Het vreugdevolle moment waar Nederland twee lange ellendige jaren zo naar snakte, ging afgelopen week haast geruisloos voorbij. Met een mededeling van minister Kuipers (Volksgezondheid) schafte het kabinet de laatste coronamaatregelen af.

Voor het eerst in ruim een jaar meldt China dat er weer mensen zijn overleden aan het coronavirus.

Het is geen geheim meer: op een aantal plekken in de Kersenboogerd liggen straten vol met zwerfafval en de klachten van bewoners zijn niet van de stank. De gemeente Hoorn erkent het probleem, maar kan en wil het niet te vaak opruimen. "Anders gaat er een verkeerde boodschap uit."

Stoepjes vol met vuilnis, afvalzakken die lukraak langs de straat staan en overbodige huisraad naast ondergrondse vuilcontainers. In de Kersenboogerd – een wijk in Hoorn – is het dagelijkse kost. De gemeente erkent het probleem in de wijk, maar het aantal meldingen van afvaldumpingen lijkt de laatste tijd alleen maar te zijn toegenomen. "Een taai probleem. Het heeft onze aandacht", meldt woordvoerder Lisa Beerepoot.

Margreet Aartsen, die vlakbij woont, heeft al verschillende telefoontjes gepleegd om de troep te laten weghalen. "Ik had het al gemeld bij de gemeente, maar toen kreeg ik corona en kon ik zeker negen dagen niet de deur uit. Daarna lagen die bergen er nog steeds, toen heb ik een melding op Facebook geplaatst. En pas toen werd er wat mee gedaan."

Volgens haar gaat het om 'winkelwagens vol' met vuilniszakken, die in de wijk gedumpt worden. "Zo apart, het lijkt elkaar aan te steken."

Margeet is niet de enige die zich suf belt en meldt. Tientallen bewoners klagen over de vuilnisbergen, die alsmaar groter lijkt te worden. Heeft melden dan nog wel zin? "Melden heeft wel degelijk zin. Het is belangrijk om te weten op welke dagen en tijden dit gebeurt, zodat we gerichter kunnen handhaven", benadrukt Beerepoot.

Een gerichtere aanpak

Op de vraag of er een verklaring is voor de toename, reageert de woordvoerder: "Het is ontstaan in het begin van de coronaperiode. Veel mensen waren thuis en gingen opruimen. Misschien door extra drukte bij de afvalbrengstations, dat bewoners daarom hun afval en grofvuil maar in de buurt dumpten."

Iets dat volgens haar niet alleen in Hoorn gebeurt, maar in heel Nederland. "Maar op veel plekken is het dumpen van afval gelukkig al afgenomen."

Hoorn gaat de komende tijd meer werk maken van het opsporen van mensen die hun afval nog steeds dumpen. Maar alleen handhaving zet geen zoden aan de dijk, vindt Beerepoot. Ook het gedrag van de bewoners moet veranderen. "Als gemeente houden we met enige regelmaat gerichte handhavingsacties en we reageren natuurlijk ook op meldingen vanuit de buurt. Dat levert niet altijd wat op."

Want er is lang niet altijd adresinformatie te vinden en zonder die informatie is het vaak moeilijk te bewijzen. "Een doorn in het oog", vindt zij.

Boetes

Afgelopen weekend zijn er drie boetes uitgedeeld wegens het dumpen van afval op straat, bevestigt Beerepoot. "Onze handhavers konden die uitdelen nadat ze etiketten met adresgegevens in het afval hadden gevonden."

Zij moeten een boete van 100 euro – plus 9 euro administratiekosten – betalen. En vanaf 1 april kan de gemeente zelfs mensen harder aanpakken die afval dumpen. "De boete wordt verhoogd naar 130 euro en we kunnen als gemeente ook de kosten van het opruimen op de veroorzaker verhalen."

Ook kunnen handhavers, nu ze minder tijd kwijt zijn aan het handhaven van de coronamaatregelen, meer tijd besteden aan het aanpakken van het afvalprobleem in de Kersenboogerd. 

Dat beeld bevestigt Margreet ook. "Donderdagochtend zag ik dat handhaving de vuilniszakken aan het openmaken was voor adresgegevens en toen dacht ik: 'Oké, nu gebeurt er eindelijk iets. Hopelijk zet zich dat nog verder door."

