. "En reken maar dat ze dan helemaal los gaan op de dansvloer", verzekert hij.

Onzekere tijd

Dylan heeft een moeilijke tijd achter de rug. Door corona vielen vastigheden zoals de G-disco van Stichting Welzijn in Castricum weg, net nu hij daar als DJ een graag geziene gast was geworden. "Ik vond het lastig", zegt hij. "Al die onzekerheid. Soms verheugde je je op iets en dan ging het toch weer niet door."

"Je wil niet weten hoeveel telefoontjes ik heb gehad van jongeren hier", zegt Gertjan Steffers, jongerenwerker Gertjan Steffers van de stichting Welzijn Castricum. "Ze bleven maar bellen met de vraag: 'Wanneer mogen we weer?' Het is echt een vast uitje geworden. Ze kunnen hier een paar uurtjes even alles loslaten  en dat hebben ze gemist."

Snollebollekes

 "En hier is....DJ Dylan." Dylan krijgt een introductie alsof het Martin Garrix zelf is die hier draait. De IJmuidenaar geniet en werkt met plezier zijn playlist af. Vooral op de Snollebollekes gaan de bezoekers los. Gertjan Steffers kijkt er van een afstandje naar en ziet dat het goed is. "Zo had ik het me ongeveer voorgesteld dat het zou gaan en dat klopt in de werkelijkheid. Heerlijk toch, dat het weer kan." 

Artsen waarschuwden er al voor en nu blijkt het ook uit de cijfers van de afgelopen maanden: zwangere vrouwen worden ernstiger ziek door corona.

Immuun voor corona en toch telkens weer testen. Met een antistoffentest zou het niet meer hoeven, maar het komt er waarschijnlijk toch niet van. Onbegrijpelijk, vinden experts en politici. „Het toelaten van mensen met natuurlijke immuniteit kan het draagvlak voor de overheidsmaatregelen vergroten.”

Na anderhalf jaar doorrijden op de Nederlandse wegen, is het sinds de laatste versoepelingen in de coronapandemie weer bal. Het ene na het andere filerecord wordt verbroken en het einde van de opstoppingen is nog lang niet in zicht met de verwachte bevolkingsgroei en huizenbouw. Een permanent verkeersinfarct dreigt.

Ondanks corona is de Bergense Kunst10Daagse dit jaar groter dan ooit. Waar er normaal gesproken gemiddeld 200 kunstenaars meedoen, zijn dat er dit jaar zo'n 300. Kunstschilder Katinka Krijgsman is één van hen, en ze moet nog flink 'doorkwasten', zoals ze het zelf noemt. NH Nieuws-verslaggever Samanta de Groot zocht Krijgsman op in haar atelier. 

De jaarlijkse Kunst10Daagse, met dit jaar het thema The Roaring Twenties, begint pas op vrijdag. Toch zijn bij veel deelnemers de voorbereidingen al in volle gang. "Ik heb het deze maanden heel erg druk", vertelt Krijgsman, die bekend staat om haar Delfts Blauw-achtige schilderingen.

Ze had al een hele collectie klaar, maar afgelopen zomer heeft ze veel van haar werk, dat ze zelf 'Hollands realisme' noemt, verkocht. "Nu ben ik keihard aan het kwasten om genoeg tentoon te kunnen stellen", aldus Krijgsman."

Wervelwind in het dorp

De kunstenaar, die al 34 jaar schildert, heeft het idee dat kunst na de lockdowns meer in trek is. "Ik weet niet of het ook met de lockdown te maken heeft, maar ik merk het ook bij galerijen om mij heen: mensen gaan vaker voor kwaliteit in plaats van een IKEA-poster."

Tijdens de Kunst10Daagse stellen kunstenaars hun werk tentoon in bijvoorbeeld winkels, kerken en stallen. Maar vaker nog doen ze dit gewoon bij zichzelf thuis. Vanuit het hele land komen bezoekers naar het kunstenaarsdorp. Het is heel leuk, en ook een beetje vermoeiend, vertelt de kunstenares. "Maar ik houd van de wervelwind die tien dagen lang door het dorp gaat."

