Na vier jaar is de vermiste Sumanta eindelijk gevonden. Verdachte Manodj B. heeft afgelopen week opgebiecht waar hij Sumanta's lichaam heeft gedumpt. Donderdag bevestigde het Openbaar Ministerie dat de gevonden resten daadwerkelijk van Sumanta zijn. In deze reconstructie vertelt NH Nieuws het verhaal van haar vermissing, de zoektocht en de uiteindelijke vondst.

Na vierenhalf jaar is de vermissing van Sumanta Bansi eindelijk opgelost. De 23-jarige vrouw verdween op 18 februari 2018 en is na vele zoektochten niet gevonden. Afgelopen dinsdag vertelde verdachte Manodj B. uiteindelijk waar hij het lichaam heeft gedumpt en na onderzoek bevestigde de politie de vondst van Sumanta's lichaam.

Afgelopen vier jaar heeft NH Nieuws het onderzoek en de zoektocht naar Sumanta op de voet gevolgd. In deze reconstructie lees je het hele verhaal, van verdwijning, naar veroordeling tot vondst. 

De verdwijning

Hoorn, 2018. Het is een koude zondag in februari als Sumanta Bansi plotseling van de radar verdwijnt. De vrouw van Surinaams-Hindoestaanse afkomst studeert in Amsterdam en is opnieuw zwanger van Manodj B. Ze woont bij hem en zijn gezin in Hoorn en ze hebben een geheime relatie. Bij een eerdere zwangerschap heeft ze onder druk abortus laten plegen, maar dit keer is ze vastbesloten het kind te houden.

Ze is zo'n negen weken zwanger als ze op mysterieuze wijze verdwijnt. Niemand hoort meer iets van haar en haar mobiele telefoon, OV-chipkaart en bankpas worden sinds die zondag niet meer gebruikt.

Het duurt negen maanden tot ze als vermist wordt opgegeven bij de politie. Manodj vertelt Sumanta's moeder dat ze op reis is naar Dubai, maar dat vindt ze erg ongeloofwaardig. De politie gaat uit van een misdrijf, want voorafgaand aan haar vermissing lijken er weinig problemen te spelen bij Sumanta.

"Sumanta was zwanger en daar was ze heel blij mee", vertelt politiewoordvoerder Wendy Boudewijn aan NH Nieuws. "We sluiten dan ook uit dat ze 'zomaar' is weggelopen of zelfmoord heeft gepleegd."

Grote zoekacties worden opgezet om Sumanta te vinden. Zo zijn er aanwijzingen dat ze in het Markermeer zou liggen en zoekt de politie in juli 2019 bij de Afsluitdijk, omdat er volgens de politie 'zeer bruikbare' tips binnen waren gekomen. Ook worden er 'spulletjes' gevonden die mogelijk van Sumanta geweest zouden zijn. De politie onderzoekt de spullen, maar het brengt hen niet verder naar de plaats van haar lichaam. 

De politie looft een beloning uit van 15.000 euro voor de gouden tip en in de programma's Opsporing Verzocht en Bureau NH wordt uitgebreid aandacht besteed aan de zaak. Bij de politie komen vele tips binnen over Sumanta's verdwijning, allemaal leiden ze naar het Robbenoordbos.

In juli zet de politie een grootscheepse zoekactie op touw, met sonarapparatuur, onderwatercamera's en speurhonden. Het levert een schep met bloedsporen op, mogelijk  van Sumanta.

Drie maanden later speurt de politie opnieuw het bos af, dit keer samen met het Veteranen Search Team (VST). De club van vijftig oud-politiemedewerkers, voormalig brandweerlieden en veteranen zoekt naar 'verstoorde grond', plekken waar mogelijk is gegraven. 

Regelmatig keren ze in oktober en november 2019 terug om het bos verder af te zoeken. Het levert niets op en uiteindelijk besluit het team om de zoektocht in het bos te staken. In februari pakken ze de draad toch weer op. De politie denkt toch écht dat ze haar in het bos zullen vinden. "Er worden vaker lichamen in het Robbenoordbos gevonden", zegt de woordvoerder van de politie. "Bovendien ligt het bos op ongeveer tien, vijftien minuten van de plaats waar Sumanta verdween."

De politie en het Veteranen Search Team stellen het bos net zo lang uit te kammen totdat Sumanta gevonden wordt of tot alles tot op de laatste tak is onderzocht.

Zoektocht ligt stil 

Maar dan is het half maart, 2020. Corona doet zijn intrede in het land en de besmettingen lopen al gauw op. Het verplicht thuisblijven en de anderhalvemeterregel zijn funest voor de zoektochten. De politie en het Veteranen Search Team kunnen niet meer zij aan zij zoeken naar de zwangere vermiste vrouw, wat cruciaal is om het bos systematisch te doorzoeken. De politie noemt het overmacht en de zoektocht ligt maanden stil. 

Parallel aan de speurtocht naar het lichaam gaat het onderzoek naar de dader nog wél verder. Al vroeg is Manodj B. als verdachte in beeld bij de politie. Anderhalf jaar lang luisteren ze gesprekken van hem en zijn familie af via microfoons in zijn auto en huis.

Zo vinden ze cruciaal bewijs als Manodj in een gesprek met zijn broer vertelt: "Ik ben met dat ding dwars door haar hart gegaan, dood, klaar." In een ander gesprek gaat het over het wapen. "Je hebt het moordwapen toch wel weggegooid", vraagt zijn broer. Waarop Manodj ontkennend antwoordt. 

Maanden later, in november 2020, worden drie verdachten opgepakt, waaronder Manodj en zijn vader Dwarka. De politie doorzoekt het huis en vindt Sumanta's sieraden. Haar moeder noemt de vondsten opmerkelijk: "Als Sumanta daadwerkelijk vrijwillig was vertrokken, dan had ze zeker haar sieraden meegenomen. En waarom hebben ze mij de spullen niet eerder gegeven?"

Veroordeling

Niet alleen vertelt Manodj aan de telefoon over de moord, ook zou hij getuigen hebben beïnvloed. Zo moest zijn vrouw op vragen van de politie antwoorden dat ze het niet wist. Zijn schoonmoeder vroeg hij te verklaren dat die Sumanta in maart 2018 nog had gezien in Den Haag, dat weigerde de vrouw.

Zelf ontkent Manodj iedere betrokkenheid - net als vader Dwarka B. - maar het Openbaar Ministerie zegt voldoende bewijs te hebben tegen Manodj, dankzij vooral de afgeluisterde gesprekken. Volgens het Openbaar Ministerie zijn er sterke vermoedens dat Manodj B. een vooraf bedacht plan had om haar te doden, maar kan dat niet worden hard gemaakt. Daarom is er geen sprake van moord, maar doodslag.

De rechter vindt de zaak bewezen en veroordeeld Manodj B. tot 15 jaar. Vader Dwarka wordt vrijgesproken: hoewel hij zou hebben afgeweten van de daad, kan zijn medeplichtigheid kan niet worden bewezen. Manodj blijft zijn rol in de zaak stellig ontkennen en gaat in hoger beroep.

Vondst: lichaamsresten op een bedrijventerrein

Manodj zit vast, maar Sumanta's lichaam is nog altijd spoorloos. Bij Sumanta's ouders overheerst verdriet: op de belangrijkste vraag, waar het lichaam van hun dochter is, krijgen zij geen antwoord. Tijdens de rechtzaak doet Sumanta's vader nog een emotionele oproep aan Manodj: "Wees een man en vertel tenminste waar we haar kunnen vinden. Wij kunnen niet eens afscheid van haar nemen." 

Uiteindelijk geeft Manodj maanden later toch antwoord op die vraag. Na aandringen van zijn nieuwe advocaat, Theo Hiddema, vertelt hij precies wat er gebeurd is en wat hij met het lichaam heeft gedaan.