In de rubriek ’Tussen de lakens’ vertellen vrouwen over hun seksleven. Dit verhaal komt van Kaleigh (23). „Heerlijk dat we weer kunnen uitgaan. Het heeft voor mij nu al geresulteerd in drie spannende seksdates; even lekker op seksgebied de schade inhalen.”

Op de longafdeling van het Noordwest ziekenhuis in Alkmaar zijn deze week zes gemonitorde bedden in gebruik genomen. Volgens het ziekenhuis hoeven longpatiënten die complexe zorg nodig hebben door die toevoeging niet naar de intensive care en kunnen verpleegkundigen sneller reageren bij acute situaties. 

De Noordwest Ziekenhuisgroep is 'enorm trots' op deze innovatieve werkwijze, die elders in het land slechts in enkele ziekenhuizen wordt toegepast. Dat meldt mediapartner Alkmaar Centraal.

Patiënten die zuurstoftherapie krijgen liggen doorgaans op de ic, ook al is dat niet voor iedereen echt nodig. Voor hen zijn de nieuwe bedden bedoeld. Zo hoeven zij niet te verhuizen naar de ic en zijn de verpleegkundigen dichtbij voor als er problemen ontstaan. Via een mobiel apparaatje krijgen zij een signaal als het zuurstofgehalte en de ademhalingsfrequentie van een patiënt afwijken van de benodigde waarde.

Tijdens de coronapandemie is het aantal patiënten dat zuurstoftherapie nodig heeft flink toegenomen. De nieuwe bedden zorgen er volgens het ziekenhuis voor dat zowel de verpleegkundigen op de longafdeling als de ic ontlast worden, en de zorg zo efficiënt mogelijk kan worden ingedeeld.

Op de longafdeling van het Noordwest ziekenhuis in Alkmaar zijn deze week zes gemonitorde bedden in gebruik genomen. Volgens het ziekenhuis hoeven longpatiënten die complexe zorg nodig hebben door die toevoeging niet naar de intensive care en kunnen verpleegkundigen sneller reageren bij acute situaties. 

De Noordwest Ziekenhuisgroep is 'enorm trots' op deze innovatieve werkwijze, die elders in het land slechts in enkele ziekenhuizen wordt toegepast. Dat meldt mediapartner Alkmaar Centraal.

Patiënten die zuurstoftherapie krijgen liggen doorgaans op de ic, ook al is dat niet voor iedereen echt nodig. Voor hen zijn de nieuwe bedden bedoeld. Zo hoeven zij niet te verhuizen naar de ic en zijn de verpleegkundigen dichtbij voor als er problemen ontstaan. Via een mobiel apparaatje krijgen zij een signaal als het zuurstofgehalte en de ademhalingsfrequentie van een patiënt afwijken van de benodigde waarde.

Tijdens de coronapandemie is het aantal patiënten dat zuurstoftherapie nodig heeft flink toegenomen. De nieuwe bedden zorgen er volgens het ziekenhuis voor dat zowel de verpleegkundigen op de longafdeling als de ic ontlast worden, en de zorg zo efficiënt mogelijk kan worden ingedeeld.

Veel mensen grepen het coronajaar 2021 aan om hun huis te verbouwen. Maar hoe geef je de kosten voor het verhogen van de hypotheek op? Ook de spaartaks hield de gemoederen bezig. Hoewel deze belasting op de schop gaat, moet je je vermogen toch opgeven. Ook als dat crypto of edelmetaal is.

Het Duitse parlement heeft gestemd voor het opheffen van bijna alle coronaregels in Duitsland, ondanks dat er nog veel twijfel was over de regels die na zondag van kracht zijn. De premiers van de deelstaten willen namelijk dat zij meer mogelijkheden krijgen om maatregelen in te voeren als er grote lokale uitbraken zijn. Met deze wetgeving kunnen zij mondkapjes in het openbaar vervoer weer verplichten. De nieuwe regels zouden vanaf zondag ingaan, maar de Duitse deelstaten hebben voor een overgangsperiode gekozen, waardoor de regels per 2 april vervallen.

Het aantal patiënten met corona in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal met twintig gestegen naar 1975, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het is een lichte stijging ten opzichte van donderdag, toen het aantal coronapatiënten juist iets afnam.

Na tweeënhalf jaar wordt op vrijdag 25 maart om 10.00 uur de kaasbel geluid als aftrap van het nieuwe seizoen van de Alkmaarse kaasmarkt. De eerste belluiders zijn oud-profvoetballer Evgeniy Levchenko en actrice Victoria Koblenko. Tijdens de eerste kaasmarkt wordt dan ook stil gestaan bij de oorlog in Oekraïne.