De Kunst10Daagse vindt plaats van vrijdag 22 oktober tot en met zondag 31 oktober. Exposities zijn dagelijks geopend van 11.00 tot en met 17.00 uur. Hier is een overzicht van de deelnemende artiesten en locaties te vinden. 

Het ziekenhuis Isala in Zwolle heeft de laatste weken dusdanig veel coronapatiënten moeten opnemen, dat 20 patiënten die op de wachtlijst stonden voor een inhaaloperatie, afgebeld moesten worden. Dat heeft een woordvoerster van het ziekenhuis bevestigd naar aanleiding van berichtgeving door de Stentor.

Meerdere artsen in Nederland worden momenteel verdacht van actieve bemiddeling bij de aanvraag van QR-codes, terwijl de betrokkenen patiënten helemaal niet gevaccineerd zijn. Zo kunnen antivaxxers ook zonder prik een authentieke coronapas krijgen.

In Culture Club, het cultuurmagazine van NH, deze week aandacht voor het werk van fotografe Jasmine de Vries. Jasmine ging tot voor kort als man door het leven, was getrouwd, had een kind en werkte in de ICT. Een paar jaar geleden ging ze in transitie, werd ze vrouw en deed een fotografieopleiding. "Ik wist mijn hele leven al dat ik vrouw was. Nu ben ik gelukkig als vrouw en kan ik mij helemaal uiten in mijn werk als fotograaf."

In de fotoserie Rebel 'n Saint speelt fotografe De Vries zelf een hoofdrol in haar eigen foto's. Op een van de foto's zit ze in leer met flink decolleté in een doorsnee huiskamer naast een schemerlamp. "Ik ben iemand met verschillende kanten. Hier breng ik mijn dominante Jasmine in beeld", lacht ze. Op een andere foto is ze te zien in een futuristische kamer in een glazen koker. "Die is gemaakt in dat ronde hotel aan de A2. De koker is de douche. Ik sta erin om aan te geven dat ik ergens in sta waar ik uit wil, maar dat dat niet kan". Haar foto's vertellen veel over haar leven, dat heel bijzonder gelopen is. 

Jasmine werd geboren als jongen en leefde tot bijna haar vijftigste het leven van een man. Ze trouwde, kregen een zoon en werkte altijd als specialist in de ICT. "Ik ben ook best gelukkig geweest en hield van mijn vrouw en kind. Maar ik wist altijd al dat ik vrouw was. Uiteindelijk ben ik er echt voor uitgekomen en ben ik in transitie gegaan. Ik heb afscheid genomen van die man die ik was en ben nu volledig vrouw" vertelt Jasmine.

Op een foto staat Jasmine in witte jurk bij een tankstation te kijken naar een man met baardje en zonnebril bij een sportwagen. "Die stoere man is mijn zoon. We hebben goed contact. Toen ik in transitie ging was hij puber en werd hij wel gepest. Nu is gelukkig alles goed tussen ons. Hij is vormgever en we werken zelfs samen."

Tekst loopt door onder foto. 

In haar foto's geeft Jasmine zich dus behoorlijk bloot: letterlijk en figuurlijk. Op de foto's zien we Jasmine in al haar vrouwelijkheid. Met haar foto's levert ze een bijdrage aan de emancipatie van transgender mensen. "Emancipatie van de transgenders is nooit mijn doel geweest. Ik heb een tijd stil geleefd. Dan ging ik op in de samenleving zonder kenbaar te maken wat mijn verleden was. De laatste drie jaar werk ik ook voor TRANS magazine. Zo doe ik direct iets voor de transgender community." 