Die dinsdag, 13 september, haasten verschillende rechercheurs zich naar de rand van een Hoorns bedrijventerrein om te zoeken. Het gaat om een nieuwe locatie, die tijdens de vele zoekacties buiten schot is gebleven.

Al snel worden daar menselijke resten gevonden en donderdagavond bevestigt het OM dat het daadwerkelijk om Sumanta gaat. Handhavers beveiligen de plek om eventuele drukte in goede banen te leiden, maar het blijft stil.

Een enkeling legt bloemen neer. Koeien kijken aan de andere kant van het water sprakeloos toe. De zon zoekt op het verlaten industrieterrein wanhopig een weg door de grijze wolkenmassa en een regenboog verschijnt.

Een deel van de onzekerheid is weg, maar de familie blijft achter met veel vragen. "Een proces van rouw kan beginnen", vertelt hun advocaat. "Maar we weten nog steeds niet wat er is gebeurd, hoe haar lichaam daar terechtkwam en wie er bij waren betrokken."

Na vier jaar is de vermiste Sumanta eindelijk gevonden. Verdachte Manodj B. heeft afgelopen week opgebiecht waar hij Sumanta's lichaam heeft gedumpt. Donderdag bevestigde het Openbaar Ministerie dat de gevonden resten daadwerkelijk van Sumanta zijn. In deze reconstructie vertelt NH Nieuws het verhaal van haar vermissing, de zoektocht en de uiteindelijke vondst.

Na vierenhalfjaar is de vermissing van Sumanta Bansi eindelijk opgelost. De 23-jarige vrouw verdween op 18 februari 2018 en is na vele zoektochten niet gevonden. Afgelopen dinsdag vertelde verdachte Manodj B. uiteindelijk waar hij het lichaam heeft gedumpt en na onderzoek bevestigde de politie de vondst van Sumanta's lichaam.

Afgelopen vier jaar heeft NH Nieuws het onderzoek en de zoektocht naar Sumanta op de voet gevolgd. In deze reconstructie lees je het hele verhaal, van verdwijning, naar veroordeling tot vondst. 

De verdwijning

Hoorn, 2018. Het is een koude zondag in februari als Sumanta Bansi plotseling van de radar verdwijnt. De vrouw van Surinaams-Hindoestaanse afkomst studeert in Amsterdam en is opnieuw zwanger van Manodj B. Ze woont bij hem en zijn gezin in Hoorn en ze hebben een geheime relatie. Bij een eerdere zwangerschap heeft ze onder druk abortus laten plegen, maar dit keer is ze vastbesloten het kind te houden.

Ze is zo'n negen weken zwanger als ze op mysterieuze wijze verdwijnt. Niemand hoort meer iets van haar en haar mobiele telefoon, ov-chipkaart en bankpas worden sinds die zondag niet meer gebruikt.

Het duurt negen maanden tot ze als vermist wordt opgegeven bij de politie. Manodj vertelt Sumanta's moeder dat ze op reis is naar Dubai, maar dat vindt ze erg ongeloofwaardig. De politie gaat uit van een misdrijf, want voorafgaand aan haar vermissing lijken er weinig problemen te spelen bij Sumanta.

"Sumanta was zwanger en daar was ze heel blij mee", vertelt politiewoordvoerder Wendy Boudewijn aan NH Nieuws. "We sluiten dan ook uit dat ze 'zomaar' is weggelopen of zelfmoord heeft gepleegd."

Grote zoekacties worden opgezet om Sumanta te vinden. Zo zijn er aanwijzingen dat ze in het Markermeer zou liggen en zoekt de politie in juli 2019 bij de Afsluitdijk, omdat er volgens de politie 'zeer bruikbare' tips binnen waren gekomen. Ook worden er 'spulletjes' gevonden die mogelijk van Sumanta geweest zouden zijn. De politie onderzoekt de spullen, maar het brengt hen niet verder naar de plaats van haar lichaam. 

De politie looft een beloning uit van 15.000 euro voor de gouden tip en in de programma's Opsporing Verzocht en Bureau NH wordt uitgebreid aandacht besteed aan de zaak. Bij de politie komen vele tips binnen over Sumanta's verdwijning, allemaal leiden ze naar het Robbenoordbos.

In juli zet de politie een grootscheepse zoekactie op touw, met sonarapparatuur, onderwatercamera's en speurhonden. Het levert een schep met bloedsporen op, mogelijk  van Sumanta.

Drie maanden later speurt de politie opnieuw het bos af, dit keer samen met het Veteranen Search Team (VST). De club van vijftig oud-politiemedewerkers, voormalig brandweerlieden en veteranen zoekt naar 'verstoorde grond', plekken waar mogelijk is gegraven. 

Regelmatig keren ze in oktober en november 2019 terug om het bos verder af te zoeken. Het levert niets op en uiteindelijk besluit het team om de zoektocht in het bos te staken. In februari pakken ze de draad toch weer op. De politie denkt toch écht dat ze haar in het bos zullen vinden. "Er worden vaker lichamen in het Robbenoordbos gevonden", zegt de woordvoerder van de politie. "Bovendien ligt het bos op ongeveer tien, vijftien minuten van de plaats waar Sumanta verdween."

De politie en het Veteranen Search Team stellen het bos net zo lang uit te kammen totdat Sumanta gevonden wordt of tot alles tot op de laatste tak is onderzocht.

Zoektocht ligt stil 

Maar dan is het half maart, 2020. Corona doet zijn intrede in het land en de besmettingen lopen al gauw op. Het verplicht thuisblijven en de anderhalvemeterregel zijn funest voor de zoektochten. De politie en het Veteranen Search Team kunnen niet meer zij aan zij zoeken naar de zwangere vermiste vrouw, wat cruciaal is om het bos systematisch te doorzoeken. De politie noemt het overmacht en de zoektocht ligt maanden stil. 

Parallel aan de speurtocht naar het lichaam gaat het onderzoek naar de dader nog wél verder. Al vroeg is Manodj B. als verdachte in beeld bij de politie. Anderhalf jaar lang luisteren ze gesprekken van hem en zijn familie af via microfoons in zijn auto en huis.

Zo vinden ze cruciaal bewijs als Manodj in een gesprek met zijn broer vertelt: "Ik ben met dat ding dwars door haar hart gegaan, dood, klaar." In een ander gesprek gaat het over het wapen. "Je hebt het moordwapen toch wel weggegooid", vraagt zijn broer. Waarop Manodj ontkennend antwoordt. 

Maanden later, in november 2020, worden drie verdachten opgepakt, waaronder Manodj en zijn vader Dwarka. De politie doorzoekt het huis en vindt Sumanta's sieraden. Haar moeder noemt de vondsten opmerkelijk: "Als Sumanta daadwerkelijk vrijwillig was vertrokken, dan had ze zeker haar sieraden meegenomen. En waarom hebben ze mij de spullen niet eerder gegeven?"

Veroordeling

Niet alleen vertelt Manodj aan de telefoon over de moord, ook zou hij getuigen hebben beïnvloed. Zo moest zijn vrouw op vragen van de politie antwoorden dat ze het niet wist. Zijn schoonmoeder vroeg hij te verklaren dat die Sumanta in maart 2018 nog had gezien in Den Haag, dat weigerde de vrouw.

Zelf ontkent Manodj iedere betrokkenheid - net als vader Dwarka B. - maar het Openbaar Ministerie zegt voldoende bewijs te hebben tegen Manodj, dankzij vooral de afgeluisterde gesprekken. Volgens het Openbaar Ministerie zijn er sterke vermoedens dat Manodj B. een vooraf bedacht plan had om haar te doden, maar kan dat niet worden hard gemaakt. Daarom is er geen sprake van moord, maar doodslag.

De rechter vindt de zaak bewezen en veroordeeld Manodj B. tot 15 jaar. Vader Dwarka wordt vrijgesproken: hoewel hij zou hebben afgeweten van de daad, kan zijn medeplichtigheid kan niet worden bewezen. Manodj blijft zijn rol in de zaak stellig ontkennen en gaat in hoger beroep.