"Dat de kaasmarkt weer van start kan, is geweldig. Deze buitengewoon mooie traditie hoort bij onze stad en heeft natuurlijk een enorme aantrekkingskracht op bezoekers", zegt wethouder Pieter Dijkman. "Dat er in deze tijd ook aandacht is voor de situatie in Oekraïne is net zo uitzonderlijk als mooi."

Belluiders

Victoria Koblenko (41) is een Nederlandse actrice, presentatrice en columniste van Oekraïense komaf. Zij speelde onder andere in Goede Tijden, Slechte Tijden, Bloedverwanten en Van God Los. Ook speelde ze hoofdrollen in diverse Russische komedies.

Oud-profvoetballer Evgeniy Levchenko (44) speelde onder meer voor Vitesse, Cambuur en Groningen. Hij kwam acht maal uit voor de nationale ploeg van Oekraïne. Sinds 1 juli 2019 is hij voorzitter van de Vereniging van Contractspelers (VVCS).

“Het is een hele eer om de eerste bel te mogen luiden. Wij houden erg van tradities en bovendien van kaas. Dus toen de vraag kwam, hebben we volmondig ja gezegd", aldus de in Oekraïne geboren Levchenko. "Ook omdat het voor ons een manier is om opnieuw aandacht te vragen voor de situatie in Oekraïne en onze stichting Breath Care for Kids." Met die stichting zet het echtpaar zich in voor de getroffen kinderen in Oekraïne.

Traditie in ere hersteld

Burgemeester Anja Schouten vindt het 'bijzonder dat Lev en Victoria naar Alkmaar komen om de bel te luiden'. ""We zien allemaal de zorgen, angst en verdriet en we krijgen veel reacties van mensen die willen helpen. De initiatieven zijn hartverwarmend. In Alkmaar proberen we nadrukkelijk bij te dragen aan goede, humane opvang. Vooral de Oekraïense kinderen zijn deze dagen veel in mijn gedachten." 

Door de coronamaatregelen waren er twee seizoenen lang bijna geen kaasmarkten op het Waagplein. Op 1 oktober 2021 vond binnen de geldende beperkingen de enige markt van de afgelopen tweeënhalf jaar plaats. Met de komende kaasmarkt wordt volgens de gemeente de 429 jaar oude traditie 'weer in ere hersteld'.

Willem Engel blijft nog veertien dagen in de cel. Dat besliste de rechter-commissaris van de rechtbank in Rotterdam vrijdag.

De beslissing van het gerechtshof om de avondklok - een van de coronamaatregelen van de overheid vorig jaar - in stand te laten, was de juiste. De uitspraak blijft staan. Dat heeft de Hoge Raad vrijdag bepaald.

Een deel van de winkels van slijterijketen Gall & Gall in de stad gaat vandaag twee later open vanwege stakend personeel. Samen met vakbond FNV protesteren de werknemers voor een hoger loon in hun cao.

De werknemers eisen behoud van koopkracht en vijf procent loon erbij in hun nieuwe cao. Het slijterijbedrijf zou bij zijn loonbod van 3,5 procent voor dit jaar blijven. Daarnaast zou Gall & Gall alle toeslagen willen afschaffen, behalve die voor het werken op zondag.

"Dat er winkels dichtgaan, is bijzonder; in de winkelstraat wordt vrijwel nooit gestaakt. Het is ook voor het eerst deze eeuw dat dit op zo'n grote schaal gebeurt. Deze mensen zijn ontzettend trouw en werken altijd maar door; dat deden ze ook toen door corona verder alles stil lag. Dat ze nu gaan staken geeft wel aan dat de maat vol is", aldus Jethro Warbroek, bestuurder FNV Handel.

Volgens de vakbond doen in totaal zeventig winkels in onder meer Amsterdam, Haarlem, 't Gooi, Amersfoort, Rotterdam, Eindhoven en Heerlen mee met de actie.

Formule 1-coureurs die positief zijn getest op corona, maar geen of milde symptomen vertonen, zouden moeten kunnen racen. Dat vindt Sergio Pérez, de Mexicaanse teamgenoot van Max Verstappen bij Red Bull. „Ik denk dat het zinvol is als we dat bespreekbaar maken”, zei hij tegen Sky Sports.