'Pom is Pom weer'

Verder in Culture Club een portret van de Amsterdamse fuzz-popband Pom. Pom bestaat uit vier mannen en de springerige zangeres Liza. "Ik heb ADHD. Ik ben daar best blij mee want het geeft me een niet aflatende energie om door te gaan. Als zangeres in een band is dat fijn", lacht Liza.

Bij liveoptredens staat ze te springen op het podium, stuitert ze de zaal door en ligt uiteindelijk ook op de grond te zingen. "Heel lang mocht dit vanwege de corona niet maar dit is hoe Liza is en hoe Pom is. Pom is Pom weer", vertelt gitarist Joy.

Held van Liza is Lorde, die met Royals een wereldhit had. "Ik hoef niet direct beroemd te worden, een keer spelen een Paradiso lijkt me al heel mooi", zegt Liza. Ze hebben wel al even aan het stardom geroken. Hun nummer 'Two' werd gebruikt voor een promo van Zalando. In het filmpje waren ze zelf te zien als celebrities. "Ik had de dag van mijn leven. Overal was eten, we kregen dure kleren en er was een meisje met een ventilator die ons koel hield."

Weegschaalmuseum 

In de Museumrubriek zien we het Weegschaalmuseum in Naarden. Er zijn niet alleen weegschalen te zien, maar er is ook een bank uit het Amsterdamse IJkkantoor te zien, waar bakker, slager en kruidenier zaten te wachten als ze hun gewichten lieten controleren en ijken.  

Opnieuw liggen er meer coronapatiënten in de ziekenhuizen dan een dag eerder. Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) meldt zondag dat nu in totaal 553 mensen behandeld worden vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Zaterdag stond dat cijfer op 546.

De coronacrisis heeft volgens het Internationaal Energieagentschap geen enkel structureel effect gehad op de uitstoot van broeikasgassen. Toch „ontvouwt zich een nieuwe energie-economie”, staat in de jaarlijkse vooruitblik van het IEA.

Nederland kleurt komende week grotendeels rood op de kaart van coronagevallen in Europa. Het aantal positieve tests loopt verder en verder op. In Nederland zijn in de afgelopen week bijna 23.000 mensen positief getest, ruim 50 procent meer dan in de week ervoor. Limburg is momenteel nog als enige provincie rood op deze kaart.

Nederland kleurt komende week grotendeels rood op de kaart van coronagevallen in Europa. Het aantal positieve tests loopt verder en verder op. In Nederland zijn in de afgelopen week bijna 23.000 mensen positief getest, ruim 50 procent meer dan in de week ervoor. De ’najaarsstijging’ kan betekenen dat andere landen op den duur strengere regels voor Nederlandse reizigers invoeren, zoals bij de vierde golf in juli ook gebeurde.

Joop Alberda was en is nooit te beroerd zijn nek uit te steken voor het belang van goede trainers in de sport en goed bewegingsonderwijs.

Zondag 17 oktober staat de Amsterdam Marathon weer op het programma, nadat de editie van vorig jaar door de coronapandemie niet door kon gaan. NH-verslaggevers Edward Dekker en Erik-Jan Brinkman geven antwoord op negen prangende vragen over de tocht. 

Vorig jaar ging de marathon niet door. Dit jaar is alles weer normaal?

EJ: "Bijna alles is weer normaal. De tijd van het startschot is een half uur naar voren geschoven, om 9.00 uur. Tweevoudig Olympisch kampioene Sifan Hassan verricht het startschot. Verder hebben de toeschouwers in het Olympisch Stadion een coronatoegangsbewijs nodig. Langs de route is minder vertier, de organisatie heeft alle animatie afgeschoten. Dit keer dus helaas geen flyboarders boven de Amstel."

ED: "De marathon is minder grootschalig. Het aantal deelnemers aan alle onderdelen ligt nu rond de 31.000 tegen 45.000 in 2019. Dat scheelt een boel."