Vondst: lichaamsresten op een bedrijventerrein

Manodj zit vast, maar Sumanta's lichaam is nog altijd spoorloos. Bij Sumanta's ouders overheerst verdriet: op de belangrijkste vraag, waar het lichaam van hun dochter is, krijgen zij geen antwoord. Tijdens de rechtzaak doet Sumanta's vader nog een emotionele oproep aan Manodj: "Wees een man en vertel tenminste waar we haar kunnen vinden. Wij kunnen niet eens afscheid van haar nemen." 

Uiteindelijk geeft Manodj maanden later toch antwoord op die vraag. Na aandringen van zijn nieuwe advocaat, Theo Hiddema, vertelt hij precies wat er gebeurd is en wat hij met het lichaam heeft gedaan.

Die dinsdag, 13 september, haasten verschillende rechercheurs zich naar de rand van een Hoorns bedrijventerrein om te zoeken. Het gaat om een nieuwe locatie, die tijdens de vele zoekacties buiten schot is gebleven.

Al snel worden daar menselijke resten gevonden en donderdagavond bevestigd het OM dat het daadwerkelijk om Sumanta gaat. Handhavers beveiligen de plek om eventuele drukte in goede banen te leiden, maar het blijft stil.

Een enkeling legt bloemen neer. Koeien kijken aan de andere kant van het water sprakeloos toe. De zon zoekt op het verlaten industrieterrein wanhopig een weg door de grijze wolkenmassa en een regenboog verschijnt.

Een deel van de onzekerheid is weg, maar de familie blijft achter met veel vragen. "Een proces van rouw kan beginnen", vertelt hun advocaat. "Maar we weten nog steeds niet wat er is gebeurd, hoe haar lichaam daar terechtkwam en wie er bij waren betrokken."

"Een dikke vette teleurstelling!" Dick Kol van de organisatie van Swim to Fight Cancer steekt het niet onder stoelen banken dat het zuur is dat het evenement in Haarlem afgeblazen moest worden. Een explosie aan bacteriën in het Spaarne en de andere Haarlemse grachten maakt dat het water niet veilig is om in te zwemmen. 

"We hebben huilende mensen aan de telefoon", vertelt Dick Kol aan de kade waar eigenlijk zondag meer dan 600 mensen het water in zouden springen voor de derde editie van Swim to Fight Cancer in Haarlem. "Om zijn gevecht hier weg te zwemmen, zijn familie en vrienden te herdenken." Hij hoort veel verhalen die hem raken. "Zoals een jongen die ziek is, die met een ziekenauto misschien hier wel naar toe zou komen, álles moet afgeblazen worden."

Tekst gaat verder na de video 

Al twee jaar moest het evenement uitgesteld worden in verband met maatregelen door het coronavirus. Nu zijn meerdere waterbacteriën en blauwalg de boosdoener. "Ik ben geen dokter, maar de waardes zijn tien keer hoger dan mag. Onze vrees is werkelijkheid geworden, je houdt er rekening mee, je moet scenario's bedenken. Maar we zijn er nog stil van, er zijn geen woorden voor."

Alle alternatieven zijn tijdens een crisisberaad de revue gepasseerd, bijvoorbeeld om de Swim to Fight Cancer op een plas in de buurt te laten doorgaan. Maar ook daar is er een te hoge concentratie aan bacteriën. Afgelopen maandag was er nog een training in de Mooie Nel in Haarlem-Noord waar het Spaarne op uit komt. "Toen was alle kwaliteit nog oké, maar bij die extra keuring komt dit nu plotseling boven water."

"Je kan er ziek van worden, je kan er jeuk van krijgen, dat is geen veilige Swim. En wij staan niet alleen voor het vechten tegen kanker, wij gaan mensen niet in vies water laten zwemmen." 

Toch nog iets organiseren

Maar de organisatie gaat zondag toch een 'landevenement' organiseren bij het startpunt van de Swim to Fight Cancer ter hoogte van het Teylersmuseum. "Dan is er niets in het water.  Maar al onze zwemmers zijn vechters, ze krijgen elke dag slecht nieuws te horen van de dokter. Dan gaan wij niet teleurgesteld zitten, en dan gaan wij knokken."

Op de kade wordt om 14.00 uur het bedrag bekend gemaakt dat de deelnemers hebben ingezameld. Dat stond voor deze week al op 370.000 euro. En Dick Kol weet een voordeel te halen uit dit nadeel: "Van de gemeente mogen we volgend jaar extra zwemmers laten meedoen. Dit jaar stonden er 100 op de wachtlijst. Dus 2023 wordt gewoon knallen."

Sywert van Lienden en zijn partners hebben met hun Stichting Hulptroepen (de tak zonder winstoogmerk) en de Relief Goods Alliance (het commerciële bedrijf) tijdens de coronacrisis verwarring gezaaid en in stand gehouden. Het was onduidelijk hoe de bv’s en stichting zich tot elkaar verhielden. Er was duidelijk sprake van vermenging, schrijft zorgminster Conny Helder in een brief aan de Tweede Kamer, waarbij ze refereert aan het rapport van Deloitte naar de mondkapjesdeal.

Het net rond Sywert van Lienden lijkt zich te sluiten. Vrijdag verschijnt het langverwachte Deloitte-onderzoek naar de beruchte mondkapjesdeal die hij tijdens de coronacrisis sloot, waardoor hij en zijn compagnons steenrijk werden. Wie zat er fout?

Sinds deze week kun je weer vrijwel zorgeloos naar Nieuw-Zeeland reizen en ook Japan is sinds kort goed bereisbaar. Beide landen hadden ruim twee jaar bijzonder strenge inreiseisen, maar versoepelen nu de coronapandemie lijkt weg te ebben. Kunnen we weer naar hartenlust naar exotische oorden op reis?

Het is een jaar geleden dat Deen zijn eerste winkels sloot, nadat het bedrijf was verkocht aan drie andere supermarktketens. Maar wat is er na een jaar nog over van de herinneringen aan dit West-Friese bedrijf? NH Nieuws kijkt deze week elke dag terug naar de verdwenen supermarkt. Vandaag met drie oud-werknemers. 

"31 december vorig jaar was mijn laatste werkdag", vertelt oud-directeur Leendert van Eck. "En dan moet je Deen toch achter je laten, 'ontdenen.'" Van Eck ging na de hectische periode van corona en de overname niet gelijk op zoek naar een nieuwe baan.

Sinds juni is hij aan de slag bij een Friese supermarktketen. "Dan zit de Deen nog wel in je. Als ik dan wat vertelde bij mijn nieuwe baan dan zei ik in mijn enthousiasme wel eens: 'Ik vind het erg leuk om bij Deen te werken.'"

Marianna Groen werkte 27 jaar voor Deen. Eerst op de bloemenafdeling, daarna in het distributiecentrum.  Ook zij moest behoorlijk 'ontdenen' nadat het distributiecentrum werd overgenomen door Albert Heijn. "Bij Deen ging toch alles wat anders. Dus dat was wennen."

Ze wordt nog vaak aan haar oude werkgever herinnert: "We kregen van de week nieuwe handel binnen en daar stond nog op: Deen distributiecentrum. Ook gebruiken we nog karren van de Deen. Dus die komen steeds nog voorbij."

Ook oud-directeur Van Eck mist de supermarkt, vooral als klant: "De klantvriendelijkheid en ook bepaalde boodschappen, zoals de vleeswaren. Je normale boodschappenroutine is  ineens weg." Marianna herkent dit: "Ik doe nu bij de boodschappen bij de Albert Heijn, en ook daar heb ik weer mijn weggetjes gevonden."

Door het vuur

Als oud-directeur is Van Eckj blij dat het meeste personeel goed is achtergelaten."Natuurlijk hebben sommige mensen inmiddels een andere baan. Maar we horen ook dat oud-werknemers blij zijn bij de nieuwe supermarktketen." Van Eck heeft het idee dat iedereen uiteindelijk ergens zijn plekje heeft gevonden. "En dat was voor de familie Deen alswel de leiding erg belangrijk. Daar hebben we hard voor gewerkt."