Uit cijfers over het aantal aanvragen van hypotheken voor verbouwingen, blijkt dat Nederlanders met name in het tweede coronajaar massaal zijn gaan vertimmeren.

Versoepelingen van de Duitse coronamaatregelen die zondag ingaan hebben tot onvrede geleid bij premiers van veel Duitse deelstaten. Dat bleek donderdag na video-overleg tussen bondskanselier Olaf Scholz en de minister-presidenten van de zestien deelstaten.

Pfizer en Moderna zijn aangeklaagd door het Amerikaanse biotechbedrijf Alnylam Pharmaceuticals. De twee farmaceuten zouden met hun coronavaccins inbreuk maken op een patent van dat bedrijf. Het zou gaan om een techniek die het kwetsbare werkzame deel van het vaccin in staat stelt zijn werk te doen in het lichaam. Alnylam eist een schadevergoeding maar het is nog niet bekend hoe hoog die is.

De burgemeester van Opmeer, Gerard van den Hengel, pleit ervoor om de verkiezingen voortaan altijd gespreid over drie dagen te houden. "Mensen gaan dan gemakkelijker stemmen. Het voorrecht om te stemmen moeten we heel laagdrempelig houden."

Van den Hengel deed zijn pleidooi tijdens een rondje langs alle stemlokalen in de gemeente Opmeer. Normaal gesproken vinden (gemeenteraads)verkiezingen plaats op één dag, maar vanwege corona was dat tijdens de landelijke verkiezingen van vorig jaar en ook nu verspreid over drie dagen. 

En als het aan Van den Hengel ligt, blijft dat zo. "Het bevalt goed, zeker. Het voordeel is dat mensen gemakkelijker gaan stemmen. Mensen die minder goed ter been zijn of iets anders hebben, kunnen tóch stemmen. Dat vind ik belangrijk. Het voorrecht om te mogen stemmen, dat moet heel belangrijk zijn voor de mensen." 

De 52-jarige ’anti-corona agent’ Dennis Spaanstra is donderdag door de politie Midden-Nederland ontslagen wegens ernstig plichtsverzuim. De voorman van de Nederlandse afdeling van ’Police for Freedom’ werd vorig jaar een bekend gezicht toen hij zich als activist ging profileren bij anti-lockdownachtige demonstraties. Bovendien leverde de agent openlijk kritiek op het politieoptreden bij dit soort manifestaties. Dat zorgde bij de politie voor ergernis.

Groots winnen of een beetje verliezen, de dag na de verkiezingen liggen de kaarten geschud op tafel. De PvdA neemt de leiding in de formatie van een nieuw stadsbestuur. GroenLinks toont zich een sportieve verliezer. JA21 hoopte op drie, maar dat werden twee zetels. En het CDA weet op het nippertje een zetel te behouden. AT5/NH Amsterdam zocht de lijsttrekkers vanochtend in alle vroegte op.

Paracetamol tegen een lichte kater of een fles champagne? Lijsttrekker van GroenLinks Rutger Groot Wassink aarzelt geen moment. "We hebben iets te vieren want we hebben een hele goeie uitslag neergezet. Het hoort erbij als je de grootste bent, dat je iets verliest. En zilver is ook mooi."

De komende vier jaar wil GroenLinks zich vooral inzetten om klimaatverandering tegen te gaan en de ongelijkheid in de stad te bestrijden. "Dat blijft fundamenteel voor deze stad."

Of PvdA-lijsttrekker Moorman zich de koningin van de verkiezingen voelt?  "Nee, zo moet je nooit over jezelf praten", haast Moorman zich te zeggen. "Het gaat om de Amsterdammers! Aan hen heb ik het te danken." De PvdA voorvrouw won fors met negen zetels, vier meer dan de partij had. Ze is dik tevreden met het resultaat en na acht jaar is de partij weer de grootste in Amsterdam. "Ik was vanochtend wel weer vroeg wakker", zegt Moorman. "Ik voel ook een grote verantwoordelijkheid. Maar ik heb er ook enorm veel zin in." 

Een paracetamolletje kan JA21 lijsttrekker Annabel Nanninga na een lange nacht wel gebruiken. Maar niet om een kater over een teleurstellende uitslag weg te werken. "Je hoopt altijd op meer, maar we zijn blij dat we onze twee zetels geconsolideerd hebben." En daar bedankt ze de kiezers dan ook voor. "Dat de stad een ruk naar links heeft weten te maken en dat wij dan toch twee zetels pakken vind ik heel knap", aldus Nanninga. 