Het parcours. Tekst gaat verder na de foto

Er zijn enorm veel marathons in deze periode. Wat heeft dit voor gevolgen?

EJ: "Nou, dat atletiekliefhebbers enorm aan hun trekken komen. Bijna wekelijks kan je kijken naar een marathon."

ED: "Dat de topatleten dan moeten kiezen. Je kunt niet de ene week in Boston lopen en dan een week later in Amsterdam. Zo was vorige week de marathon van Eindhoven en volgende week is alweer de marathon van Rotterdam. Dus iedereen die in de hoofdstad loopt, zul je volgende week niet in Rotterdam zien."

Moeten hardlopers en bezoekers hun coronapaspoort tonen?

EJ: "De hardlopers niet. Het wordt als een 'doorloopevenement' beschouwd. En de elitelopers verblijven met z’n allen de dag voor de race al in hetzelfde hotel, waar ze wel gecheckt worden. De toeschouwers hoeven het 'coronapaspoort' alleen te laten zien in het Olympisch Stadion."

ED: "Langs het parcours kunnen toeschouwers 'vrij' kijken. De organisatie heeft wel nadrukkelijk gevraagd aan mensen om zich zo veel mogelijk te verspreiden."

Doen er lopers mee die corona hebben gehad en wat betekent dat voor de eindtijden?

EJ: "Ongetwijfeld. Er zijn topsporters die de afgelopen maanden behoorlijk zijn teruggeworpen door corona. Gelukkig herstellen topatleten daar wel snel van."

ED: "Een marathonvoorbereiding duurt doorgaans tien weken. Het gaat er bij marathonlopers eigenlijk altijd al om dat zij niet kort voor de wedstrijd een kleine blessure moeten hebben of ziek moeten zijn geweest. Ze zijn dan ook vaak voorzichtig in hun contact met andere mensen."

Wat zijn 'pacers' of hazen?

EJ: "Dat zijn hardlopers die eigenlijk voor spek en bonen meedoen. Ze rennen een gedeelte van de race en zorgen er vooral voor dat andere hardlopers in een vooraf afgesproken ritme blijven lopen. Zo zijn er hazen die de Afrikaanse topatleten naar een tijd van 2.04 uur moeten helpen, terwijl andere hazen een langzamer tempo aangeven, bijvoorbeeld voor de Nederlandse favorieten."

ED: "Het gebeurt een heel enkele keer dat een haas zich zo goed voelt dat hij besluit toch te finishen, maar dat is niet waarvoor ze betaald worden. Het zijn echt helpers die ook onderweg aangeven hoe een bocht moet worden genomen of waarschuwen als er een obstakel op het parcours is, bijvoorbeeld een stoeprand of vluchtheuvel."

Wordt dit het jaar dat er eindelijk onder de twee uur wordt gelopen?

EJ: "Dat is een mooie uitdaging, maar de kans dat dat lukt is nihil. De Afrikaanse topfavorieten vertrekken op een tijd van 2 uur en 4 minuten. Al gaan de technische ontwikkelingen in een rap tempo, denk bijvoorbeeld aan de nieuw ontwikkelde schoenen van een paar jaar geleden."

ED: "De enige die ooit onder de 2 uur liep, is Eliud Kipchoge. Maar dat deed hij in Wenen in een speciaal daarop gerichte race. Zo had hij bijvoorbeeld de beschikking over 41 (!) afwisselende hazen. Om die reden wordt die tijd van 1.59.40 ook niet officieel erkend als wereldrecord."

Kunnen de Nederlanders het verschil maken? Of spelen zij een bijrol?

EJ: "Helaas spelen ze een bijrol, zeker ook omdat Abdi Nageeye niet van de partij is. Hij schuurt als enige Nederlander nog tegen de wereldtop aan. Zeker na z’n zilveren medaille afgelopen Olympische Spelen in Tokyo op de marathon. Maar zondag is wel speciale aandacht voor de bekendste hardloper uit Noord-Holland: Michel Butter uit Castricum. Hij is bijna 36 jaar en stopte vorig jaar, maar keerde toch weer even terug. Hij gaat weg op een tijd van 2.11.30 en hoopt in het tweede gedeelte van de race nog wat te versnellen."