Marianna vertelt dat het bedrijf, maar ook de eigenaar van Deen door het vuur ging voor zijn personeel.  "Ik ben acht jaar terug gescheiden en toen heb ik een huis kunnen huren via de Deen. De handtekening van meneer Deen staat nog altijd op het huurcontract." Dat is niet alles: "Als het even niet goed ging,  hadden ze altijd tijd boor een praatje: om te kijken waar het probleem zat en of ze konden helpen. Dat is me bijgebleven."

Familiegevoel

Ook Pien Fluiter uit Grootebroek herkent dit gevoel. Ze heeft twee jaar bij de Deen in Enkhuizen gewerkt. "Deen was heel erg een familie. Het bedrijf was altijd bezig met het personeel. Het ging niet alleen om de omzet of de klant, maar ook of een werknemer het naar de zin had."

Het hoogtepunt van het jaar bij de Deen was de winkelwedstrijd. Pleun herinnert zich dat nog goed: Iedere winkel zorgde ervoor dat alle hoekjes werden schoongemaakt, en alles uit de kast werd getrokken om te winnen." Ook Van Eck kijk daar met genoegenop terug. "Het was bij personeel echt een begrip. We eindigen met een mooi feestje. En iedereen was altijd megatrots op zijn of haar team."

Wat Deen echt kenmerkte?: van Eck: "De typische Deen-producten, zoals het West-Friese brood, de rosbief, maar ook de zelfgemaakte worstjes. Maar vooral de vriendelijkheid van het personeel." Iets wat Pien beaamt: "Zoveel leuke vriendschappen aan over gehouden. Het was echt altijd thuiskomen."

De dromers en optimisten onder ons hoopten dat na de coronacrisis de roaring twenties van de 21ste eeuw zouden aanbreken, een nieuw tijdperk waarin het leven volop gevierd kon worden. Maar de realiteit is, zoals zo vaak in de geschiedenis, vele malen weerbarstiger. We rollen van crisis naar crisis. En de rekening, moet letterlijk, te vaak door de minstbedeelden worden betaald.

De burendagen op Schiphol die dit weekend gehouden zouden worden, gaan niet door. Schiphol had voor zaterdag en zondag 4.000 omwonenden uitgenodigd, die dan demonstraties zouden krijgen van onder meer de brandweer, sneeuwvloot en de vogelwacht van het vliegveld. Schiphol is momenteel te druk met het verzinnen van maatregelen om nog meer chaos in de terminal te voorkomen.

De vertrekhallen op Schiphol puilen de afgelopen anderhalve week opnieuw regelmatig uit, na enkele weken van relatieve rust. Reizigers staan weer urenlang in rij voor de beveiligingcontrole en missen in veel gevallen ook hun vlucht. Afglopen maandag was een nieuw dieptepunt.

De luchthaven krijgt het personeelstekort bij de beveiliging maar niet op orde. Volgens ex-beveiligers en de vakbonden houden veel medewerkers het zelfs voor gezien vanwege de slechte roosters en arbeidsomstandigheden.

Met pek en veren richting de exit

Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat eist van Schiphol op korte termijn een plan van aanpak. De VVD in de Tweede Kamer wil opnieuw tekst en uitleg van directeur Dick Benschop, die vlak voor de zomer al eens op het matje in Den Haag werd geroepen. Fractievoorzitter Van Haga van BVNL ziet Benschop liever met 'pek en veren richting exit begeleid worden'.

Binnen enkele dagen nieuwe maatregelen

Een woordvoerder van Schiphol laat NH Nieuws weten dat de burendagen op Schiphol die dit weekend voor het eerst sinds corona gehouden zouden worden, niet meer kunnen doorgaan. Bij de organisatie is veel personeel betrokken, maar iedereen is nu nodig voor de voorbereiding om nog meer chaos in de vertrek- en aankomsthallen te voorkomen. Schiphol verwacht daar binnen enkele dagen meer nieuws over te kunnen melden.

De burendagen op Schiphol die dit weekend gehouden zouden worden, gaan niet door. Schiphol had voor zaterdag en zondag 4.000 omwonenden uitgenodigd, die dan demonstraties zouden krijgen van onder meer de brandweer, sneeuwvloot en de vogelwacht van het vliegveld. Schiphol is momenteel te druk met het verzinnen van maatregelen om nog meer chaos in de terminal te voorkomen.

De vertrekhallen op Schiphol puilen de afgelopen anderhalve week opnieuw regelmatig uit, na enkele weken van relatieve rust. Reizigers staan weer urenlang in rij voor de beveiligingcontrole en missen in veel gevallen ook hun vlucht. Afglopen maandag was een nieuw dieptepunt.

De luchthaven krijgt het personeelstekort bij de beveiliging maar niet op orde. Volgens ex-beveiligers en de vakbonden houden veel medewerkers het zelfs voor gezien vanwege de slechte roosters en arbeidsomstandigheden.

Met pek en veren richting de exit

Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat eist van Schiphol op korte termijn een plan van aanpak. De VVD in de Tweede Kamer wil opnieuw tekst en uitleg van directeur Dick Benschop, die vlak voor de zomer al eens op het matje in Den Haag werd geroepen. Fractievoorzitter Van Haga van BVNL ziet Benschop liever met 'pek en veren richting exit begeleid worden'.

Binnen enkele dagen nieuwe maatregelen

Een woordvoerder van Schiphol laat NH Nieuws weten dat de burendagen op Schiphol die dit weekend voor het eerst sinds corona gehouden zouden worden, niet meer kunnen doorgaan. Bij de organisatie is veel personeel betrokken, maar iedereen is nu nodig voor de voorbereiding om nog meer chaos in de vertrek- en aankomsthallen te voorkomen. Schiphol verwacht daar binnen enkele dagen meer nieuws over te kunnen melden.

De Haarlemse Eva Scheltema gaat als muzikante en zangeres Veya door het leven. Als jong meisje stortte ze zich op de viool en de klassieke muziek. Tegenwoordig gebruikt Veya de viool om pakkende popsongs te maken. Dit weekend verschijnt haar eerste plaat. In Culture Club een portret van deze gedreven popdame. 

Voorzichtig pakt Veya haar viool uit haar koffer en begint te spelen. Haar stijlvolle woning in een oude school in Haarlem Noord leent zich uitstekend voor een huiskamerconcertje. Het lijkt een bestaand stuk, maar Veya improviseert.

"Ik vind dat heerlijk om zo 's ochtends wat te spelen wat in me opkomt. Het gaat me vrij gemakkelijk af om melodieën te bedenken" lacht ze. Deze melodieën hoor je ook terug in de popnummers die ze schrijft en die binnenkort op haar eerste plaat Escape the world zullen verschijnen. 

Als meisje van zes stond de kleine Eva te popelen om viool te mogen spelen. Van haar moeder mocht ze op les toen ze zeven werd. "Ik heb toen heel hard geoefend en leerde snel", vertelt Eva. "Ik ben ook al vanaf mijn achtste in orkestjes klassieke muziek gaan spelen en dat vond ik heel leuk." Toch haakte Eva als kind op een gegeven moment af. "Ik voelde niet dezelfde passie voor klassieke muziek als mijn vrienden die naar het conservatorium gingen. Dat was ook wel heel verdrietig want ik wilde wel graag verder in de muziek", vertelt Eva. 

Tekst gaat verder onder foto. 

Via de jazz en de popmuziek hervond ze de liefde voor haar viool. Als twintiger kan ze nu leven van het maken van muziek. Als sessiemuzikante was ze oa. actief bij de populaire dj Armin van Buuren en bij Vrienden van Amstel Live. En als popmuzikante Veya timmert ze sinds kort flink aan de weg. "Nu vind ik het een uitdaging om de viool, die zo aan de klassieke muziek vastzit, te gebruiken in mijn songs", zegt Veya. "Ik vind het heerlijk dat ik met de viool mag doen wat ik zelf wil."