"Ja het was enorm peentjes zweten", beaamt CDA-lijsttrekker Diederik Boomsa de ochtend na de verkiezingen. Helaas kon hij de verkiezingsavond in de Stopera niet bijwonen wegens corona. Amsterdam leek met nul zetels voor het CDA "van God los". Maar een half uur na middernacht bleek de partij op het nippertje toch een zetel te hebben behaald. "Gelukkig stonden we uiteindelijk weer op 3 procent, en dat is ruim een zetel", verzucht een opgeluchte Boomsma. Hij wil zijn zetel dan ook dubbel en dwars waarmaken. "De komende jaren moeten we puinruimen. De stad moet schoner en veiliger en het erfpachtschandaal moet worden opgelost. We hebben een aantal stappen gezet, maar we zijn er nog niet."

Tussen woensdagochtend en donderdagochtend zijn 53.695 positieve coronatests geregistreerd. Voor een donderdag is dat het laagste aantal in drie weken tijd.

Juventus heeft een dag na de uitschakeling in de Champions League weer een tegenvaller gekregen. Middenvelder Manuel Locatelli, die woensdag ruim 80 minuten speelde in de met 3-0 verloren thuiswedstrijd tegen Villarreal, heeft positief getest op het coronavirus. De Italiaanse international ging direct in isolatie.

Het aantal patiënten met corona in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal met 16 gedaald naar 1955, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

In Nederland worden relatief veel coronabesmettingen vastgesteld, in vergelijking met andere Europese landen. Limburg staat tweede op de Europese ’ranglijst’, die 215 regio’s telt. Noord-Brabant is derde. Ook Gelderland, Groningen, Drenthe en Overijssel staan hoog in het overzicht, dat wordt aangevoerd door IJsland.

De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen in de hoofdstad is historisch laag. Uiteindelijk stemde 46 procent van de Amsterdammers. Dat heeft volgens politicoloog André Krouwel meerdere oorzaken, zoals de oorlog in Oekraïne, vertrouwen in de politiek en het gebrek van mobilisatie van kiezers door sommige partijen. 

Tot nu toe was het laagste opkomstpercentage afkomstig uit 1998, toen kwam er ruim 47,9 procent van de kiesgerechtigden opdagen voor de gemeenteraadsverkiezingen. De vorige verkiezingen was de opkomst nog 50,3 procent.

Vertrouwen 

André Krouwel denkt dat de lage opkomst onder andere een gevolg is van het gebrek aan het vertrouwen in politieke instituten. "Door de coronacrisis zijn veel mensen hun vertrouwen verloren in de politiek en politieke instituten. Dat voel je nu nog steeds een beetje." 

Mobilisatie

Ook is het volgens Krouwel veel partijen niet gelukt om deze verkiezingen kiezers te mobiliseren. "Bijvoorbeeld de christelijke partijen, zoals CDA en de ChristenUnie. Maar ook DENK is er niet in geslaagd om de moslimgemeenschap in de stad te mobiliseren. En als laatst hebben de populistische partijen ook gefaald, denk hierbij aan Ja21, FVD en de Partij van de Ouderen." 

Oekraïne

Jeroen Slot van het Amsterdamse bureau Onderzoek en Statistiek noemt als verklaring voor de lage opkomst de oorlog in Oekraïne. "De campagnes waren minder uitgebreid door de situatie in Oekraïne", zegt hij. Ook Halsema ziet de situatie in Oekraïne als een oorzaak van de opkomst. "Het kan zo zijn dat Amsterdammers bezig zijn met Oekraïne. Dat zijn toch landelijke en internationale onderwerpen dat de belangstelling van de mensen vasthoudt."

Geen paniek

De laagste opkomst in tweeëntwintig jaar dus, maar dat is nog geen reden tot paniek vindt Krouwel. "We weten dat de helft van de kiezers thuisblijft bij lokale verkiezingen. Daarbij blijven ook veel mensen gewoon thuis, omdat ze het druk hebben met andere dingen. Of bijvoorbeeld bezig zijn met de oorlog in Oekraïne. Het is een gekke tijd", aldus Krauwel.