ED: "Het leuke is wel dat er inmiddels flink wat Nederlandse toplopers zijn die elkaar uitdagen. Khalid Choukoud is op papier de snelste, maar Frank Futselaar en Björn Koreman mengen zich ongetwijfeld ook in de strijd om de medailles. En waar de meeste aandacht naar de mannen uitgaat, wil ik bij de vrouwen Bo Ummels uit Heiloo noemen. Zij verdedigt haar titel."

Is het parcours hetzelfde en op welke plekken moeten we extra opletten?

EJ: "Het parcours is exact hetzelfde als voorgaande jaren. Dus twee keer door het Vondelpark, langs de Amstel tot aan Ouderkerk en weer terug. Onder het Rijksmuseum door en uiteraard start en finish in het Olympisch Stadion. Je verveelt je niet onderweg als hardloper."

ED: "Daar krijgen de toplopers vaak weinig van mee. Zij zijn tijdens de wedstrijd zo gefocust dat je de mooie plekjes niet ziet. Dat geldt voor de andere lopers natuurlijk wel. Ongeveer eenderde van alle deelnemers komt uit het buitenland en die hebben natuurlijk wel getraind voor een mooie eindtijd, maar komen ook voor de stad naar Amsterdam."

Wanneer kunnen we op tv en online kijken?

EJ: "Zondag inschakelen om 12.00 uur, want dan start onze live-uitzending. Die duurt tot 14.00 uur."

ED: "Daarin zie je dan ook een samenvatting van de wedstrijdloop van eerder die ochtend. Verder houden we je natuurlijk via app/site en de sociale kanalen op de hoogte en hoor je flitsen op NH Radio."

Vol verwachting klopte het hart van vele vrijwilligers die dit jaar de Sinterklaasintocht zouden gaan organiseren. Maar dat liep compleet anders. Interne conflicten gooiden roet in het eten. Eind september laat een groep vaste vrijwilligers weten de stichting per direct te verlaten. Een veel gedeelde video van een huilende Menno Köhler, één van de opgestapte vrijwillgers, laat zien hoe hoog de emoties zijn opgelopen. Er dreigen nu zelfs twee Sinterklaasintochten te komen. Hoe kon het zo misgaan?

Het is een koude middag in december 1934 als Sinterklaas voor het eerst met de stoomboot Amsterdam binnenvaart. Het begin van een jarenlange traditie. De kleine sloep met zeven pieten, heeft inmiddels plaats gemaakt voor een grotere stoomboot en zo’n 400 pieten. Vanaf 2006 is de stichting Sinterklaas in Amsterdam (SSIA) verantwoordelijk voor de intocht en vele bezoekjes aan ziekenhuizen, scholen en buurthuizen. 

Opgebouwde spanning escaleert

Maar zo knus en gezellig is het anno 2021 niet meer bij de stichting. Het is de stemming over de intocht van dit jaar die ervoor zorgt dat de gespannen sfeer tussen de vrijwilligers en het bestuur escaleert.

Vrijwilligers uit verschillende commissies starten eerder dit jaar het zogeheten kaderteam. "Om meer inspraak en transparantie te krijgen binnen de organisatie", vertelt Menno Köhler, lid van dat kaderteam aan NH/AT5. Bij de stemming worden verschillende mogelijkheden besproken voor een intocht die aanpassingen behoeft vanwege corona: een Sinterklaasintocht op het Marineterrein, in de Johan Cruijff Arena of een besloten intocht over het water met tv-opnames. Volgens Köhler stemt het hele kaderteam voor de laatste optie. 