Met haar poppy nummers weet Veya jong en oud te verleiden. "Ik stond laatst op een festival in Hongarije. Daar was een meisje van zes en ze heette Lea", vertelt Veya. "En Lea was aan het dansen en ging helemaal los op mijn muziek, dat was hartverwarmend. En toen heeft ze een poppetje voor me gekleid. Heel lief."

In de coronatijd speelde Veya voor demente ouderen in Haarlem. "Ik heb daar ook mijn eigen muziek gespeeld en dat sloeg fantastisch aan", vertelt Veya. "Ik speelde Escape the world en toen pakten ze elkaars handen en gingen staan dansen. Dat was ontroerend mooi." 

Vrijdag 16 september presenteert Veya haar eerste album Escape the world in Cinetol in Amsterdam.

Meer ontslagen en een geleidelijke stijging van de werkloosheid. Dat voorziet het UWV. De economie, die zich na corona in een rotvaart herstelde, gaat een meer zorgelijke tijd tegemoet.

Veel mensen weten musea nog niet te vinden zoals ze dat voor de coronacrisis deden. Dat vertelt Lodewijk Kuiper van de Museumvereniging, de brancheorganisatie voor musea, op NH Radio. Met name oudere bezoekers lijken terughoudender geworden. Ook komen er minder schoolklassen. Door de lagere bezoekersaantallen hebben musea minder te besteden wat weer kan zorgen voor een neerwaartse spiraal. 

Voor corona kwamen er 14,7 miljoen bezoekers naar de Noord-Hollandse musea en in 2021 waren dat er nog maar 4,2 miljoen, zo blijkt uit onderzoek van de Museumvereniging. 

Ayla van de Weerdt van het Reddingsmuseum in Den Helder herkent zich in dit beeld: "We zien over het algemeen minder bezoekers. In de vakanties zie je dat het nog wel oké gaat met de bezoekersaantallen", vertelt ze. Exacte cijfers heeft ze op dit moment niet. "Maar als je het vergelijkt met voor corona, zie je veel lagere aantallen. Dat zorgt voor een flinke deuk, dat horen we ook om ons heen."

"We zien naast een afname in bezoekers ook een duidelijke afname in het aantal schoolbezoeken", vertelt Anouk Veldman van het Huis van Hilde in Castricum. 

Paul Storm, zakelijk directeur van het Frans Hals Museum in Haarlem, erkent dezelfde vermindering te zien als andere musea. "We zaten in het begin van dit jaar op tweederde van het bezoekersaantal dat we wilde hebben. Ongeveer zestig à zeventig procent. En het mooie weer heeft natuurlijk ook meegespeeld. Bij mooi weer zijn er altijd minder bezoekers."

Tentoonstellingen 

Landelijk gezien zijn er 37 procent minder nieuwe tentoonstellingen. "Je krijgt dan een negatieve spiraal", vertelt Kuiper. "Musea moeten ook het gebouw blijven stoken en de boel draaiende houden, maar ze kunnen geen aantrekkelijk nieuw aanbod neerzetten. Je hebt juist nieuw aanbod nodig om aantrekkelijk te zijn." Dat is iets wat Van de Weerdt herkent. "Natuurlijk trekt een tentoonstelling ook nieuwe bezoekers, want er is iets nieuws", zegt ze. Voor het Reddingsmuseum geldt dat er nu een tentoonstelling loopt en ook de volgende komt nog niet in gevaar.

Storm geeft aan dat nieuwe tentoonstellingen zorgen voor een opleving in het aantal bezoekers van het Frans Hals Museum. "Wij zijn met onze inkomsten van het publiek afhankelijk, maar ook van de subsidie die we krijgen. Eind deze maand starten wij een nieuwe tentoonstelling, nieuwkomers, met oude kunst. Daarmee hopen we weer nieuwe bezoekers aan te trekken."

Hoewel het Rijksmuseum in Amsterdam een van de toeristische trekpleisters is, komen er nog lang niet zo veel mensen naartoe. "Het Rijksmuseum zit op zestig procent van voor corona, het is natuurlijk een grote instelling en die wordt goed gesteund", vertelt Kuiper. "Toch geeft ook dat nog een gat van miljoenen." 

Tekst gaat door onder de foto.

Landelijk waren er voor corona tien miljoen buitenlandse museumbezoekers, in 2021 waren dat er nog maar 1,4 miljoen. "Door de hele provincie heb je natuurlijk ook kleinere musea, die trekken dus niet allemaal meer die bezoekers. De toeristen zullen toch naar de bekende musea gaat die ze op hun bucketlist hebben staan", denkt Kuiper.

Kaartjes of museumkaart 

Opvallend is dat er dit jaar bij het Frans Hals Museum een terugval was te zien over de hele linie, zowel bij museumkaarthouders als bij mensen die een kaartje kopen. "Ook zien we bijvoorbeeld dat er net meer mensen zijn die een los kaartje kopen, dan dat er bezoekers kwamen met een museumkaart", aldus Storm. 

Het Huis van Hilde in Castricum heeft moeilijker inzicht in de bezoekersaantallen. "Wij bevinden ons in een afwijkende situatie dan voor de corona. We gingen toen dicht als bezoekerscentrum en open als geregistreerd museum", vertelt Veldman. "Qua bezoekcijfers zitten we niet zoals voor corona, maar we kunnen dat eigenlijk niet heel goed vergelijken. We zijn blij met de cijfers die we tot nu toe zien. Ook levert de museumkaart meer bezoekers op, we hopen op een stijgende lijn in het aantal bezoekers."

Gasprijs

Musea hebben niet alleen te maken met wegblijvende bezoekers, ook zij hebben last van de hoge gasprijs. "We horen de afgelopen weken en maanden echt wel zorgelijke geluiden van diverse typen musea. Voor kleine musea is een stijging van enkele 10.000 euro's al enorm veel geld." Kuiper vertelt dat middelgrote musea tegen een prijsstijging van enkele tonnen aankijken. "Bij de grootte van de rijksmusea gaat het over enkele miljoenen zelfs."

Bij het Reddingsmuseum is het nu nog niet aan de orde. "Toch houden we er wel rekening mee", vertelt Van der Weerdt. "Je zit zeker te kijken naar alternatieve verwarmingsmogelijkheden natuurlijk."

Ook denkt het Frans Hals Museum aan verduurzaming: "Het pand wat we huren is oud en daarom lastig te verduurzamen. Daar moeten we iets aan gaan doen los van de hoge gasprijzen. Op dit moment is het nog te overzien, maar we moeten deze oplopende kosten toch ergens vandaan toveren, dus het speelt zeker", vertelt Storm. 

Het Huis van Hilde onderscheidt zich op nog een vlak van de meeste musea in onze provincie. Zij is namelijk helemaal van het gas af. Veldman: "Dat hebben wij al voor de stijgende energieprijzen ingezet. Dus dat probleem herkennen wij gelukkig niet."

Volgens de museumvereniging worden museumkaartjes misschien wel iets duurder. Toch lost dat volgens Kuiper de problemen niet op omdat het om zulke grote klappen gaat. "Als museumvereniging doen wij ook echt een beroep op overheden en fondsen."

Een jaar lang hebben de leerlingen van het Nederlands Kindertheater (NKT) alles op alles gezet om een voorstelling te creëren over hun eigen theaterschool. De repetities zijn leuk, maar duren soms ook lang en dan voelt de uitvoeringsdatum erg ver weg. In een korte documentaire nemen Thijs en Ileana je mee. 

Voor Thijs is het zijn laatste jaar, Ileana weet het nog niet. Beide hebben een jaar lang alles gegeven om te stralen in de Purmaryn. En dit werd ze niet altijd gemakkelijk gemaakt, want door het coronavirus moesten de leerlingen soms flink schakelen. 