Ook burgemeester Halsema reageerde gisteravond op de lage opkomst. "Het is voor onze stad zou het echt veel beter zijn als het veel hoger lag."

Amsterdam gaat onderzoek doen naar de oorzaak van de lage opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen. "We hebben meer duidelijkheid nodig over de achterliggende redenen waarom mensen niet zijn gaan stemmen, zodat de gemeente de opkomst in de toekomst beter kan bevorderen", laat Halsema vandaag weten als reactie op de opkomst. 

De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen in de stad is historisch laag. Uiteindelijk stemde 46 procent van de Amsterdammers. Dat heeft volgens politicoloog André Krouwel meerdere oorzaken, zoals de oorlog in Oekraïne, vertrouwen in de politiek en het gebrek van mobilisatie van kiezers door sommige partijen. 

Tot nu toe was het laagste opkomstpercentage afkomstig uit 1998, toen kwam er ruim 47,9 procent van de kiesgerechtigden opdagen voor de gemeenteraadsverkiezingen. De vorige verkiezingen was de opkomst nog 50,3 procent.

Vertrouwen 

André Krouwel denkt dat de lage opkomst onder andere een gevolg is van het gebrek aan het vertrouwen in politieke instituten. "Door de Coronacrisis zijn veel mensen hun vertrouwen verloren in de politiek en politieke instituten. Dat voel je nu nog steeds een beetje". 

Mobilisatie

Ook is het volgens Krouwel veel partijen niet gelukt om deze verkiezingen kiezers te mobiliseren. "Bijvoorbeeld de christelijke partijen, zoals CDA en de ChristenUnie. Maar ook DENK is er niet in geslaagd om de moslimgemeenschap in de stad te mobiliseren. En als laatst hebben de populistische partijen ook gefaald, denk hierbij aan Ja21, FVD en de Partij van de Ouderen." 

Oekraïne

Jeroen Slot van het Amsterdamse bureau Onderzoek en Statistiek noemt als verklaring voor de lage opkomst de oorlog in Oekraïne. "De campagnes waren minder uitgebreid door de situatie in Oekraïne", zegt hij. Ook Halsema ziet de situatie in Oekraïne als een oorzaak van de opkomst. "Het kan zo zijn dat Amsterdammers bezig zijn met Oekraïne. Dat zijn toch landelijke en internationale onderwerpen dat de belangstelling van de mensen vasthoudt."

Geen paniek

De laagste opkomst in tweeëntwintig jaar dus, maar dat is nog geen reden tot paniek vindt Krouwel. "We weten dat de helft van de kiezers thuisblijft bij lokale verkiezingen. Daarbij blijven ook veel mensen gewoon thuis, omdat ze het druk hebben met andere dingen. Of bijvoorbeeld bezig zijn met de oorlog in Oekraïne. Het is een gekke tijd", aldus Krauwel.

Ook burgemeester Halsema reageerde gisteravond op de lage opkomst. "Het is voor onze stad zou het echt veel beter zijn als het veel hoger lag".

Amsterdam gaat onderzoek doen naar de oorzaak van de lage opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen. "We hebben meer duidelijkheid nodig over de achterliggende redenen waarom mensen niet zijn gaan stemmen, zodat de gemeente de opkomst in de toekomst beter kan bevorderen", laat Halsema vandaag weten als reactie op de opkomst. 

Het aantal stemmers in Noord-Holland is van 54 procent gedaald naar 46 procent, waardoor dit jaar meer mensen niet dan wel stemmen. Wantrouwen in de lokale politiek, de oorlog in Oekraïne en het groeiende aantal partijen lijken de afname te veroorzaken.

De lage opkomst is veelzeggend over de politiek, meent NH Nieuws' politiek duider Maarten Edelenbosch. "Steeds minder mensen hebben interesse om te stemmen voor de gemeenteraad. Voor mij voelt dat als een enorm motie van wantrouwen, mensen zien het nut niet van het stemmen."

Zonde, want de gemeenteraad beslist over steeds meer onderwerpen, zoals woningbouw, zorg en de leefomgeving. Volgens Edelenbosch moet dit beter gecommuniceerd worden, "het komt niet aan bij burgers. Laten zien wat je als gemeente hebt gedaan én meer betrekken bij besluitvorming. Niet alleen tijdens de verkiezingen, maar continu." 