"De volgende ochtend kregen wij van het bestuur te horen dat er al vergaande gesprekken waren met de Arena”, vertelt een ander lid van het kaderteam dat anoniem wil blijven. Het blijkt de druppel die de emmer doet overlopen en het gehele kaderteam stapt op. Een reden voor Köhler om een emotionele video op te nemen en de kant van de vrijwilligers te vertellen.

"We worden niet gehoord"

De ruzie rond de intocht blijkt het resultaat van een lange historie van onenigheid binnen de stichting. Al veel langer hebben vrijwilligers het gevoel dat ze niet gehoord worden. Zo vertelt Midas Meester, voormalig hoofdpiet: "Je loopt bij het bestuur stuk op een muur van oude garde die hun eigen ding willen blijven doen."

Meester wordt vorig jaar samen met collega-hoofdpiet na 16 jaar vrijwilligerswerk ontslagen, nadat hij een video op zijn eigen social media plaatst waarin ze met de Sint een winkel van Christine Le Duc binnen lopen. "Al langer had ik het gevoel dat ik werd tegengewerkt. De video stelde niks voor. Het was een stok om mee te slaan."

Volgens pieten-commandant Eva Zanen komt de onvrede van de vrijwilligers mogelijk voort uit het feit dat het bestuur van de stichting zonder inspraak beslissingen neemt. Nadat de hoofdpieten op staande voet worden ontslagen, besluit Zanen zich verder te verdiepen in de organisatie.

“Ik ben actief als vrijwilliger sinds 2014 en heb mensen zien komen en zien gaan. Ik begreep niet hoe het kon dat er een paar poppetjes waren die alle beslissingen konden nemen", vertelt Zanen aan NH/AT5. Ze spreekt tientallen (oud-)vrijwilligers en bestuurders en constateert: "Mensen vertrekken vanwege de haantjescultuur. Wie schreeuwt er het hardst van de apenrots?”

Tekst gaat verder na de foto

Oneindig lang besturen

Als het gaat om de organisatiecultuur, valt bij vrijwilligers en bestuursleden vaak de naam van Jules Vos. Vice-voorzitter Vos runt in het dagelijks leven een acquariumverhuur bedrijf en is sinds 2011 actief in het bestuur van de stichting. De afgelopen tien jaar kent het bestuur verschillende formaties, maar Vos is al die tijd gebleven. Opvallend, want volgens de akte van oprichting van de stichting (2006), worden bestuursleden benoemd voor een periode van twee jaar. Daarna treden zij af volgens een door het bestuur op te maken rooster, waarna ze weer herbenoembaar zijn.

Volgens verschillende bestuurders is Vos in al die jaren nog niet afgetreden of herbenoemd. Pam Evenhuis, oud-bestuurslid en woordvoerder (2014 tot 2021) zegt hierover: “Ik kan me niet herinneren dat in de periode dat ik in het bestuur zat Jules is afgetreden, herbenoemd of op een ander positie heeft gezeten.”

Aftreedrooster

In februari 2019 meldt de stichting een statutenwijziging bij de Kamer van Koophandel. Vos is dan al ruim 7,5 jaar vice-voorzitter. In de statutenwijziging wordt de zittingsduur verdubbeld naar tenminste vier jaar en ook daarna treden zij af volgens een aftreedrooster. Het aftreedrooster lijkt in de praktijk niet te worden nageleefd. “We zijn destijds over het aftreedrooster in gesprek gegaan, maar dat is er nooit van gekomen” vertelt oud-voorzitter (2019-2020) Samira Bouchibti .

Zanen probeert in haar zoektocht in gesprek te gaan met Vos, onder andere over zijn lange zittingstermijn. Uit mailcontact blijkt dat hij niet gediend is van haar aanpak en hij weigert haar te woord te staan.