Van het taartmoment met de cast tot gefrustreerde leraren: in 16 minuten laat het NKT momenten uit het afgelopen theaterjaar zien. 

De Nederlandse Museumvereniging luidt de noodklok. Bezoekersaantallen in de musea zijn na de coronapandemie laag en de stijgende energieprijzen vormen een nieuwe bedreiging. Ook in Limburg zijn de zorgen groot.

Reizigers op Schiphol zijn voorlopig niet af van overvolle terminals met lange wachtrijen voor de beveiligingscontrole. Volgens vakbond FNV vertrekken er momenteel meer beveiligers dan er nieuwe binnenkomen. Rosacarmen Hodge werkte zes jaar lang als beveiliger op Schiphol en controleerde jarenlang reizigers en handbagage op de luchthaven. Tot vorige week: ze nam ontslag omdat ze de werkdruk en onmogelijke roosters spuugzat was. 

Tot de coronacrisis vrijwel alles op Schiphol platlegde, was Rosacarmen Hodge (52) blij met haar baan als beveiliger op Schiphol. Tot haar vertrek was Hodge teamleider en werkte eerst bij beveiligingsbedrijf I-sec en daarna bij CTSN. Ze gaf leiding in een team van 65 beveiligers. Daarvan zijn er volgens Hodge nog maar 20 van in dienst. Net als zij stapte een groot deel van haar team op, ontevreden over de roosters en werkdruk op Schiphol.

De massale uitstroom wijdt Hodge aan de onvoorspelbaarheid en onregelmatigheid van de roosters. Elke beveiliger weet dat flexibiliteit bij het vak hoort, maar de bedrijven maken het sinds het begin van de coronacrisis volgens Hodge wel heel bont: onvoldoende rust tussen diensten, haar dag- en nachtritme raakte overhoop en geen structuur meer.

Vier keer corona

"Ik heb het ruim twee jaar aangekeken", vertelt Rosacarmen Hodge aan NH Nieuws. "Het was niet leefbaar meer. Ik had slapeloze nachten en ging er fysiek aan onderdoor." Hodge kreeg bovendien vier keer corona. Hodge weet het zeker: die liep ze elke keer op tijdens haar werk.

Het artikel gaat verder onder de foto.

Volgens Joost van Doesburg, campagneleider Schiphol bij vakbond FNV, is Rosacarmen geen uitzondering: "Er vertrekken momenteel meer beveiligers dan er binnenkomen." Schiphol is al maanden bezig met het werven van nieuw beveiligingspersoneel. De eerste 200 zijn aan de slag, maar toch stapelen de chaosdagen zoals in het voorjaar en zomer weer op.

Dat komt niet alleen doordat er geen zomerbonus meer is, maar dus ook vanwege de slopende roosters en slechte werkomstandigheden, verklaart Van Doesburg. Het verbaast hem niks dat het personeel de vermoeidheid, het lage salaris en het gedrag van langwachtende reizigers niet meer trekt. Bovendien is een deel van de apparatuur waarmee gecontroleerd wordt, vaak maandenlang stuk.

Maandenlang wachten op een scanmachine-onderdeel

Volgens Hodge zijn de scanmachines regelmatig stuk, omdat er in de coronaperiode niet naar omgekeken wordt. "Nu moet soms maanden gewacht worden op een onderdeel", vertelt ze. Ook daarom zijn vaak 'securitylanes' dicht, tot onvrede van de wachtende reizigers.

Zowel de vakbonden FNV als CNV hebben bij de rechter geprobeerd de werkgevers te dwingen om de roosters aan te pakken, maar vingen bot. Van Doesburg vindt dat niet alleen een verlies voor de bonden, maar ook voor de beveiligingsbedrijven die de roosters maar niet rond krijgen door ziekmeldingen en personeel dat het uniform aan de wilgen hangt.

Schiphol houdt 'een vinger aan de pols'

Schiphol wil bevestigen noch ontkennen dat er beveiligers vertrekken vanwege de arbeidsomstandigheden op de luchthaven. "We zijn in gesprek met de beveiligingsbedrijven en houden de vinger aan de pols", aldus een woordvoerder.

De bonden en Schiphol gaan vandaag met elkaar om tafel. FNV pleit onder meer voor meer structuur in het personeelsrooster, meer mensen in vaste dienst en hogere lonen.

Rosacarmen gaat na zes jaar beveiligingswerk aan de slag bij de Rijksoverheid. Ze verwacht dat haar zoon van 28, die ook Schipholbeveiliger is, eveneens binnenkort vertrekt. Ondanks de chaos gaat ze haar collega's én passagiers missen: "We hebben wat afgelachen". 

Reizigers op Schiphol zijn voorlopig niet af van overvolle terminals met lange wachtrijen voor de beveiligingscontrole. Volgens vakbond FNV vertrekken er momenteel meer beveiligers dan er nieuwe binnenkomen. Deze exodus wordt bevestigd door Rosacarmen Hodge, die zes jaar reizigers en handbagage controleerde op Schiphol, maar de werkdruk en onmogelijke roosters spuugzat was. Hodge nam vorige week ontslag.

Tot de coronacrisis vrijwel alles op Schiphol platlegde, was Rosacarmen Hogde (52) blij met haar baan als beveiliger op Schiphol. Tot haar vertrek was Hodge teamleider en werkte eerst bij beveiligingsbedrijf I-sec en daarna bij CTSN. Ze gaf leiding in een team van 65 beveiligers. Daarvan zijn er volgens Hogde nog maar 20 van in dienst. Net als zij stapte een groot deel van haar team op, ontevreden over de roosters en werkdruk op Schiphol.

De massale uitstroom wijdt Hodge aan de onvoorspelbaarheid en onregelmatigheid van de roosters. Elke beveiliger weet dat flexibiliteit bij het vak hoort, maar de bedrijven maken het sinds het begin van de coronacrisis volgens Hodge wel heel bont: onvoldoende rust tussen diensten, haar dag- en nachtritme raakte overhoop en geen structuur meer.

Vier keer corona

"Ik heb het ruim twee jaar aangekeken", vertelt Rosacarmen Hodge aan NH Nieuws. "Het was niet leefbaar meer. Ik had slapeloze nachten en ging er fysiek aan onderdoor." Hodge kreeg bovendien vier keer corona. Hodge weet het zeker: die liep ze elke keer op tijdens haar werk.

Het artikel gaat verder onder de foto.

Volgens Joost van Doesburg, campagneleider Schiphol bij vakbond FNV, is Rosacarmen geen uitzondering: "Er vertrekken momenteel meer beveiligers dan er binnenkomen." Schiphol is al maanden bezig met het werven van nieuw beveiligingspersoneel. De eerste 200 zijn aan de slag, maar toch stapelen de chaosdagen zoals in het voorjaar en zomer weer op.

Dat komt niet alleen doordat er geen zomerbonus meer is, maar dus ook vanwege de slopende roosters en slechte werkomstandigheden, verklaart Van Doesburg. Het verbaast hem niks dat het personeel de vermoeidheid, het lage salaris en het gedrag van langwachtende reizigers niet meer trekt. Bovendien is een deel van de apparatuur waarmee gecontroleerd wordt, vaak maandenlang stuk.

Maandenlang wachten op een scanmachine-onderdeel

Volgens Hodge zijn de scanmachines regelmatig stuk, omdat er in de coronaperiode niet naar omgekeken wordt. "Nu moet soms maanden gewacht worden op een onderdeel", vertelt ze. Ook daarom zijn vaak 'securitylanes' dicht, tot onvrede van de wachtende reizigers.

Zowel de vakbonden FNV als CNV hebben bij de rechter geprobeerd de werkgevers te dwingen om de roosters aan te pakken, maar vingen bot. Van Doesburg vindt dat niet alleen een verlies voor de bonden, maar ook voor de beveiligingsbedrijven die de roosters maar niet rond krijgen door ziekmeldingen en personeel dat het uniform aan de wilgen hangt.