"Je kunt zeggen dat de lage opkomst aan burgers ligt, maar hier ligt echt een taak voor de politiek. Het is nu tijd om te rade te gaan, hoe gaan we dit tij keren. Vier jaar geleden werd al gebaald van de opkomst, nu is dat nog aanzienlijk lager."

Oorlog werkt afleidend

De lage opkomst wil hij niet alleen aan de politiek wijten. De oorlog in Oekraïne trok de aandacht weg van de lokale verkiezingen. Edelenbosch gokt dat er veel mensen helemaal niet met de verkiezingen zijn bezig geweest.

Ook voor partijleden maakte de oorlog het lastig, campagnevoeren werd op pauze gezet. Het voelde niet als het moment voor campagnes. "Door die rust kwamen de campagnes niet op gang. Maar het kan niet anders, de verkiezingen kwamen er gewoon aan."

Raadslid Gonnie van Rietschoten van Actief voor Amstelveen gokte tijdens de verkiezingen al dat de 'vele problemen op dit moment' voor een lage opkomst zouden zorgen. Van Rietschoten: "De situatie in Oekraïne zorgt er toch voor dat op dit moment de interesse wordt verlegd van de gemeenteraadsverkiezingen naar het internationale vlak."  

Ook voelden partijleden ongemak om over lokale onderwerpen te praten of debatteren. Rietschoten bekende ongemak te voelen rondom de campagne. "We willen ook niet superuitgebreid campagne voeren, we proberen het wat kleiner te houden," vertelde ze aan NH Nieuws.

Versplintering

De oorlog werkt afleidend, maar is waarschijnlijk niet de enige oorzaak: al jaren neemt de opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen af. Onderzoek van het CBS laat zien dat een grote hoeveelheid aan partijen, en specifiek extra lokale partijen, in verband staat met een lagere opkomst van stemmers.

Edelenbosch gokt dat de versplintering de keuze moeilijker maakt. "Vroeger was het duidelijk, als je christelijk was stemde je CDA, als ondernemer stemde je VVD. Nu weten mensen het niet meer, ze voelen zich minder verbonden."

Extra stemdagen 

Door de coronamaatregelen konden mensen deze verkiezingen drie dagen lang stemmen. Gezien de cijfers lijken die extra dagen geen positief effect te hebben op de opkomst, maar Edelenbosch denkt dat de extra dagen misschien toch extra stemmen hebben opgeleverd. "Het geeft juist meer mogelijkheden om te stemmen en het voorkomt lange rijen."

Het onderzoek van CBS wijst uit dat meer mogelijkheden inderdaad een positieve invloed heeft op de opkomst: zo blijkt dat hoe meer stemlocaties, hoe meer er gestemd wordt. Het aantal stemdagen is niet mee genomen in het onderzoek. 

De gemeenteraadsverkiezingen zijn ondanks corona-aanpassingen en een dreigend tekort aan stembureauleden goed verlopen. Dat zegt minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken). „Het beeld tot nu toe is dat de gemeenteraadsverkiezingen goed zijn verlopen.”

De burgemeester van Opmeer, Gerard van den Hengel, pleit ervoor om de verkiezingen voortaan altijd gespreid over drie dagen te houden. "Mensen gaan dan gemakkelijker stemmen. Het voorrecht om te stemmen moeten we heel laagdrempelig houden."

Van den Hengel deed zijn pleidooi tijdens een rondje langs alle stemlokalen in de gemeente Opmeer. Normaal gesproken vinden (gemeenteraads)verkiezingen plaats op één dag, maar vanwege corona was dat tijdens de landelijke verkiezingen van vorig jaar en ook nu verspreid over drie dagen. 

En als het aan Van den Hengel ligt, blijft dat zo. "Het bevalt goed, zeker. Het voordeel is dat mensen gemakkelijker gaan stemmen. Mensen die minder goed ter been zijn of iets anders hebben, kunnen tóch stemmen. Dat vind ik belangrijk. Het voorrecht om te mogen stemmen, dat moet heel belangrijk zijn voor de mensen." 

Er is een griepepidemie in ons land. Deze is waarschijnlijk gerelateerd aan opheffen coronamaatregelen. Dat stellen het Nivel, RIVM en Erasmus MC.

Er is een griepepidemie in ons land. Deze is waarschijnlijk gerelateerd aan opheffen coronamaatregelen. Dat stellen het Nivel, RIVM en Erasmus MC.