Ook NH/AT5 wil Vos niet te woord staan. Hij laat weten in een telefoongesprek geen tijd te hebben om zich hier nu mee bezig te houden. Per mail laat Edgar Peer, voorzitter van de stichting, weten dat er in 2019 nieuwe statuten zijn ingegaan: "Vanaf dat moment zijn de termijnen van de bestuurders gaan lopen. Derhalve is er thans sprake van een statutair legitiem bestuur."

Tekst gaat verder na de foto

Naast de overschreden bestuurstermijn van Vos is er volgens de critici nog meer mis bij de stichting. Zo is er niemand die toeziet op de handelingen van het bestuur. Officieel is dat ook niet nodig want volgens de KVK ligt bij een stichting de uiteindelijke beslissing bij het bestuur. Bij grotere stichtingen is er echter wel vaak een raad van commissarissen die toezicht houdt. Begin dit jaar starten de vrijwilligers dan ook een raad, in de vorm van het kaderteam. Gevoelsmatig blijft echter de inspraak uit, zoals volgens de vrijwilligers ook blijkt uit de keuze voor de Johan Cruijff Arena. 

Gebrek aan diversiteit

Maar volgens Zanen is het niet alleen de bestuurscultuur maar worden ook de kernwaardes, die gaan over barmhartigheid, diversiteit en inclusie, niet nageleefd door het bestuur. "Met name de diversiteit vind ik zorgelijk. Als ik dan zie wie er nu zijn aangesteld als hoofdpieten zijn dat weer blanke mannen van een zekere leeftijd. Ook het bestuur bestaat nu weer uit allemaal mensen van dezelfde leeftijd en gender. Het is een ons-kent-ons kliekje.”

In de afgelopen jaren zijn er volgens haar meerdere bewegingen geweest naar meer diversiteit en vrouwen in de organisatie. “Maar iedereen die veranderingen wil doorvoeren vertrekt gedesillusioneerd." Dat betaamt ook oud-voorzitter Bouchibti. Zij hield het in 2018, na anderhalf jaar voor gezien. “Ik was de enige in het bestuur met een biculturele achtergrond en dat voelde ik wel."

Tekst gaat verder na de foto

Twee sinterklazen?

Het gebrek aan vernieuwing is voor het kaderteam, vele vrijwilligers en bestuursleden reden om de stichting te verlaten. Inmiddels is het kaderteam onder leiding van Menno Köhler een eigen initiatief gestart om de Sint per stoomboot naar het Scheepvaartmuseum te laten komen. Ook de stichting laat vorige week weten toch te kiezen voor een intocht met de boot bij het Scheepvaartmuseum, indien de coronamaatregelen het toelaten.

Dat er twee Sinterklazen aankomen 14 november is volgens Edgar Peer uitgesloten, zo zegt hij ruim een week geleden na het bekend worden van de plannen voor een alternatieve intocht: "Ik kan nu ook een clubje mensen bij elkaar oproepen en zeggen ‘wij zijn nu de gemeente Amsterdam’. Uiteindelijk blijven wij de partij die de intocht gaan organiseren."

Aan de vrijwilligers laat het bestuur weten de hoop te hebben om de samenwerking weer op te pakken. Peer zegt afgelopen vrijdag in een mail aan de oud-vrijwilligers: "Ik doe dan ook, namens het volledige stichtingsbestuur én de gemeente Amsterdam, een oproep aan jullie om toch aan te sluiten en te helpen met de organisatie. Mijn oproep aan jullie is om voor ergernissen, misverstanden, onhandigheden of  fouten die jullie de afgelopen periode geconstateerd hebben mijn verontschuldigingen te accepteren en die gevoelens daaromtrent voor de komende weken te parkeren zodat we er voor alle kindjes van Mokum een onvergetelijke dag van kunnen maken."

Oud-nieuwslezer Noraly Beyer gaat de komende tijd bemiddelen tussen beide partijen om zo te kijken hoe het toch nog een geslaagd kinderfeest kan worden. Het laatste goed is er nog niet over gestrooid.