Schiphol houdt 'een vinger aan de pols'

Schiphol wil bevestigen noch ontkennen dat er beveiligers vertrekken vanwege de arbeidsomstandigheden op de luchthaven. "We zijn in gesprek met de beveiligingsbedrijven en houden de vinger aan de pols", aldus een woordvoerder.

De bonden en Schiphol gaan vandaag met elkaar om tafel. FNV pleit onder meer voor meer structuur in het personeelsrooster, meer mensen in vaste dienst en hogere lonen.

Rosacarmen gaat na zes jaar beveiligingswerk aan de slag bij de Rijksoverheid. Ze verwacht dat haar zoon van 28, die ook Schipholbeveiliger is, eveneens binnenkort vertrekt. Ondanks de chaos gaat ze haar collega's én passagiers missen: "We hebben wat afgelachen". 

Op Anfield neemt Ajax het dinsdagavond op tegen Liverpool. Vandaag trainden de Amsterdammers alvast in het beroemde stadion, blikten Alfred Schreuder en Dusan Tadic vooruit en had ook Liverpool-coach Jürgen Klopp het nog even over Ajax.

Er wordt dus gewoon gevoetbald dinsdag, maar zo vanzelfsprekend was dat tot een paar dagen geleden niet. In Engeland ging het namelijk vooral over één ding: het overlijden van koninging Elizabeth. In de Premier League werd er dit weekend om die reden niet gevoetbald en ook het duel Arsenal-PSV van aanstaande donderdag gaat niet door.

Toch hield Schreuder er de afgelopen dagen geen rekening mee dat het duel eventueel verplaatst zou worden. "Ik denk dat we het dan wel wat eerder hadden gehoord. Volgens mij was er in het weekend nog wel wat twijfel, maar dat werd al gauw weggenomen."

Twee jaar geleden speelde Ajax ook al tegen Liverpool in de groepsfase van de Champions League. Groot verschil met dat duel tijdens de coronaperiode: nu zijn er wel gewoon supporters bij. Zo'n 2.600 van hen zullen in het uitvak zitten om Ajax aan te moedigen. Wat ze moeten doen om Ajax morgen naar een overwinning te helpen? "Wat ze altijd doen", is Tadic duidelijk. "Ze geven ons energie. Ik vind dat we ongelofelijk goeie fans hebben." 

Jürgen Klopp

Liverpool verkeert niet in de beste vorm op het moment. Zo verloren de Engelsen afgelopen week met maar liefst 4-1 op bezoek bij Napoli. Maar Ajax als favoriet zien voor deze wedstrijd? Zo ver wil Schreuder niet gaan. "Je moet heel veel lef en moed hebben. Dat is het sleutelwoord voor morgen. Als we dat kunnen brengen dan heb je een kans."

Tot slot schoof ook Jürgen Klopp nog even aan in de persruimte van Anfield en ging hij in op de vraag of Ajax tot de top van Europa behoort. "Als je aan Ajax denkt, denk je aan de Champions League. Is het het sterkste team in de Champions League? Ik heb de andere teams nog niet gezien."

De wedstrijd tussen Ajax en Liverpool start dinsdag om 21.00 uur. Vanaf 20.15 uur kun je bij AT5 op tv en YouTube weer kijken naar de voorbeschouwing, rustanalyse en nabeschouwing van Studio Jaxie met als gast voetbalschrijver Menno Pot.

Op 10 oktober wordt de Amsterdamprijs voor de Kunst weer uitgereikt. In aanloop naar de uitreiking van de prijs stelt AT5 de genomineerden aan je voor. Vandaag laten we je kennismaken met de genomineerden in de categorie 'Stimuleringsprijs': visueel kunstenaar Bodil Ouédraogo, circusorganisatie Circusbende en rapduo Ocho & Ibs. Deze talenten zijn te zien in het AT5-programma Amsterdamprijs voor de Kunst.

Visueel kunstenaar Bodil Ouédraogo is een unieke stem in de Nederlandse modewereld. De jury van de Amsterdamprijs prijst haar vanwege de eigenheid en gelaagdheid van haar werk, dat zich op het snijvlak bevindt van mode en beeldende kunst. "Waar ik mij op focus is the art of dressing up, de kunst van het dragen."

Eén van Ouédraogo's werken, een samenwerking met Amsterdam Fashion Week, was een tijd te zien in het Stedelijk Museum. "Dat was een installatie performance van een video die ik had gemaakt in Burkina Faso, over het hoe te dragen van een bepaald soort kledingstuk." In dit geval de grand boubou, een golvend gewaad met wijde mouwen dat in heel West-Afrika wordt gedragen. "Ik zie dit bijna als een soort tutorial film eigenlijk. De lagen in identiteit naast, boven en op elkaar te kunnen zien, daar zoek ik naar." 

De jury ziet in Ouédraogo, met haar bijzonder krachtige werk, een talent met internationale potentie. 

De jonge, ambitieuze organisatie Circusbende laat met haar mobiele circus alle oude ideeën over circus achter zich. Met een wisselende samengestelde groep van nationaal en internationaal talent trekken zij met acrobatische performances naar verschillende Amsterdamse buurten. 

Medeoprichter Do Verschragen over het begin van Circusbende: "Je ziet weleens straattheater, in hoeverre dat nog mag. Iemand met een gitaar op de Dam of op stelten. Maar niet dat je een hele voorstelling ziet. Ik denk dat we heel vaak hebben gezegd, dit gaat lukken." Collega en vriendin Chiva Bons vult aan: "We zijn het ook gewoon ontzettend gaan doen, met heel veel steun van te gekke mensen." Met resultaat: In coronajaar 2021 wisten ze in Noord, West en Oost meer dan tienduizend bezoekers te bereiken op het Circusbende festival. 

Twee jonge artiesten uit Zuidoost, geboren en getogen in de Bijlmer: Nichowell Nicholas en Ibsan Burnet oftewel het rapduo Ocho & Ibs maakt al zo'n tien jaar muziek. Kenmerkend is de kwetsbaarheid die in hun songteksten tot uitdrukking komt. "We hebben bepaalde dingen ervaren en dat uiten we in onze muziek. Daar kunnen mensen zich mee identificeren, er is altijd wel iemand die zich kan identificeren met wat jij hebt meegemaakt." 

Naast muziek speelt het duo een actieve rol in het inspireren van jongeren. Ze richten zich op jonge mannen die zijn opgegroeid zonder vaderfiguur, om het beste uit zichzelf te halen. "We merkten beiden dat we een soort van mannelijke begeleiding misten en dat in onze cirkel heel veel jongens hier last van hadden. Zodoende willen wij de rol invullen die we zelf hebben gemist." 

"De fouten die ik heb gemaakt zou ik liever voor anderen willen voorkomen", vertelt Burnet. "Niet met mijn emoties weten om te gaan bijvoorbeeld. Dat is niet erg, maar het is belangrijk om erover te praten." 

Bekendmaking winnaars 

Wie van deze talenten de Amsterdamprijs, waaronder een bedrag van 35.000 euro, mee naar huis mag nemen, wordt 10 oktober bekend gemaakt. Net als de andere genomineerden hoopt Ouédraogo de prijs in de wacht te slepen.

Een juwelier in Zuid moet een voorraad Breitling-horloges aan de fabrikant teruggeven. Ook mag zij geen nieuwe horloges van het merk verkopen. Dat heeft de rechtbank deze week geoordeeld.

De fabrikant had het zogeheten dealership van de juwelier per 31 augustus 2021 beëindigd via een aangetekende brief. De advocaat schreef vervolgens een brief naar de fabrikant. In die brief werd gewezen op de ondertekende distributieovereenkomst. Breitling stelde het tijdstip van beëindiging vanwege de coronacrisis vervolgens uit tot februari 2022.