De burgemeester van Opmeer, Gerard van den Hengel, pleit ervoor om de verkiezingen voortaan altijd verspreid over drie dagen te houden. "Mensen gaan dan gemakkelijker stemmen. Het voorrecht om te stemmen moeten we heel laagdrempelig houden."

Van den Hengel deed zijn pleidooi tijdens een rondje langs alle stemlokalen in de gemeente Opmeer. Normaal gesproken vinden (gemeenteraads)verkiezingen plaats op één dag, maar vanwege corona was dat tijdens de landelijke verkiezingen van vorig jaar en ook nu verspreid over drie dagen. 

En als het aan Van den Hengel ligt, blijft dat zo. "Het bevalt goed, zeker. Het voordeel is dat mensen gemakkelijker gaan stemmen. Mensen die minder goed ter been zijn of iets anders hebben, kunnen tóch stemmen. Dat vind ik belangrijk. Het voorrecht om te mogen stemmen, dat moet heel belangrijk zijn voor de mensen." 

De opkomstpercentages druppelen langzaam binnen. De cijfers in de provincie verschillen van gemeente tot gemeente. De stembussen sluiten om 21.00 uur vanavond en daarna worden de definitieve percentages bekend gemaakt. 

In Amsterdam waren er om 13.00 uur ongeveer 132.000 stemmen uitbracht. Daarmee staat de teller op zo'n 19 procent. Bij alle opkomstpercentages zijn ook de voorgaande twee dagen meegerekend. Vanwege corona waren een aantal stemlocaties al eerder toegankelijk. 

West-Friesland

De tussenstand in Enkhuizen tot 12:00 uur: zo'n 2.547 stemmen. Dat is 16,94 procent van alle stemgerechtigden in de gemeente. Tot nu toe hebben in Stede Broec 2.734 (15,56 procent) inwoners hun stem uitgebracht, laat de gemeente tegen twaalven weten. Iets daarvoor meldt Drechterland een opkomstpercentage van 15,4 procent (2.473 stemgerechtigden). In Landsmeer is de opkomst rond 12.00 uur 27,5 procent. 

Noordkop en Alkmaar

Bij de gemeenteraadsverkiezingen wordt gevreesd voor een lage opkomst. Vooral jongeren weten de stembus minder vaak te vinden. De burgemeester van Den Helder heeft zich daarom specifiek tot hen gericht. Vanmorgen ging hij met twee 18-jarige naar de stembus. Het opkomstpercentage was rond 10.00 vanmorgen 12,69 procent. In Alkmaar was de opkomst om 11.00 uur vandaag met ruim 19.000 stemmen in totaal 21 procent. 

Zaanstreek-Waterland

Om 13.30 uur was het opkomstpercentage in Wormerland 30 procent. In Oostzaan lag dit iets hoger: namelijk rond de 31 procent. Een uur eerder, om 12.30 uur, lag het opkomstpercentage in Edam-Volendam rond de 23 procent. Om 15.00 uur hadden in Zaanstad 30.804 mensen hun stem uitgebracht en dat is omgerekend 25 procent van de stemgerechtigden. 

't Gooi

Hilversum heeft van de hele regio tot nu toe de hoogste opkomst. Daar heeft rond 14.00 uur net iets meer dan 40 procent van de stemgerechtigden gestemd. Ook Eemnes meldt al een hoge opkomst. Daar was het al vroeg druk en heeft halverwege de ochtend al pakweg 28 procent van de stemgerechtigden haar stem uitgebracht.

Op datzelfde moment haalde Laren zo'n 24 procent. Blaricum blijft nog achter: daar stemde tot nu toe 17,5 procent van de stemgerechtigden. De gemeente Gooise Meren laat weten dat het ook steeds drukker wordt op de stembureaus. Rond het middaguur had daar 27 procent van de stemgerechtigden gestemd.

Heemstede en Bloemendaal 

Om 13.00 uur heeft 34 procent van de kiezers in Heemstede zijn weg naar het rode potlood gevonden. In Bloemendaal ligt dat percentage met anderhalve punt iets hoger. 35,6 procent van de bewoners die mogen stemmen, hebben dat inmiddels gedaan.

Het aantal patiënten met corona in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal met 19 gestegen naar 1971, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Door corona heb ik een flinke belastingschuld opgebouwd. Ik maakte mij al zorgen over het terugbetalen van de schuld en nu zie ik ook nog eens dat de rente op te laat betalen stijgt. Waarom doet de Belastingdienst dit?