In juni van dit jaar sommeerde Breitling opnieuw om te stoppen met de verkoop en de voorraad in te leveren. De juwelier schreef dezelfde dag een email terug: "Er zijn geen valide redenen om te stoppen met de samenwerking. Dat Breitling de samenwerking met ons wil stoppen om hun eigen winkel om de hoek te beschermen is machtsmisbruik. Wij hebben geen interesse om te stoppen. Indien Breitling het contract wenst af te kopen (lees: goodwill wensen te betalen), dan vernemen wij graag wat hun openingsbod is."

Uiteindelijk stapte het horlogemerk naar de rechter. De rechter benadrukt in het vonnis dat de fabrikant volgens de distributieovereenkomst de samenwerking zonder opgaaf van redenen mag opzeggen. Dit keer was er overigens wel een toelichting gegeven. Breitling zei het aantal verkooppunten te willen terugbrengen, dat de locatie was verslechterd en dat het aantal door de juwelier verkochte horloges was teruggelopen. De juwelier vond dat het om het uitschakelen van concurrentie ging. 

"Wat daar ook van zij, nu de overeenkomst zonder opgaaf van redenen kon worden opgezegd, doet de reden van de opzegging er niet toe", schrijft de rechtbank. Van de horlogefabrikant kan niet worden verlangd dat zij tegen haar zin nog langer met de juwelier doorgaat. "Ten slotte blijkt nergens uit dat gedaagde aanspraak kan maken op betaling van goodwill, compensatie en/of schadevergoeding zoals zij heeft betoogd."

Dat betekent dat de juwelier de 48 horloges voor 115.137 euro aan Breitling moet verkopen. Verder moet de juwelier 1.536 euro aan beslagkosten en 1.823 euro aan proceskosten betalen. Als de juwelier zich als dealer van het merk blijft presenteren, kost dat 5000 euro dwangsom per dag. 

De fitnessconsument in de stad is op drift. Sportievelingen zijn sinds de coronapandemie vooral teruggegaan naar de grote, klassieke sportscholen. Voor kleinere sportstudio’s is dat ongunstig. Op een toch al drukke markt moeten zij knokken voor iedere klant - zeker nu die door de gierende inflatie elk dubbeltje aan het omdraaien is.

“Het zijn inderdaad rare tijden.” Susanne Reynaert, yogastudiohouder aan de Zeeburgerdijk in Oost, drukt zich voorzichtig uit. “Sinds we open zijn na de coronaperiode merk ik dat het enorm hobbelt. We verkopen op het moment wel weer wat rittenkaarten, waarmee je vijf lessen kan volgen. Dus dat is fijn.”

Tot zover het goede nieuws. Want: de zomermaanden waren rustig bij Studio Reyn. “Dat is natuurlijk altijd wel zo in de vakantieperiode, maar dit keer was het echt extreem.” Suzanne werkt hard aan een plan om dit najaar, traditioneel een moment dat veel mensen meer gaan sporten, weer veel klanten te vinden.

Boutique gyms

Kleine sport- en yogastudio’s als die van Suzanne zijn de afgelopen jaren een vertrouwd onderdeel van het  straatbeeld geworden. In trendy aangeklede ruimtes komen sportliefhebbers een uurtje relaxen op de yogamat en zweten op de spinningfiets of bij de boksbal. Vaak zijn deze ‘boutique gyms’, zoals ze worden genoemd, gericht op de consument die bereid is wat meer te betalen voor sport. Dikwijls gaat dat niet alleen via een traditioneel abonnement bij één locatie. Via apps als OneFit en ClassPass kiezen sporters een sportles die aan hun wensen voldoet. Soms is dat een HIIT-les om zeven uur ‘s ochtends, dan weer een yogaklas na het werk.

En er zijn nogal wat van die boutique gyms in Amsterdam. “In Londen heb je 270 van die boetiekstudio’s, en in Amsterdam 220”, telt Mirjam Roos van Urban Gym Group. Behalve grote, klassieke sportscholen bezit dit bedrijf in Amsterdam ook enkele kleinere sportstudio’s. “Verschil is dat in Londen zo’n 10 miljoen mensen wonen. Amsterdam nog geen één miljoen.”

Anders sporten

Het is voor ondernemers van kleinere sportlocaties dus knokken om elke sportieveling. Punt is dat die consument sinds corona juist een voorkeur heeft voor het traditionele fitness, denken ze bij Urban Gym Group. Dus: grote ruimtes met gewichten en apparaten. Roos: “Dat zien wij in onze marktonderzoeken en enquêtes onder leden. De trend is echt richting fitness nu. In september hebben wij in de Pijp daarom een TrainMore geopend, een sportschool met gewichten en apparaten voor het middensegment.” Het is de dertiende Trainmore in Amsterdam en als het aan Urban Gym Group ligt, blijft het daar niet bij. “We zijn op zoek naar nog meer locaties, zeker in en rond het centrum.”

Een ondernemer die enkele boutique gyms oprichtte denkt dat de veranderde vraag ook samenhangt met de coronapandemie. Ze wil anoniem blijven, omdat ze andere ondernemers niet voor het hoofd wil stoten. “Tijdens de pandemie zijn mensen erachter gekomen dat je sommige sporten ook prima thuis kan doen, via YouTube bijvoorbeeld. Als je nou wilt besparen, is dat natuurlijk een aantrekkelijke optie.” Om haar heen hoort ze veel zorgen bij kleinere boutique gyms en yogastudio’s.

Gösta van Dam richtte 24 jaar geleden Svaha Yoga op en kent de markt goed. “Wij hebben sindsdien een trouwe klantenkring opgebouwd, dus we maken ons nog geen zorgen.” Voor kleinere ondernemers die later zijn gestart ligt dat anders, denkt hij. “Als je nu net je eigen studiootje hebt geopend op - ik noem maar wat - de Albert Cuyp, dan wordt het spannend. Dan zit je met opstartkosten en een hoge huur.” Daar komen nog de hoge energiekosten bovenop: veel yogastudio’s worden opgestookt tot een behaaglijke 24 graden. “En hot yogastudio’s gaan zelfs tot 42 graden. Wij hebben in onze studio’s de verwarming inmiddels wat lager gezet.”

Schaalvoordeel

“Partijen als boutique gyms hebben een nadeel in vergelijking met de fitnessketens”, zegt Stef Driessen. Hij werkt als econoom bij ABN Amro en doet onderzoek naar de vrijetijdseconomie. “Denk aan schaalvoordelen, zoals goedkoper huren van locaties. Maar het gaat verder dan dat. Ze kunnen ook makkelijker experimenteren. Als iets werkt bij één locatie, rollen ze het uit naar de andere vestigingen.” Ook kunnen zij de stijgende energie- en loonkosten gemakkelijker opvangen dan kleine sportstudio’s die het in hun eentje moeten rooien.

Daar komt nog bovenop dat de consument door de inflatie waarschijnlijk kritischer gaat kijken naar de uitgaven. “Als de koopkracht daalt, wordt prijs-kwaliteit voor de consument belangrijker”, zegt Driessen. Mogelijk gevolg: fitnessketens, die hun prijzen makkelijker kunnen verlagen dan onafhankelijke ondernemers, openen de jacht op de consument.

Bij OneFit, de app die veel sporters gebruiken om zich in te schrijven voor een sportles, zien ze dat boutique gyms moeite hebben dezelfde aantallen te halen als vóór de coronapandemie. Woordvoerder Kari Littley: "Dat komt ook doordat we met de opkomst van thuiswerken gewend zijn geraakt aan het indelen van onze eigen tijd. En dus ook wanneer we willen sporten, we willen zelf bepalen wanneer we gaan en niet wanneer een studio toevallig een lesje aanbiedt." Zij denkt dat boetiekstudio's het kunnen winnen door - net als OneFit zelf - sterk in te zetten op klantbinding en het creëeren van een groepsgevoel.

En dat is precies wat Suzanne van Studio Reyn wil gaan doen. “Ik ben dan wel een eenpitter, maar ik ga uit van mijn eigen kracht. Onze klanten zijn tevreden, we hebben heel goede recensies. Dus ik ga vol goede moed de toekomst tegemoet.”